Verkamaðurinn - 25.11.1960, Síða 4
4
VERKAMAÐURINN
Föstudaginn 25. nóv. 1960
Ályktun Alþýðusambandsþings í launamálum:
Kaup liældd um minnst 15-20%
en vinnutími styttist
Ályktun Alþýðusambandsþings í launamálum, sem hér fer á
eitir, var samþykkt með 215 atkvæðum gegn 83. í umræðunum
kom það fram hjá fulltrúum alls staðar af landinu, að þeir teldu
þetta lægstu kröfur, sem hægt væri að gera, og raunverulega
þyrfti kaupið að hækka miklu meira til að vega upp á móti þeirri *
kjaraskerðingu, sem verkalýðurinn hefur orðið að þola í tíð nú-
verandi ríkisstjómar.
Meirihlutinn mjög samstilltur
„Á þeim tveimur árum, sem
liðin eru frá því, er 26. þing Al-
þýðusambands Islands var háð,
hafa orðið hin geigvænlegustu
umskipti í launamálum íslenzkr
ar alþýðu. Með tvennum stórað
gerðum í efnahagsmálum hefur
löggjafarvaldinu verið beitt af
fullkomnu tilhtsleysi og í al-
gerri andstöðu við alþýðusam-
tökin til þess að knýja fram
stórfelldar launalækkanir og
jafnframt til að skerða hefð-
bundin og lagaleg réttindi
launamanna.
Með hinum svokölluðu „lög-
um um niðurfærslu verðlags og
launa“ í ársbyrjun 1959, var
samningsbundið kaup lækkað
um 13,4% og raunveruleg laun
samkvæmt mælikvarða vísitölu
lækkuð um 10 vísitölustig eða
6%.
Enn var svo höggvið í sama
knérunn með gengisfellingar-
lögunum í byrjun þessa árs og
fjölmörgum hliðarráðstöfunum,
sem í kjölfar þeirra fylgdu.
Með gengisfeliingunni var verð
alls erlends gjaldeyris hækkað
um 50—79% og nýju dýrtíðar-
flóði þannig hleypt af stað, en
jafnframt voru launastéttimar
sviptar þeirri vemd gagnvart
hækkuðu verðlagi, sem fólst í
samningum þeirra um verðlags
uppbætur og þannig fyrir því
séð, að allar hinar miklu verð-
hækkanir jafngiltu beinni kaup
lækkun.
Jafnhliða gengisfellingunni og
lögbundnu afnámi verðlagsupp-
bóta á laun, voru útlánavextir
banka og allra fjárfestingar-
sjóða hækkaðir um allt að 50%
og eru þeir nú hærri en í
nokkru öðru landi veraldar.
Hefur þessi taumlausa vaxta-
hækkun síðán verkað sem átu-
mein í atvinnulífinu, en jafn-
framt falið í sér stórfellda launa
skerðingu mjög mikils hluta
launafólks og þó einkum þess,
sem brotizt hefur í því að leysa
húsnæðismál sín.
í skatta- og útsvarsmálum
hefur orðið gagnger breyting í
þá átt að stórauka óbeina skatt-
lagningu á neyzluvörur og
hækka nefskatta, en lækka
mjög skattlagningu á hátekjur.
Á þennan hátt hefur hlutur há-
tekjumanna verið bættur á
kostnað hinna lægra launuðu.
Á hverju stigi þeirra kjara-
skerðingaraðgerða, sem hinar
tvær síðustu ríkisstjórnir hafa
beitt sér fyrir, og knúið fram,
hefur meirihluti miðstjórnar
Alþýðusambandsins mótmælt
þeim í ýtarlegum og rökstudd-
um álitsgerðum og bent á hætt-
urnar, sem þær hafa skapað at-
vinnulífinu. Vill 27. þing Al-
þýðusambandsins lýsa ein-
dregnu fylgi sínu við viðbrögð
meirihluta miðstjómarinnar í
þessum efnum og einnig við þá
einróma ályktun, sem gerð var
á ráðstefnu sambandsins 28. og
29. maí sl. um efnahagsaðgerðir
þær, sem gerðar voru í byrjun
yfirstandandi árs.“
Þá vill 27. þing Alþýðusam-
bands Islands lýsa fyllsta stuðn-
ingi sínum við þær undirbún-
ingsaðgerðir, sem farið hafa
fram á þessu ári í þá átt að
skipuleggja óumflýjanlega
varnarbaráttu af hálfu verka-
lýðsfélaganna, er hafi það að
markmiði að endurheimta hið
fyrsta launrán síðustu 2ja ára
og sækja fram til bættra lífs-
kjara að hætti alþýðusamtaka
allra grannþjóða vorra.
Kjörum íslenzkrar alþýðu er
nú svo komið, að hún býr við
lægri laun en alþýða annarra
Norðurlanda og jafnframt við
lengri vinnudag en nokkurs
staðar þekkist meðal menning-
arþjóða. Þingið telur því, að
það sé óumflýjanlegt verkefni
íslenzkra verkalýðsfélaga á
næstu mánuðum að knýja fram
eftirfarandi lágmarkskröfur í
kjaramálum:
1. Raunverulegar launahækk-
anir um 15—20%.
2. Styttingu vinnuvikunnar
úr 48 stundum í 44 stundir, án
kaupskerðingar.
3. Föstum vikulaunum verði
komið á, þar sem því verður
við komið, en annars staðar
verði tímakaup 4% hærra.
4. Allir eftirvinnutaxtar verði
afnumdir, og öll vinna, sem
unnin er umfram dagvinnu,
verði greidd með 100% álagi á
dagvinnukaup.
Messa í Akureyrarkirkju n.
k. sunnudag kl. 2 e. h. Séra
Birgir Snæbjörnsson verður
settur inn í embætti af vígslu-
biskupi séra Sigurði Stefáns-
syni, Möðruvöllum. Sálmar;
198, 114, 200, 220, 201.
Minningarspjöld Krabbameins
félagsins fást á Pósthúsinu.
Sósíalistafélag Akureyrar held-
ur fund á þriðjudagskvöldið.
Sjá auglýsingu.
M. F. í. K. Akureyri heldur
bazar í Ásgarði (Hafnarstræti
88) á sunnudaginn. Sjá augl. á
öðrum stað í blaðinu.
Góðir Akureyringar. Þið, sem
hafið hugsað ykkur að gefa
fatnað til hinnar árlegu jóla-
söfnunar Mæðrastyrksnefndar,
eruð vinsamlegast beðin að
koma þeim á skrifstofu nefnd-
arinnar, Strandgötu 7, á þriðju-
dag og föstudag kl. 4—6.30. Enn
fremur munu skátamir heim-
sækja bæjarbúa eins og að und-
anförnu, og vonum við að þeim
verði vel tekið. Mæðrastyrks-
nefndin.
Bókavika Eddu. Bókaverzlun
in Edda opnar sína árlegu
bókaviku á sunnudaginn kl. 4 í
Strandgötu 19. Verður þar á
boðstólum mikill fjöldi alls
konar bóka við hagstæðu verði.
5. Laun verkakvenna verði
hvergi lægri en 90% af hlið-
stæðum launum karla.
6. Orlofsfé verði 6% af heild-
arlaunum.
7. Kaupgjaldsákvæði samn-
inga falli úr gildi og samning-
ar komi til endurskoðunar, ef
verðlag hækkar um 3% eða
meira.
Þingið leggur höfuðáherzlu á,
að nýir kjarasamningar tryggi
verkafólki raunverulegar launa
bætur og krefst þess, að gerðar
verði slíkar breytingar á efna-
hagskerfi því, sem nú ríkir, að
atvinnuvegir þjóðarinnar geti
með vitlegum rekstri borið þær
launahækkanir sem óumflýjan-
legar eru til þess að alþýða
manna fái lifað menningarlífi.
Jafnframt lýsir þingið yfir
því, að það telur kjarabætur,
sem nást kynnu fram með
breytingum í efnahagsmálum,
er væru þess eðlis, að kaup-
máttur launa ykist, ákjósanleg-
ustu kjarabæturnar og lýsir
samtökin reiðubúin til þess að
meta allar slíkar hugsanlegar
aðgerðir, er boðnar kynnu fram
til jafns við beinar launahækk-
anir.“
Varastöðin komin
Tröllafoss kom til Akureyrar
um síðustu helgi og með honum
dieselrafstöð sú, sem Laxárvirkj-
un hefur keypt og sett verður
upp í skemmu við Laufásgötu,
sem keypt hefur verið af Krist-
jáni Kristjánssyni. Vélahlutirnir,
sem voru í stórum kössum og
þungum, voru þegar fluttir í
skemmuna, og er nú unnið að
því að koma þeim fyrir, svo að
stöðin verði sem fyrst tilbúin til
notkunar, ef á þarf að halda.
Dieselstöð þessi á að geta fram-
leitt 2000 kw orku. Auk þess,
sem ætlunin er að grípa til henn-
er, ef Laxárvirkjun bregzt, er á-
formað að nota hana sem topp-
stöð með Laxárvirkjun, þar til
nýrri vatnsaflsstöð hefur verið
komið upp. En mjög fljótlega rek
ur að því, að Laxárstöðvamar
framleiði ekki lengur nóga orku
fyrir orkuveitusvæðið, þar sem
notkunin vex stórum með hverju
ári.
stjórn er kosin var að mestu án
mótatkvæða.
— Var ekki lágt risið á íhalds-
liðinu um það lauk?
Ég held ekki orki tvímælis, að
svo hafi verið, enda samstaða þar
miklum mun verri, heldur en hjá
meirihlutanum. T. d. var alláber-
andi hjáseta við afgreiðslu álykt-
ana í herstöðvamáinu, og við-
brögð við synjun mikils meiri-
hluta þingfulltrúa á inntöku-
beiðni LÍV fóru öll í handaskol-
um sökum innbyrðis simdurlynd-
is, var þó fyrirhugað af sumum
foringjunum a. m. k. að nota það
fyrir átyllu til að kljúfa Alþýðu-
sambandið. Ekki verður heldur
talið, að mikil reisn fylgi því, að
láta alla stjórn ASÍ verða sjálf-
kjörna, að undanskildum for-
seta.
— Er það satt, að þeir bræður
Pétur og Guðjón Sigurðssynir,
hafi mjög haft sig í frammi, en
þingfulltrúum til lítillar ánægju?
Málfutningur þeirra bræðra á
þinginu var með þeim hætti, að
verkalýðshreyfingunni er lítill
sómi af því að hafa valið þá til
forystustarfa og má það raunar
um suma fleiri segja með lengri
starfsferil að baki. Pétur var orð-
inn slík plága fyrir ræðufjölda,
að einn þingfulltrúinn stakk upp
á því, að láta hann greiða skatt
í hvert skipti sem hann stigi í
pontuna! Ruddaskapur og dylgj-
ur Guðjóns í ræðustól sköpuðu
málflutningi hans mikla andúð
ekki aðeins meðal andstæðinga,
heldur og fylgjenda, sem ekki
voru svo fyrirfram sannfærðir að
við þá þýddi ekki að ræða með
rökum, en það verður því miður
sagt um æðimarga úr íhaldslið-
inu. Annars koma mér í hug í
þessu sambandi orð, sem einn af
elztu þingfulltrúunum, maður,
sem hefur að baki langt starf í
verkalýðshreyfingunni og — Al-
þýðuflokknum, hafði um mál-
flutning Guðjóns Sigurðssonar:
„Hann var alveg eins og „brún-
stakkarnir“ (nazistadeild sem
skipulögð var í Reykjavík á vel-
mektardögum Hitlers), ábyrgðar-
laus, blygðunarlaus“.
Því heyrðist einnig fleygt með-
al Alþýðuflokksmanna á þinginu,
að andstæðingar Hannibals
myndu fljótlega týna tölunni, ef
þeir Pétur og Guðjón ættu að
sitja mörg Alþýðusamhandsþing.
DÖNSK EPLI
á kr. 13.00 kílóið.
NYLENDUVORUDEILD 0G UTIBUIN
AÐYORUN
VEGNA VANSKILA Á SÖLUSKATTI
Samkvæmt heimild í lögum nr. 10, 22. marz 1960,
verður atvinnurekstur þeirra fyrirtækja hér í umdæm-
inu, sem enn skulda söluskatt og útflutningsgjald,
stöðvaður }>ar til þau hafa gert full skil á hinum van-
greidda skatti ásamt áföllnum dráttarvöxtum og kostn-
aði, eigi síðar en miðvikudaginn 30. nóv. 1960.
Ræjarfógetinn á Akureyri, sýslumaðurinn í
Ey jafjarðarsýslu.
Verkakvennafélagið Eining
°g
Verkamannafélag Akureyrarkaupstaðar
halda sameiginlegan fund í ALÞÝÐUHÚSINU kl. 2 e. h.
sunnudaginn 27. nóvember.
FUNDAREFNI:
1. Skýrsla fulltrúa af þingi A. S. í.
2. Kaupgjaldsmál.
3. Skipulagsmál.
Félagar eru beðnir að fjölmenna og mæta stundvíslega.
STJÓRNIR FÉLAGANNA.