Verkamaðurinn - 01.05.1964, Blaðsíða 8

Frumvarp Hannibals Valdimars-
sonar um vinnuvemd, greiðslu
vinnulauna, uppsagnarfresti o. fl.
er eitthvert merkasta frumvarp,
sem lagt hefur verið fram á Alþingi
um árabil.
Hér fara á eftir IV fyrstu kaflar
frumvarpsins, en síðari kaflamir
birtast í næsta blaði.
Verkamaðurinn
14. gr.
I. KAFLI
Holl og góð vinnuskilyrði.
1. gr.
Húsakynnum vinnustaðar skal
ávallt haldið vel hreinum. At-
vinnurekanda ber skylda til að
sjá um, að hita- og rakastig and-
rúmslofts sé hæfilegt og loft án
ryks, óþefs, reyks svo og án
óheilnæmra lofttegunda eða
gufu.
Umferð um vinnustað sé
hindrunarlaus og örugg. Lýsing
skal vera góð og nægilegt loft-
rými á vinnustað, hvort tveggja
þannig, að heilbrigðiskröfum sé
örugglega fullnægt.
Á vinnustað eða í námunda
við hann skal ávallt vera heil-
næmt og gott drykkjarvatn, einn-
ig nægilegt þvottavatn, svo og
hæfileg tala salerna.
Upphituð og vistleg kaffistofa
(matstofa) af hæfilegri stærð
skal jafnan vera á vinnustað.
Þá skal á vinnustað hverjum
vera aðstaða til að veita „hjálp
í viðlögum“, þegar slys eða sjúk-
dóma ber að höndum.
Nú fullnægir vinnustaður
eigi skilyrðum laga um hollustu-
hætti og öryggisútbúnað og er
heilbrigðisyfirvöldum og ör-
yggiseftirliti þá heimilt að láta
loka vinnustaðnum, ef ekki fæst
úr bætt. Starfsmenn skulu í hví-
vetna gæta reglusemi og vand-
aðs og góðs hátternis á vinnu-
stað.
S
II. KAFLI
Vinnutími og vinnutilhögun.
2. gr.
Almennur vinnutími er á tíma-
bilinu frá kl. 8 til kl. 17. Vinna
VlSA VIKUNNAR
Fer nú stjórnin from ó sættir,
felmtri slegin.
Þar sem VIÐREISN hennor hættir
hefst vor eigin. —
--------------i
milli kl. 17 og 20 telst eftirvinna,
nema öðruvísi sé ákveðið í
stéttarfélagasamningi, og vinna
milli kl. 20 og kl. 8 árdegis telst
næturvinna, og má þá ekki vinna
nema með leyfi viðkomandi
stéttarfélags.
3. gr.
Maður, sem lokið hefur 8
stunda vinnudegi, er ekki skyld-
ur til að vinna aukavinnu. Sam-
felldur hvíldartími verkamanns
má aldrei vera skemmri en 9 klst.
á sólarhring, og fjöldi yfirvinnu-
og næturvinnustunda má aldrei
fara fram úr 24 á viku. Sé um
ákvæðisvinnu að ræða, má
fjöldi yfirvinnu- og næturvinnu-
stunda, eða aukavinnu, ef um
vaktavinnu er að ræða, ekki fara
fram úr 2 á dag og eigi fram úr
6 á viku. Með samþykki viðkom-
andi stéttarfélags má þó vinna í
ákvæðisvinnu allt að 24 klst. í
yfir- og næturvinnu á viku, ef
um er að ræða björgun verð-
mæta frá skemmdum eða störf,
sem almannaheill krefst, að
unnin séu.
4. gr.
Stéttarfélag getur þó gert
kjarasamning um, að unnið
skuli að nóttu til, og einnig má
í slíkum samningum ákveða
vaktaskipan og setja önnur
ákvæði um skiptingu vinnutím-
ans í samræmi við eðli starfs og
aðstæður.
5. gr.
Vinnuhvíld skal vera frá kl.
18 daginn fyrir sunnu- eða helgi-
dag og til kl. 22 daginn fyrir
næsta rúmhelgan dag.
Á aðfangadag jóla, gamlárs-
dag, laugardaginn fyrir páska
og laugardaginn fyrir hvíta-
sunnu skal vinnuhvíld vera frá
kl. 15 til kl. 22 daginn fyrir
næsta rúmhelgan dag.
6. gr.
Um bráðnauðsynlega vinnu á
sunnu- og helgidögum skal gera
samning eða afla undanþágu
viðkomandi stéttarfélags.
7. gr.
Vikulegur frídagur skal jafn-
an, ef því verður við komið,
vera á sunnudegi.
Starfsmaður, sem unnið hefur
sunnu- eða helgidagavinnu, skal
jafnan eiga frí næsta sunnu- eða
helgidagssólarhring.
8. gr.
Almennur vinnutími starfs-
manna má ekki vera lengri en
8 stundir á sólarhring og ekki
lengri en 48 stundir á viku.
9. gr.
Á næstu 5 árum skal almenn-
ur vinnutími á viku styttast ár-
lega um eina klukkustund án
skerðingar heildartekna, þannig,
að almenn vinnuvika sé eigi
lengri en 43 stundir að þessum
5 árum liðnum.
10. gr.
Almennt deilist vinnutíminn á
6 daga í viku, en leyfilegt skal
vera að gera samning við stétt-
arfélag um skiptingu á færri
daga.
11. gr.
Við vinnu, sem unnin er að
nóttu til og á sunnu- og helgi-
dögum, skal hin almenna vinnu-
vika eigi vera lengri en 45
stundir.
12. gr.
Nú er unnið samfellt í námu
eða jarðgöngum, og má vinnu-
vika þá ekki lengri vera en 40
stundir. Til vinnutíma telst
einnig ferðatími í námu eða
jarðgöngum.
III. KAFLI
Sérstök ókvæði um vinnu kvenna.
13. gr.
Konu skal vera heimilt að
vera fj arverandi frá vinnu fyrstu
6 vikur, eftir að hún hefur alið
barn. Hún getur og krafizt að
mega vera fjarverandi allt að
sex vikum í viðbót og þannig,
að fjarvera sé að öllu leyti eða
að hluta fyrir eða eftir fæðingu.
Krefjast má vottorðs frá
lækni eða ljósmóður um, hve-
nær fæðing sé væntanleg. Til-
kynna verður atvinnurekanda
um fjarveru fyrir fæðingu með
eigi skemmri en þriggja daga
fyrirvara.
15. gr.
Ef kona sýnir með læknisvott-
orði, að hún þjáist af sjúkdómi,
sem er afleiðing af þungun eða
fæðingu, getur hún krafizt að
mega vera fjarverandi frá vinnu
umfram það, sem áður segir,
allt að sex vikum fyrir eða eftir
fæðingu.
16. gr.
Konu, sem er fjarverandi frá
vinnu samkv. ákvæðum 13.—15.
gr., má ekki segja upp starfi,
þegar atvinnurekanda er ljóst,
að fjarvera hennar er af þessum
ástæðum, eða hún tilkynnir hon-
um án tafar, að þessi er ástæð-
an fyrir fjarveru hennar. Hafi
henni þegar verið sagt upp mið-
að við dag, er fellur innan
ramma þess tímabils, sem getið
er um í 13. gr., er uppsögnin
gild, en uppsagnarfrestur lengist
sem tímabilinu nemur.
Hafi vinnuráðning átt sér stað
fyrir ákveðna, tímabundna
vinnu, skal ákvæði þessarar
greinar ekki beitt, þegar vinn-
unni er lokið, áður en konan
mætir aftur til vinnu.
17. gr.
Kona, sem hefur harn sitt á
brj ósti, getur krafizt frítíma, sem
hún þarf vegna þess, og eigi
skemur en hálfa stund tvisvar
sinnum á dag.
IV. KAFLI
Sérstök ókvæði um vinnuvcrnd
barna og unglinga.
18. gr.
a. Barn er samkvæmt lögum
þessum sérhver sá, sem er ekki
fullra 14 ára að aldri.
b. Unglingur er samkvæmt
lögum þessum sérhver sá, sem
er á aldrinum 14—16 ára.
19. gr.
Börn má ekki ráða til inni-
vinnu í vinnustofum, verkstæð-
um né verksmiðjum, og eigi
heldur við útskipun eða uppskip-
un á vörum.
I
20. gr.
Alger hámarksvinnutími barna
er hálfur ævialdur þeirra, þ. e.
6—7 stundir á dag.
Átta stunda vinnutímabil
skulu jafnan annast tveir vinnu-
hópar barna, þ. e. 4 stundir hvor
hópur, og 10 stunda vinnutíma-
bil fullorðinna tveir vinnuhópar
barna þ. e. 5 stundir hvor þeirra.
21. gr.
Unglingar mega ekki annast
gæzlu gufukatla eða véla, sem
útheimtir sérstaka varúð eða að-
gæzlu.
22. gr.
Börn og unglinga má ekki
ráða til neinnar þeirrar vinnu,
sem að dómi skólayfirlæknis eða
héraðslæknis er á nokkurn hátt
hættuleg heilsu þeirra eða
þroska.
23. gr.
Hámarksvinnutími unglinga
skal vera 8 klst á dag án undan-
tekninga. 011 vinna barna og
unglinga, frá því að þau hefja
skólagöngu að hausti og þar til
skólagöngu lýkur að vori, er
óheimil. Til vinnu í þessu sam-
bandi telst blaðburður, sala
blaða og tímarita og sendi-
sveinastörf.
24. gr.
Atvinnurekandi skal halda
sérstaka skrá um tegund vinnu
og vinnutíma þeirra barna og
unglinga, sem hann hefur í
vinnu, og er skylt að afhenda
viðkomandi verkalýðsfélagi, svo
og heilbrigðis- og skólayfirvöld-
um, slíka skrá, ef krafizt er.
(Framh. í nœsta blaði).
HITUN SUNDLAUGAR-
INNAR
Nýlega var hér í blaðinu skýrt
frá erindi, er Jón Ingimarsson
bæjarfulltrúi sendi bæjarráði
varðandi nauðsyn endurbóta á
hitavatnsleiðslunni að Sundlaug
Akureyrar.
Erindi þetta hefur nú verið
tekið til meðferðar í bæjarráði
og bæjarstjórn, og var bæjar-
verkfræðingi falið að gera at-
hugun á kostnaði við nýja hita-
vatnsleiðslu frá lauginni í Gler-
árgili að Sundlauginni.
Vekjum athygli á því, að panta
þarf mat fyrir hópa með dags fyrir-
vara. Hringið í síma 02 og biðjið um
hótelið. Leigjum út herbergi og svefn-
pokarúm. Verið velkomin í Hliðar-
fjall.
[ PERUTZ ]
litfiímur
Gullsmiðir
Sigtryggur og Pétur
Brekkugötu 5 — Sími 1524