Verkamaðurinn - 16.12.1960, Blaðsíða 1

UERKfllflÐUR nn
Ritstjóri: Þorsteinn Jónatansson.
Útg.: Sósíalistafélag Akureyrar.
Skrifstofa Hafnarstræti 88.
Sími 1516.
Áskriftarverð kr. 50.00 árg.
Prentverk Odds Bjömssonar h.f.
XLIII. árg.
Akureyri, föstudaginn 16. desember 1960
44. tbl.
Minnkandi atvinna er nú um allt land
afleiðing af stefnu ríkisstjórnarinnar
í efnahagsmálum
í síðasta blaði var skýrt frá því, hve mjög atvinna hefur dregizt
saman í Akureyrarkaupstað og atvinnuleysi í stórum stíl haldið
innreið sína. Fréttir úr öðrum landshlutum sýna, að um allt land
er það sama að gerast; atvinnuleysi ýmist þegar komið eða fyrir-
sjáanlegt á næstu vikum og mánuðum.
Þetta er laglegasta mynd, en hitt er nokkurt vafamál, hvar hún er
tekin. Ef einhver telur sig geta sagt dl um það, væri gaman, að
hann léti blaðið vita.
Lúcíu-hátíð Karlakórs Akureyrar
í ýmsum kaupstöðum og sjáv-
arþorpum er nokkuð farið að
bera á atvinnuleysi, en annars
staðar lýsir minnkandi atvinna
sér á þann hátt, að yfirvinna,
1. desember og H. Bl.
Það er ánægjulcgt til þess að
vita, að íhaldið og leppar þess
eiga örðugt með að gleyma þeirri
verðskulduðu háðtmg, sem Guð-
mundur I. Guðm. son varð fyrir
í Háskólanum 1. des síðastl., er
hann hugðist gera þann dag að
baráttudegi fyrir málstað brezku
landhelgisþjófanna og sjóræn-
higjalýðsins. Nýlega skrifar í ís-
lending einhver Halldór Blöndal
og espar sig ákaflega út af þeim
viðtökum sem íhaldskratinn átti
að mæta.
Halldór þessi þykist þess um-
kominn að kenna stúdentum
betri siði, en eftir skrifum hans
að dæma mun honum að líkind-
rnn láta betur að kenna mönn-
um eitthvað annað en kurteisi,
enda litil rækt lögð við þá náms-
grein í Ileimdalli.
Skoplegt er að sjá Halldór
þennan skýra frá atburðum í Há-
skólanum eins og hann hafi verið
þar viðstaddur sjónarvottur, þó
að hvergi muni hann þar hafa
nærri komið, hcldur tekið Mogga
lygina sem góða og gilda vöru,
svo sem hans mun vandi.
Skemmtilegast er þó, þegar
hann fer að hugga sig við þá
frumlegu og skáldlegu sögu, sem
Mogginn bjó til, hrelldxun, grunn
færnum íhaldssáliun til huggun-
ar, að tveir öftustu bekkimir í
salniun, þeir sem ekki sáust á
myndum, hafi verið þéttsetnir
af auðmjúkum Bretaleppum og
trúverðugmn hernámsdindlum af
sama tagi og H. Bl.
Halldór þessi hugðist hafa for-
göngu um fagnað stúdenta hér í
bæ 1. des. og hefur hann áður
borið upp kveinstafi sína yfir
þeim undirtektum, sem hann
fékk meðal stúdenta. 1 þeim hópi
fannst enginn, sem hafði áhuga
á að skála við Halldór, fyrir mál-
stað landhelgisþjófa.
Ef Halldóri þessum er það
áhugamál að hef ja 1. des. til vegs
og virðingar, ætti hann nú að
láta sér skiljast að betra muni þá
að helga þann dag einhverju
öðru, en vesældarlegu undan-
haldi í sjálfstæðismálum þjóðar-
innar.
sem unnin hefur verið að stað-
aldri, fellur nú niður. En yfir-
vinnuna hafa menn neyðzt til að
vinna vegna þess, að kaup fyrir
átta stunda vinnudag hefur eng-
an veginn hrokkið fyrir nauð-
synlegum útgjöldum heimilanna.
Þegar yfirvinnan nú fellur niður
verður því víða þröngt í búi.
í Reykjavík og nágrenni, en
þar býr helmingur þjóðarinnar,
hefur um árabil verið unnin mik-
il yfirvinna í flestum eða jafnvel
nær öllum atvinnugreinum, og
oftar en hitt hefur eftirspum eft-
ir vinnuafli verið svo mikil, að
vinnutíminn hefur helzt takmark
azt af því, hvað menn hafa treyst
sér til að vinna lengi. En nú er
svo komið að atvinnan hefur
dregizt það mikið saman, að yfir-
vinnan er að hverfa úr sögunni,
og hjá mörgum fyrirtækjum hef-
ur starfsfólki verið sagt upp með
tilskyldum fyrirvara, þannig, að
gert er ráð fyrir, að það hætti
um áramót eða snemma á næsta
ári. Allt virðist því benda til, að
eftir áramót fari að verða nokk-
ur brögð að atvinnuleysi í höf-
uðstaðnum, og víst má telja, að
alls st.aðar þar sem atvinnuleysi
er nú þegar, verði það enn meira
eftir áramótin.
Bæði hér á Akureyri og víðar,
þar sem togaraútgerð er rekin,
hafa menn' bundið nokkrar at-
vinnuvonir við það, að togararn-
ir hætti siglingum til þýzkaands
um áramót, að mestu eða öllu,
og afli kynni þá e. t. v. einnig
glæðast, og þar með skapast á ný
atvinna í frystihúsimum. En allt
er þetta mjög í óvissu. Þó er
sennilegt, að minna verði siglt, ef
að venju lætur, með aflann á
Þýzkalandsmarkað síðari hluta
vetrarins. En, ef hamingjan verð-
ur svo andstæð okkur Islending-
um, að ríkisstjórninni takist að
semja við Breta um sölu á land-
helginni, má ganga að því vísu,
að jafnframt verði samið um
óhindraðar landanir íslenzkra
togara í brezkum höfnum, og er
þá eins víst, að þegar Þýzkalands
siglingum lýkur hefjist siglingar
til Bretlands, og afli togaranna
verði ekki til að auka atvinnu í
frystihúsunum. Ríkisstjómin Vill
að hraðfrysting fiskjar verði sem
minnst. Það eru fyrst og fremst
sósíalisku ríkin í Austur-Evrópu,
sem kaupa hraðfrysta fiskinn, en
stjómin vill sem minnst skipti
hafa við þau ríki, vegna póli-
tískra fordóma hennar, og þess
vegna er lagt allt kapp á að selja
fiskinn óunninn til Nato-ríkja,
enda þótt afleiðingin verði gjald-
eyristap og atvinnuleysi. Mikið
skal til mikils vinna.
Það vissu þetta allir fyrir.
Strax þegar efnahagsráðstafan-
ir ríkisstjórnarinnar voru til með
ferðar á Alþingi í fyrravetur,
lýstu þingmenn Alþýðubanda-
lagsins því yfir, að ein afleiðing
þeirra, ef til framkvæmda kæmu,
hlyti að verða alvarlegt atvinnu-
leysi. Stjómarliðið gerði sér upp
hlátur og kvað þetta fjarstæðu
eina. Ráðstafanimar myndu ein-
mitt efla atvinnulífið, en alls
ekki valda samdrætti.
Nú er komið á daginn, að þing
menn Alþýðubandalagsins höfðu
rétt fyrir sér, og einnig forystu-
menn verkalýðssamtakanna, sem
mjög ákveðið vöruðu við þessari
hættu. En nú er einnig kömið
annað í ljós. Stjómarliðið vissi
líka, að atvinnuleysi myndi hljót
ast af aðgerðum þess, enda þótt
það neitaði að viðurkenna það.
Þetta má m. a. sjá af Alþýðu-
blaðinu hinn 7. þessa mánaðar.
Þar segir frá því á forsíðu, að
blaðið hafi leitað upplýsinga hjá
Dagsbrún um það, „hvort nokk-
uð væri farið að gæta atvinnu-
eysis meðal verkamanna." Af
spurningunni má ráða, að blaðið
efast ekki um, að atvinnuleysið
muni koma, það er aðeins að for-
vitnast um, hvort það sé þegar
komið.
Alþýðublaðið ræddi einnig við
Ráðningarstofu Reykjavíkurbæj-
ar og starfsmann fulltrúaráðs
verkalýðsfélaganna í Reykjavík.
Alþingi frestað
á mánudag
Ríkisstjómin hefur nú gefizt
upp viðþað áform sitt að slíta Al-
þingi fyrir áramót og láta það
ekki koma saman aftur fyrr en
að hausti. Hefur forsætisráð-
herra því lagt til, að fundum Al-
þingis verði frestað nk. mánud.,
en þing kvatt saman aftur 16.
janúar.
„SPORÐREISN“
Maður nokkur leit inn á skrif-
stofu blaðsins í gær, og eins og
oftast, þar sem tveir menn eða
fleiri hittast, barst talið að „við-
reisninni“, sem ríkisstjómin er
að framkvæma. Þá sagði maður-
inn: „Ég kann nú ekki við að
nefna þetta viðreisn, mér þykir
sporðreisn miklu betra. Ég hef
alltaf nefnt þetta því nafni. Það
er verið að sporðreisa þjóðfélag-
ið.“
Karlakór Akureyrar efndi til
samsöngs í Akureyrarkirkju sl.
sunnudagskvöld, og var hann
með óvenju skemmtilegu sniði.
Fyrst söng kórinn nokkur lög, en
síðan kom í ljós hópur kvenna,
sem kórinn hafði fengið til Iiðs
við sig. Myndaðist þá blandaður
kór, sem söng tvö lög. En síðan
bættist enn í hópinn flokkur xmg-
meyja og bar ein þeirra ljósum
prýdda kórónu. Skyldi hún tákna
heilaga Lúcíu eða Glódísi hina
góðu, eins og nú tíðkast að nefna
þá veru.
Á þenna hátt var allan tímann
stígandi í skemmtuninni, og öll
atriðin vel heppnuð undir stjórn
hins ágæta söngstjóra Karla-
kórsins, Áskels Jónssonar. Hús-
fylli var í kirkjunni á sunnudags-
kvöldið og einnig á þriðjudags-
kvöldið, en þá var skemmtun
þessi endurtekin.
Karakór Akureyrar hefur um
nokkur ár haldið þeirri venju
að boða til Luciu-hátíðar og er
það skemmtileg tilbreytni með
söng kórsins, og vel var það val-
ið hjá kómum að fá konur til
—------------
Tunnuverksmiðjan
e. t. v. starfrækt
Skömmu áður en blaðið fór í
prentun bárust þær fréttir, að
vonir stæðu til, að vinna hæfist
í Tunnuverksmiðjunni hér fljót-
lega úr áramótum. Mun Síldar-
útvegsnefnd hafa fallizt á að láta
smíða þar nokkurt magn af tunn-
um,. ef tækist að fá geymsluhús-
næði fyrir þær í bænum. Er nú
unnið að því að tryggja slíkt hús-
næði. Tunnuefni er á leið til
landsins.
Messað í Akureyrarkirkju kl.
2 e. h. á sunnudaginn kemur.
Sálmar nr. 38, 25, 5, 221, 74.
liðs við sig og sýna Akureyring-
um, að fleira er gott en aðeins
karlakórssöngur. En það hefur
virzt svo hér, að fólki þætti eng-
inn söngur bjóðandi eða vert á
að hlýða annar en kórsöngur
karla. Undan má þó skilja, þegar
afburða söngvarar hafa verið á
ferð.
Sem sagt, þökk fyrir skemmt-
unina, og karlakórarnir mættu
gjarnan halda áfram að auka til-
breytnina í skemmtanalífinu.
VERUM SAMTAKA
BRÚUM BILIÐ
Dagamir líða hver af öðrum,
og nú er aðeins vika eftir þar til
dregið verður í Happdrætti Þjóð
viljans. Þennan tíma þarf að nota
vel til að selja miðana. Hver miði
sem seldur er, styrkir blöðin okk
ar, Þjóðviljann og Verkamann-
inn. Það er ekkert leyndarmál,
að á útgáfu blaðanna er talsverð-
ur halli á hverju ári og ágóða
Happdrættisins er varið til að
brúa það bil, sem þannig verður
milh tekna og gjalda. Ef ekki
tekst að brúa bilið, þá er skulda-
söfnun framundan og síðan stöðv
un á útgáfunni. Öllum velunnur-
um blaðanna er ljóst, að til slíks
má ekki koma. Þó að við séum
ekki alltaf fyllilega ánægð með
þessi málgögn okkar, þá getum
við ekki og megum ekki án
þeirra vera. Þess vegna verðum
við að taka höndum saman og
tryggja útgáfu þeirra, og helzt
þurfum við að ná svo góðum ár-
angri, að við getum bætt blöðin.
Árangurinn af sölu happdrættis-
miðanna þarf að vera svo góður,
að hann verði hvatning til þess
að gefa á næsta ári út stærri og
betri blöð, en við höfum gert á
þessu ári.
Verum samtaka. Þá náum við
settu marki.