Verkamaðurinn - 09.12.1960, Blaðsíða 4

4
VERKAMAÐURINN
Föstudaginn 9. des. 1960
OTGAFUBÆKUR SETBERGS
Nýlega hefur bókaútgáfan
Setberg sent frá sér fjölda
bóka. Þar á meðal ævisögur,
handbækur, barna og unglinga-
bækur.
Fyrst skal telja Ævisögu Hall-
dóru Bjarnadóttur á Blöndu-
ósi, sem Vilhj. S. Vilhjálmsson
hefur skrásett. Halldóra segir
frá bernskuárum sínum í Vatns-
dal, en hún er fædd í Ási 14.
október 1873. Greinir frá upp-
vaxtarárum, ætt sinni og bú-
skaparháttum. Síðan yfirgefur
Halldóra dalinn sinn 9 ára og
flytzt með móður sinni til
Reykjavíkur. Halldóra segir nú
frá dvöl þeirra á heimili Jóns
Árnasonar þjóðsagnaritara og
konu hans, Katrínar Þorvalds-
dóttur frá Hrappsey. Vorið 1886
er Halldóra fermd í dómkirkj-
unni af séra Hallgrími Sveins-
syni, síðar biskupi. Fjótlega tók
menntaþráin að segja til sín. En
hvar og hvemig skyldi svala
þeirri þrá? Þá skrifar Halldóra
til Ólafíu Jóhannsdóttur, sem
kunnug var í Noregi. Og utan
fer Halldóra með Vestu. Sam-
ferðafólkið er mestmegnis stú-
dentar, síðar landskunnir menn:
Halldór Júlíusson sýslumaður,
Skúli Ámason í Skálholti, Árni
Þorvaldsson kennari á Akur-
eyri, Guðmundur Björnsson
sýslumaður, Guðmundur Finn-
bogason landsbókavörður og
Knud Zimsen borgarstjóri. í
Noregi dvelst Halldóra við nám
árin 1896—1899. Þá snýr hún
aftur heim, tekur sér far með
síldarbát beint til Akureyrar,
— fargjaldið 5 krónur. Halldóra
gerist nú kennari við bama-
skólann í Reykjavík. Á árunum
1908—1922 er hún á Akureyri
sem skólastjóri barnaskólans
flest árin. Hún segir frá fjöl-
skrúðugu bæjarlífi á Akureyri
á þessum tíma, enda em þar
ýmsir andans- og dugnaðar-
menn: þjóðskáldið Matthías
Jochumsson, Guðlaugur sýslu-
maður, Geir Sæmundsson sókn-
arprestur, Guðmundur Hann-
esson læknir, Einar Hjörleifs-
son Kvaran, Ingimar Eydal,
Jónas Þorbergsson, Oddur
Björnsson, prentmeistari, Páll
J. Árdal, Oddur Thorarensen
lyfsali og Steingrímur Matthí-
asson læknir', — svo nokkrir
séu nefndir. Halldóra lýsir bæj-
arbragnum einkar skémmtilega,
kynnum sínum af samstarfs-
mönnum og öðrum þeim, sem
hæst bar í bæjarlífinu, svo sem
af séra Matthíasi. Aftur snýr
Halldóra til Reykjáv., kennir
handavinnu átta næstu árin við
Kennaraskóla Isands, og síðan
hefur hún alltaf verið á ferð
og flugi, unnið að áhugamálum
sínum, farið um alla hreppa ís-
lands, efnt til funda og nám-
skeiða til þess að efla heimilin.
í rúmlega fjóra áratugi hefur
hún gefið út ársritið Hlín.
í Ævisögu Halldóru Bjarna-
dóttur eru margar sérkennileg-
ar og skemmtilegar ljósmyndir,
m. a. af börnum í bamaskólan-
um í Reykjavík og á Akureyri
fyrir hálfri öld og má þar sjá
marga þjóðkunna menn og kon-
ur.
Halldóra Bjarnadóttir nam
fræði sín við kné Jóns Árna-
sonar þjóðsagnaritara, — og
enn í dag, 87 ára að aldri, er
hún að starfi í fullu fjöri. Hali-
dóra Bjarnadóttir segir merki-
lega sögu. Hún spennir yfir líf
fólksins í meira en heila öld. —
Bókin er 200 bls. í stóru broti
með 30 sérprentuðum myndum.
Setberg hefur á undanföm-
um árum gefið út nokkrar ævi-
sögur merkra erlendra manna,
svo sem um Ferdinand Sauer-
bruch, Albert Schweitzer og
Abraham Lincoln. Að þessu
sinni kemur út ævisaga þýzka
skurðlæknisins Hans Killian og
heitir bókin Læknir segir frá,
en þýðandi er Freysteinn
Gunnarsson skólastjóri. Það er
óvenjulegt, að skurðlæknir lýsi
svo afdráttarlaust og opinskátt
starfi sínu, sigrum sínum og ó-
sigrum, sem hér er gert í þess-
ari minningabók um dr. Killian.
Hér eru lesendanum opnaðar
dyr að hinum hvítu salarkynn-
um skurðstofunnar — lesand-
inn horfir yfir öxl lækninum.
En bókin lýsir ekki aðeins því,
sem í skurðstofunni gerist,
heldur einnig fólkinu sjálfu,
sjúklingum og skylduliði þeirra
læknum og hjúkrunarliði. Hinn
rauði þráður bókarinnar er sam-
úð höfundar með pei'sónum
þeim, sem hann segir frá. Að
vísu hefur dr. Kilian auga fyrir
því, sem broslegt er og beitir
því haglega í frásögn sinni.
Mannúð og mannskilningur
þess hjarta, sem undir slær, er
höfuðprýði þessarar bókar.
Þá hefur forlagið sent frá sér
nýja prentun á Fjölfræðibók-
inni, en hún hefur verið með
öllu ófáanleg síðastliðið ár, en
eftirspum sífelld, þar sem bók-
in er mjög mikið gefin ungling-
um í fermingar- og jólagjöf.
Kökur og tertur heita fjórar
nýjar handbækur fyrir hús-
mæður. Þar er að finna mörg
hundruð uppskriftir að kökum
og tertum. Húsmæðrakennar-
arnir Guðrún Hrönn Hilmars-
dóttir og Jóhanna Ingólfsdóttir
hafa samið, safnað og íslenzkað.
Heftir eru skreytt mörgum
myndum og kostar hvert þeirra
29 krónur.
Fyrir minnstu börnin koma
út 4 nýjar smábækur í bóka-
flokknum um Snúð og Snældu:
„Snælda fer í ferðalag“, „Kóp-
ur“, „Kópur og Kibba“, og
„Knútur knapi, kunningi Snúðs
og Snældu“.
Svo kemur fjörlega og
skemmtilega rituð bók fyrir
telpur á aldrinum 6—9 ára,
„Fríða fjörkálfur", eftir þýzku
skáldkonuna Margarethe Hall-
er, en bamabækur hennar hafa
selzt í yfir fjórum milljónum
eintaka.
Fyrir drengi á aldrinum 6-—9
ára er bókin „Valdi villist í
Reykjavík“ eftir Frímann Jón-
asson skólastjóra. Bók um lít-
inn sveitadreng, sem kemur í
fyrsta sinn til Reykjavíkur.
Fjöldi teikninga er í bókinni.
Þá er bókin „Sesselja síð-
stakkur“ fyrir stúlkur á aldr-
inum 7—10 ára. Þessa hugljúfu
og fallegu barnabók hefur Frey
steinn Gunnarsson skólastjóri
þýtt á fallegt íslenzkt mál. Yfir
bókinni hvílir hugþekkui' blær
— samband barna og dýra við
guðsgræna náttúruna.
Nokkrar framhaldsbækur eru
einnig komnar út: „Heiða í
heimavistarskóla“, sem er frarn-
hald bókarinnar „Heiða, Pétur
og Klara“. — Þá er einnig kom-
in „Anna Fía í höfuðstaðnum“
og 2. bindi af drengjabókinni
„Kappflugið umhverfis jörð-
ina“. Loks er svo ný drengja-
bók eftir Böðvar frá Hnífsdal,
en áður hafa komið út eftir
hann bækurnar „Strákarnir
sem struku“, „Ævintýralegt
jólafrí" og „Strákar í stórræð-
um“. Þessi nýja bók heitir
„Fremstur í flokki“.
HEYRIÐ ÞIÐ, KRAKKAR!
Jólasveinninn er lagður af stað. A sunnudaginn
11. desember klukkan 4 síðdegis
kemur hann til byggða.
Ef veður leyfir, getið þið heyrt
hann og séð á svölum verzlun-
arhússins Hafnarstræti 93. Þá
verður hann kominn í jólaskap
og raular fyrir ykkur nokkrar
vísur.
SENN KOMA JÓLIN!
Kaupfélag Eyfirðinga
KRISTALVÖRUR
BORÐBÚNAÐUR
KERTI
KERTASTJAKAR
Ýmsar aðrar
JÓLAVÖRUR.
Úra og skartgripaverzlun
FRANK MICHELSEN
Kaupvangsstr. 3 - Sími 2205
Sovézka bókasýningin
í Alþýðuhúsinu, verður opin föstudaginn,
laugardaginn og sunnudaginn frá kl. 2—6.
Á sýningunni eru einnig: rússnesk frí-
merki og listar yfir hljómplötur, sem hægt
er að panta á staðnum.
AÐVÖRUN
Athygli er vakin á því, að samkvæmt lögreglusam-
þykkt Akureyrar er bannað að kveikja í „púðurkerl-
ingum“, „kinverjum" og öðru sprengiefni í bænum.
Framleiðsla og sala slíkra biuta í bænum er líka
bönnuð.
BÆJARFÓGETI.
Höfum á boðstólum alls konar
HÚSGÖGN
Nýkomin vönduð
gólfteppi og mottur
HÚSGAGNAVERZLUNIN KJARNI H.F.
Skipagötu 13. — Sími 2043.