Verkamaðurinn - 06.11.1964, Page 2
í
sjónskífunni
Eftir hálfsmánaðar hvíld
kemur blaðið aftur. Prentarar
hafa unnið þá sigra, sem þeir
sætta sig við. Kannske hafa allir
orðið fegnir að hvíla sig frá
lestri blaðanna, sýnilega er hægt
að komast af án þeirra, þó ég
persónulega vorkenni þeim, sem
þurfa nauðsynlega að auglýsa,
því varla selst vara mikið ef
ekki er hægt að auglýsa hana í
blöðum.
Margt hefur gerst í málum
heims og eirinig þessarar þjóð-
ar þetta tímabil, en blöð hafa
ekki getað matreitt atburðina
fyrir fólk, en útvarpið hefur
komið því til eyrna okkar. Þegar
útvarp orðs og mynda er komið
á hvert heimili, hlýtur verkefni
a. m. k. fréttablaða að minnka
stórlega. Ýmislegt af því for-
vitnilegasta hefur einmitt á þess-
um dögum komið fram við
hljóðnema Ríkisútvarpsins okk-
ar:
Blaðamannafundur
með Hanníbal.
Blaðamannafundur í útvarps-
sal, þar sem Hanníbal Valdi-
marsson forseti Alþýðusam-
bandsins og formaður Alþýðu-
bandalagsins, vakti meiri at-
hygli og umræður, en títt er um
útvarpsmenn. Allir dáðust að
frammistöðu hans og viður-
kenndu, að nokkuð væri nær-
göngult spurt og ekki af mikilli
hæversku. En sá, er fyrir svör-
um varð er enginn viðvaningur
á vettvangi stjórn- og verkalýðs-
mála og sneri vörn í sókn, var
hreinskilinn, opinskár og djarf-
mæltur. Nokkru nær ættu hlust-
endur að vera um framtíðar-
leiðir alþýðufólks, bæði í hinni
beinu hagsmunabaráttu og póli-
tízku.
Eftir að þessi klausa var
skrifuð, skaut einhver merktur
q, þessari stöku til okkar:
Hannibal í sókn má sjá!
Sómi vorra þinga
ekki virðist óttast þrjá
íhaldsnashyrninga.
Umræður um stóriðju.
Síðastliðið mánudagskvöld
var svo spurt og spjalláð um
stóriðju í útvarpssal og þótti
gæta meir tilfinningasemi en
rökhyggju hjá forsvarsmönnum
erlendrar fjárfestingar á íslandi.
Hugsjón þeirra virðist vera: Er-
lent fjármagn til landsins án
nokkurrar tryggingar um nyt-
semi, eða að það skerði hvorki
innlenda atvinnuuppbyggingu
eða verði áhrifavaldur um ís-
lenzk fjármál og sjálfstæði. And-
mælendur færðu fram gild rök
gegn aluminíum-æfintýrinu, en
þau voru ekki heyrð. En ekki
varð öllum rökum að komið.
Gjarna hefði mátt benda á þann
háska, sem atvinnulífi okkar er
búinn, þau árin, sem verið er að
byggja upp orkuverið við Þjórsá
og fabrikkuna sjálfa. Það kynni
að taka nokkur þúsund verka-
manna frá öflun útflutnings-
verðmæta þau árin, en gæti svo
orð.ið annað vandamál að skapa
þeim vinnu á ný, þegar alómínið
veitti aðeins 300 manns vinnu.
Skipin yrðu kennski ekki alveg
reiðubúin að leysa landfestar og
vinnslustöðvar að hefja starf, ef
allt hefði staðið óhreyft þann
tíma, sem tekur að byggja fyrir
erlendu fjárfestinguna. Ekki víst
að atv.innuveitendur, svo sem
útgerðarmenn, yrðu tiikippilegir
að hefja rekstur, yrði hann
stöðvaður vegna manneklu nokk
ur ár.
En réttilega var bent á þá
nauðsyn að byggja á íslenzkum
hráefnum, gera fisk og síld að
matvöru í stað góanós. Að vera
hráefnaframleiðendur fyrir aðr-
ar þjóðir um aldur og æfi, er
ekki virðulegt hlutskipti sjálf-
stæðrar þjóðar. En ákveðinn
hópur lslendinga er haldinn
slíkri vantrú á gæði lands síns
og getu þjóðarinnar, að þeim er
erlend forysta á öllum sviðum
ein í huga. Það eru hin nýju
ríkisstjórnar trúarbrögð. En
gegn trú duga engin skynsamleg
rök. Þessa menn verður að svifta
valdi yfir íslenzkum stjórnar-
tækjum, áður en þeir fremja
meiri heimskupör, en orðið er.
Góðar fréttir.
Þegar þetta er ritað, eru frétt-
ir sem óðast að berast um stór-
sigra Johnsons í forsetakosning-
unum í Bandaríkjunum. Ber
vissulega að fagna þessum úrslit-
um, því heimurinn hefur satt að
segja meiri möguleika á lífsvon
næsta kjörtímabil fyrir vikið.
Goldvotirisminn er ekki beint
liklegur til að spara eldinn, fengi
hann aðstöðu til að fíra upp.
Þá mættu brezku stj órnarskiptin
einnig vekja vonir um friðsam-
legri þróun heimsmála. Aftur á
móti má þakka fyrir, ef Sovét-
menn eignast með sínum nýju
mönnum, jafn skynsamlega for-
ystu í alþjóðamálum eins og þeir
áður höfðu. Þó hyggja margir,
sem til þykjast þekkja, að allar
þessar fréttir megi vekja bjart-
sýni og lífstrú í okkar annars
ráðvillta heimi. Kannski verðum
við ekki sprengdir upp viljandi
fyrr en undir næstu aldamót.
„Útvegsbankinn lónar".
Þó að lífs míns lekahrip
liggi á botni Ránar,
„alltaf má fá annað skip“
— Utvegsbankinn lánar.
z.
Þessi skemmtilega vísa rifjast
upp fyrir manni nú, vegna mik-
•illar umræðu um stofnun þessa.
Skáld það, sem vísuna orkti, hef-
ur án efa verið forspár hér sem
oftar. Svo hefur nú skipast mál-
um, að kollega vor Bragi skáld
Sigurjónsson, hefur verið skip-
aður bankastjóri við útibú Út-
vegsbankans hér á Akureyri.
Hlýtur það að vera fagnaðarefni
skálda, því sú stétt hefur átt fátt
fulltrúa í fjármálastofnunum
þjóðarinnar. Hafa nú bankayfir-
völd viljað bæta úr þessu, svo
vér orðsins menn ættum okkur
forsvar í peningastofnunum.
Þá ætti þetta að vera gleðiefni
ritstjóra ekki síður, því nefndur
útibússtjóri hefur einnig verið
vaskur ritstjóri um margra ára
skeið hér í bænum, einnig for-
stjóri fyrir Tyggingarstofnun
ríkisins.
Þannig er sá, sem þetta ritar
tvöfaldur kollega hans, — átján-
þúsundkrónu skáld með rit-
stjóratitil á prenti. Má því gleði
vor enn einlægari. Hljótum vér
því að taka það, sem móðgun
við skáld og ritstjóra almennt,
er starfslið Útvegsbankans legg-
ur niður vinnu vegna þessarar
ráðningar. Mætir ekki heilan
dag og gjörir oss þannig sigur-
inn ósætar.i og lífið einmana-
legra í stofnuninni.
En með skírskotan til vísu
þeirrar, er vér gjörðum að texta
dagsins, má nefna, að sennilega
hefur fyrrverandi útbústjóra
einmitt orðið það til falls, „að
lána“. Annars hefur almenningi
aldrei verið kunngjört hvers
vegna hann „sagði upp starfi“.
Verðum vér því að hallast að
áður framkominni skoðun, að
hér sé beinlínis verið að bæta úr
vanrækslusynd og fá oss görpum
orðsins forsvarsmenn í banka.
Nú þykir oss sýnt að halda
beri áfram á þessari braut, svo
hver grein lista geti eignast sinn
fulltrúa í lánastofnunum. Bank-
ar eru nú fleiri á Islandi en í
nokkru öðru landi hlutfallslega,
en þó ber enn að fjölga þeim
sem þörf krefur, svo að sem allra
flestir starfshópar eignist sinn
banka og helzt, að allir gætu
fengið þar starf! Laun eru þar
v.iðunandi og vinnudagur skap-
legur. Hugsið ykkur: Blaða-
mannabanka, Prentarabanka,
Vinnukvennabanka, Þingmanna-
banka og svo væri vitanlega nauð
synlegt að stofna Bankamanna-
banka úr því sem komið væri.
Við sækjum fram til bættra lífs-
kjara. Þarna er lausnin, plús
ofurlítið af erlendu fjármagni.
Vissulega er bjart framundan og
hlær oss nú mjög hugur í brjósti.
Qull
Enn bætist okkur í búið. —
Grímur frá Jökulsá hefur verið
svo vinsamlegur að láta okkur
í té nokkrar afbragðs stökur.
Grímur Sigurðsson, sem
kenndur er við Jökulsá á Flat-
eyjardal, fæddist í Fiatey á
Skjálfanda 26. júní 1896. Flutt-
ist að Jökulsá 3 ára með foreldr-
um sínum og ólst þar upp. Hann
tók við búi þar 1921 og stundaði
þar búskapinn, þar til hann flutti
til Akureyrar 1946. Hér hefur
Grímur unnið við smíðar o. fl.
Eftir Grím hafa birzt stökur
og kvæði í tímaritum og hann á
góðan þátt í Þingeyskum ljóð-
um. Einhver barátta hefur átt
sér stað í brjósti hans, ljóðadís-
in heimtar sitt, en starfsönnin er
ströng. I Þingeyskum ljóðum er
þessi staka:
Eg er bergmál, æ til taks,
ástadís og ljóða.
Kallirðu á mig, kem ég strax!
Kallaðu ekki, góða.
Einnig segir hann sjálfum sér
þennan sannleik:
Vert‘ ekki að grufla gátur,
graut þinn éttu og slátur.
Leiðin liggur um höf,
lendingin heitir, gröf.
Svo koma nýrri stökur:
H aust.
Váleg gerast veður öll,
vindur norðan élin.
Svanir fljúga suður um fjöll,
sýna oss úndir stélin.
Hajátt.
Hafátt lekið hefur völd,
heyri ég nið frá sænum.
Þokan grúfir þétt og köld,
það er haust í bænum.
Hverjir eru erfingjar
embætiamiQ?
Við þá ráðstöfun, sem hér
hefur verið getið, losnar a. m. k.
forstjórastaðan hjá Trygginga-
stofnuninni hér á Akureyri, höf-
um vér listamenn þar misst spón
úr aski. Vitanlega ber að vinna
að því, að það sæti verði skipað
eigi miður en áður var. En þá
yrði viðkomandi að ganga í Al-
þýðuflokkinn, væri hann ekki
þegar flokksbundinn. Eigi væri
forsvaranlegt að brjóta þá hefð,
sem myndast hefur hjá Trygg-
Framhald á bls. 5.
Sengja.
Grautinn lengi Gunna sauð,
-— gekk ég um og þagði.
Síðan hún mér borða bauð,
bragðið eftir sagði.
Staka.
Stjórn úr hendi stormur dró,
sturlun þó ei veldur.
Þar sem aldrei ýfir sjó
ekki lygnir heldur.
A heimleið.
Heim ég senn til húsa næ,
heimti raunabætur.
Loga þar í litlum bæ
ljósin allar nætur.
Eyjafjörður.
Innst við bjartan Eyjafjörð
uni ég högum mínum.
Þar er ylmur enn úr jörð
upp af sporum þínum.
TiL eiginkonu.
Að hér vaxi yndæl blóm
upp með húsi mínu,
ímyndun er ekki tóm!
Og öll í skjóli þínu.
Handtak.
Ar og daga alltaf nýtt,
— aldrei fyrrit né búið!
handtak þitt svo þétt og hlýtt,
það er ekki fúið.
Draumur.
Atti ég draum, sem enn ég mæri,
úti hann varð á hjarninu,
þá var eins og annað færi
allt með „dauða barninu.“
Viðleitni manns.
Öll viðleitni manns að ausa af
eilífðar vizkulindum,
er fálmandi strik að fyrsta staf
í furðulegustu myndum.
Að lokum ein staka úr Þing-
eyskum ljóðum:
Eg hef kynnst til þraular því,
þeim mun logar minna,
sem menn skara oftar í
elda vona sinna.
2) Verkamaðurinn
Föstudagur 6. nóvember 1964