Verkamaðurinn


Verkamaðurinn - 22.12.1960, Page 1

Verkamaðurinn - 22.12.1960, Page 1
VERKflinDURinn | Ritstjóri: Þorsteinn Jónatansson. [Útg.: Sósíalistafélag Akureyrar. Skrifstofa Hafnarstræti 88. Sími 1516. Áskriftarverð kr. 50.00 árg. Prentverk Odds Bjömssonar h.f. XLIII. árg. Akureyri, fimmtudaginn 22. desember 1960. 45. tbl. 4 i 1 1 4 I i i I i I 4 4 4 4 Jólin eru að koma, friðarins hátíð og Ijóssins. Allsherjarfriður á jörðu er hoðskapur jólanna, ekki aðeins friður þjóða í milli, heldur og einstaklinga; friður með öllu^n mönnum. Þetta er fagur boðskapur og þess virði, að einskis sé ófreistað látið til að gera hann að raunveruleika. En hvernig gengur fram- kvæmdin hjá okkur mönnunum? Erum við að fcerasl nær markinu, nálgast allsherjarfrið? Friður er margs konar. Talað er um, að nú ríki vopnaður friður milli stórvelda heimsins. Það þýðir, að þau heri ekki hvert annað vopnum af ótta við vopnahúnað hinna. Slíkur friður er óraunhæf- ur, en getur þó e. t. v. orðið að nokkru gagni. En óraunhæfur er hann að því leyti, að í hugum rrtanna logar eldur ófriðarins eftir sem áður. Meðan svo er, er vafa- samt að tala um allsherjarfrið þjóða í rnilli. Raunverulegur, varanlegur og fullkominn frið- ur með þjóðum heims verður ekki fyrr en vopnin hafa verið lögð til hliðar og öllum mönn- um er Ijóst orðið, að hvar í heimi sem fólk á sér hustaði á það jafnan rétt til lífsins og allra þeirra gæða, sem það hef- ur að hjóða. En látum útrætt um frið eða ófrið á alþjóðavettvangi. Island telst ekki til stórvelda heimsins, og aðrar þjóðir munu ráða meiru um það, á hvern hátt milliríkjamál stórvelda verða til lykta leidd. Við skulum líta nær okkur. Hvernig jramkvæmum við í innhyrðis samskiptum okkar 'hugsjónina um allsherjarfrið; hvernig gengur okkur að skapa hér í okkar landi ríki jafnréttis og bræðralags, sem er undir- staða friðar með mönnum? Það, sem tíðast veldur ófriði manna í milli, er misskipting efnislegra verðmæta. Ég las eitt sinn í grein eftir danskan 4 menntamann, að Danmörk væri 4 land, þar sem fáir ættu of mikið og færri of lítið. Ekki skal ég um j: það segja, hversu rétt þessi lýsmg Danmerkur er eða hefur verið. ^ En mér fannst þetta orðalag sýna, að þeim, sem ritaði, væri Ijóst, 4 að til þess að vel fari þarf hvert þjóðfélag að vera þannig úr garði f gert, að þar eigi enginn of mikið og enginn of litið. Deilur og ^ ófriður manna í milli verður einmitt af því, að sumir eiga of mik- ^ ið, aðrir of litið. Engin friðarharátta er jafn raunhæf og séi, sem 4 beinist að þvi að jafna metin á þessu sviði, koma i veg fyrir að sumir eigi of mikið og aðrir of lítið. Oft heyrist sagt, að hér á okkar landi sé velmegun meiri og al- mennari en með flestum þjóðum öðrum. Hvað sem satt kann að vera í þessu, er það staðreynd, að hér eiga ýmsir of mikið og marg- ir of litið. Aldrei kemur þetta greinilegar fram en i desembermán- uði og einmitt í sambandi við jólin. Áður fyrri var talað um vor- kauptíð og haustkauptíð. Nií er jólakauptíðin orðin mest áher- andi. Aldrei er viðlika vöruúrval i verzlunum og einmitt i þessari, kauptið. Verzlanir leggja höfuðáherzlu á vörusöluna í desemher- | mánuði og fólk keppist um að kaupa, eftir því sem hver og einn 4 hefur getu til. Viðskiptin eru svo mikil, að ekki þykir nægja að 4 hafa verzlanir opnar venjulegan tíma, heldur er stundum opið ^ langt fram á kvöld, jafnvel til miðnættis. 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 GleÖileg jól! 4 4 4 4 4 4 4 4 4 * 4 t. Það er gömul og ný tízka að gefa jólagjafir. Þær eiga að vera tákn friðar og vináttu. Það er gaman að fá og ánægjulegt að gefa góðar gjafir. En sá er hæ?igur á með jólagjafirnar, að þeir hljóta oftast dýrustu gjafirnar, sem sízt hafa þörf fyrir gjafir, en þeir, sem minnst eiga efnislegra verðmæta fá að jafnaði minnstar gjafir eða alls engar. Þannig verða jólagjafirnar ekki til að jafna bilið milli ríkra og fátækra. Þeir, sem eiga of mikið, gefa ekki þeim, sem eiga of litið. Kristur bauð, að menn skyldu gefa eigur sínar fátækum. Þetta hoðorð er almennt hrotið ekki síður af kristnum mönnum en öðr- um. Þó þykjast ýmsir sýna nokkurn lit á þessu einmitt fyrir jólin. Þá fara fyrirtæki eins og mæðrastyrksnefnd og vetrarhjálp af stað og skáitar ganga fyrir hvers manns dyr tjl að leita eftir, hvað fólk vilji af höndum láta til styrktar þeim, sem erfiðast eiga. Og hver er árangurinn? Við eina slíka söfnun skátanna í Reykjavík, nú fyrir nokkrum dögum, náðust saman fáir tugir þúsunda af krónum eða svo lág upphæð, að hún hefði sjálfsagt ekki hrokkið til, ef átt hefði að greiða skátunum kaup fyrir fyr- irhöfn þeirra. Vera má þó, að þessi upphæð verði til þess, að nokkrar fjölskyldur, sem góðs njóta af þessu, geti keypt sér þolanlegan jólamat, sem ella hefði ekki orðið. Árangurinn af þessarri söfnun og öðrum hliðstæðum sýnir, að boðorð eða andi kristinnar trú- ar nær skammt, þegar pyngja manna er annars vegar. En þetta sýnir líka annað. Efnisleg- tim verðmætum er svo misskipt milli þegnanna, að það er þörf fyrir svona söfnun. Styrkbeiðn- um rignir yfir þá, sem úthlutun annast, og hvað sem sagt er um framfarir í þessu landi, þá segir það ekki fagra sögu, að í höfuð- staðnum a. m. k. hafa styrk- heiðnir um mörg áir ekki verið jafn margar og nú. Þjóðfélagshætt- ir og tekjuskipting er ekki í lagi á meðan þörf er fyrir fyrirtæki eins og vetrarhjálp. Og á sama tima og slík fyrirtæki eru i gangi eyða aðrir tugum þúsunda i einskisvert glingur eða innantóm veizluhöld. t Meðan svona er ástatt þarf enginn að gera ráð fyrir allsherjar- friði hvorki innan okkar litla þjóðfélags né annarra, sem svipað er ástatt um, og víða, já mjög víða, hvað ástandið vera miklu verra. Þeir eru margir í þessu landi og víða um heim, sem játa kristna tní með vörunum, en afneita henni i verki. Það væri kannski ráð fyrir okkur að láta minna hera á jólahaldinu og eyðslu i sambandi við það, en verið hefur um skeið. Á þeim vettvangi mætti draga saman seglin og spara marga krónu. t staðinn ættum við að vinna raunhæft að framkvæmd kristinna f hugsjóna, ekki hara með sálmasöng og messuhaldi, heldur með því % að jafna aðstöðu þegnanna og skapa þeim öllum góð og gleðileg | lifskjör. Það er ekki nóg að rétta fátækum manni nokkrar krónur ^ og segja honum að eiga gleðileg jól, heldur á að skapa honum þá f aðstöðu, að hann geti átt gleðilegt lif allt árið urn kring. Með því t er um leið skapaður allsherjarfriður, því að sá, sem lifir gleðilegu lifi, fer ekki með ófriði á hendur öðrurn. (Framh. á bls. 12). <j* I I 1 1 i 1 í t I t I f f I i í

x

Verkamaðurinn

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Verkamaðurinn
https://timarit.is/publication/215

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.