Verkamaðurinn - 13.11.1964, Qupperneq 2
í
sjónskífunni
Næionbörn og
kvenkuldi.
Það er afskaplega gaman að
heyra, hvernig hugvitsmenn leika
á strengi tungunnar. Hafið þið
heyrt auglýst „nælonbarna-föt“,
„telpnastretch-buxur,“ og „kven-
kulda-skó?“ Nælonbörn eru án
efa börn, sem gerð eru úr hin-
um harðsterku nælonefnum nú-
tímans og munu hraustleikafólk.
Kvenkulda kannast ég ekki við
persónulega, veit ekki heldur,
hvort meint er, að konunni sé
kalt, eða hún sé köld sjálf t. d.
í viðmóti, gilti þó einu þótt slíkt
heks væri á sokkum. Stretch-
stelpur munu af sama toga og
nælonkrakkamir, en hvað kem-
ur útaf þeim og t. d. bítilstrák-
um, sbr. bítildrengja-jakkar? —
Það eru kannski þessi „útburðar
börn“, sem Vísir var að auglýsa
eftir í fyrra.
Að hugsa.
Eitt af einkennum nútíma
fólks er flóttinn frá að hugsa.
Það óttast ekkert meir en það,
að vera eitt og ótruflað. Þá get-
ur kannski kviknað á einhverju
smákerti í huganum, sem vekur
sj álfstæða hugsanaglóru, en það
ar mikill óttavaki.
Ein höfuðsönnun þessa er frá-
hvarf fólks frá vitrænum bók-
um. Fólk vill lesa „eitthvað létt“,
eitthvað, sem svæfir og slæfir,
það má ekki vekja til hugsunar
eða krefja skilnings. Utvarpið
okkar, sem átti að vera mennta-
og þroskatæki, hefur alveg geng-
ið að kröfum þessa flóttafólks
frá hugsun. Útvarpið þrumar
skrallmúsik allan daginn, svo að
fólk þurfi ekki að óttast eigin
þanka. Hávaðinn, hin átakalausa
síbylja skrallmúsikur, losar fólk
alveg undan fargi heilabrota.
Vinnan skal vera þannig, að
hún krefjist engra heilabrota,
kv.ikmyndir undanrenna, músik-
in létt.
Hin pólitísku dagblöð taka
einnig undir kröfuna: Stórar
fyrirsagnir, myndir, glamur, og
pólitískur vélheili, sem hugsar
fyrir kjósendur, hugsanir, sem
ekki þarf að kryfja til mergjar,
aðeins kyngja, trúa. Við vorum
einnig óheppin með nýlúthersk-
una okkar, þessa langdregnu moð
suðu orða.
Einhvers staðar segir Jónas
Árnason rith. frá því, að þeir
Þórbergur voru í Bretlandi á
ferð til friðarþings. Þeir þóttu
tortryggilegir fuglar. Aðspurður
kvaðst Þórbergur hafa dvalið
áður í London. Hvað varstu að
gera þar? spurði Bretinn. —
Hugsa, svaraði vitringurinn Þór-
bergur. Þá kom á Bretann, hér
hlaut að vera annað hvort fant-
ur eða fífl, nema hvort tveggja
værí. Bretar höfðu ekki vanist
því, að einstaklingar stæðu í
slíku.
Því miður virðist þjóð okkar
á undanhaldi frá mannlegri
skyldu sinni sem sjálfstætt hugs-
andi vera, hjálpast þar margt
að: Einhver andlegur doði, sem
virðist smitandi vesturálfu-sj úk-
dómur, ólm áróðurstækni póli-
tíkusa, þrældómur fyrir nauð-
synjum vegna versnandi lífs-
kjara, og svo virðist sem minni-
máttarkenndin gagnvart hinum
„fáu stóru“ heilum vísinda og
svokallaðra sérfræðinga, sé að
drepa alla, menn þora ekki að
segja sitt álit, þó eitthvað sé,
þeir gætu verið kallaðir ómennt-
aðir bjálfar. Þó er staðreynd,
að margir þessara blessaðra
„spekinga“ eru aðeins úttroðnir
af utanaðlærðum fræðum. -—
Reynzluvizka almennings er oft
miklu haldbetri.
Menn fara gjarna hjá sér ef
minnzt er á hugsun, halda það
sé sama og andatrú eða Ijóðmæli.
Ef menn fara á mannamót vilja
þeir fá Omar Ragnars, bítlana,
eða framsóknarvist. Ekkert fræð
andi, ekkert, sem þarf að beita
hugsun við.
Eg veit ekki, hvort menn vilja
skilja, að það hvílir þung ábyrgð
á þeim, hverjum og einum. Svo
aðeins sé tekið tillit til hins ytra,
er voði á ferðum. Ef einstakling-
ar taka að jórtra annarra kenn-
ingar viljalaust, eða gerast „hlut
lausir“ um öll málefni. Fasism-
inn er minnsverð aðvörun. En
hitt er ekki minna um vert, að
stöðva ekki sína eigin þróun í
átt til lokamarks mannsins, að
verða sönn vitvera.
Umburðarlyndi.
Það er vissulega dyggð að
vera umburðarlyndur, en allar
dyggðir geta ofræktast yfir í ó-
dyggð. Umburðarlyndi er ekki
að láta sér standa á sama um
allt, vera áhrifalaus áhorfandi,
yppta öxlum, hvað sem fram fer.
Það er aumingjaskapur, hugsana
doði. Við göngum ekki á hólm
við hið illa, rotna, siðspillta,
segjum bara JÆJA!
Brennivínsberserkurinn getur
stigið sinn darraðardans og fram
ið óhæfur. „Hann var fullur,
greyið,“ segjum við, OJÆJA.
Skattsvikarinn og stórþj ófurinn
leikur sér í kringum okkur og
við fitjum letilega upp á trýn-
ið.
Við sýnum neikvætt umburð-
arlyndi gagnvart ökuníðingi. —
„Mannslífin dýr. OJÆJA!“ Allt
of margir okkar erum svefn-
göngumenn. Hvar eru hugsjónir
aldamótanna? Erum við of feit-
ir? Nei, aðeins of latir andlega,
of þreyttir líkamlega! Hersetan
sjónvarp kananna. Jamm, ojæja.
Það stendur til að skjóta eld-
flaugum landa á milli, heimsálfa
milli, til að vernda „frelsið“.
Almenningur geispar. Helming-
Qull
í
tn
Á Kjördæmsisþingi Alþýðu-
bandalagsins hér á Akureyri um
daginn var allmikið ort, eins og
við ber á slíkum mannfundum.
Rétt þykir að birta nokkur sýn-
ishorn. Ritari þingsins, Rósberg
G. Snædal, gat ekki orða bund-
ist, er bóndinn Starri í Garði
tók að ræða útvegsmál:
Fellur barr til foldar lágt,
frost og marr í snjónum.
Nú er garri og austanátt,
enda Starri á sjónum.
Starri svaraði:
Úr þeim dregur allan mátt,
er í landi dúsa.
Ræ ég því í austurátt,
ætla að hitta Krúsa.
Rósberg lagði þetta inn í um-
rœður um kísilgúrvinnslu:
Allar lindir á að virkja
uppbætur þó verði að sníkja.
Mér finnst ríkið mætti styrkja
Mývatnsútgerðina líka.
Starri lét ekki á sér standa:
Það er ekki þörf á meiri
þjóðnýtingu landið kringum,
kaupi þeir á Akureyri
alla reyð af Mývetningum.
K.f.D. blandar sér í málið:
ur mannkynsins er á hungurstigi,
pólitískir fangar eru píndir til
örkumla og dauða, Við ypptum
öxlum. OJÆJA.
Kaup okkar hér heima er lækk
að í verði með óðri dýrtíð, við
vinnum meirihluta sólarhrings-
ins fyrir sköttum og útsvörum.
Þeir, sem mata krókinn á striti
hinna, hlæja, og enn er OJÆ-ið
svar okkar. Umburðarlyndið get
ur gengið of langt. Hugsanadoð-
inn er verri hverri víruspest.
Mcnningart’ilraun MÍR
Mitt í hafi hugsanadoðans og
svelg hrímþokunnar, eru smá-
hópar manna að reyna að varpa
geislabrotum menningar inn á
sviðið dökka. MÍR-félagsskapur
inn hefur fært okkur margt gott
á sviði lista, og nú stendur yfir
mönnum í von um krassandi
svör, hugsaði til þessa þáttar.
Þetta fékk Páll í Veisuseli:
Þykir mjög í hendi háll
heili Fnjóskdælinga, Páll,
mjór og sleipur eins og áll,
er á honum skrítinn gáll.
Þetta svar barst:
Þó að heili og hugurinn
hyggist ráða galdurinn,
ekki skil ég óðinn þinn,
elskulegi Stjáni minn.
K. taldi svarið frá Páli og
svaraði.
Þó fatist víða Fnjóskdælingum
sýningarvika á úrvals kvikmynd-
um hjá félaginu. Myndirnar eru
sýndar við frekar erfiðar aðstæð
ur í Alþýðuhúsinu. Bíóin virðast
ekki hafa áhuga á austantjalds-
list. Má það vera eitt dæmið um
þá andlegu kvotsótt, sem herjar
á bæði já- og nei-bræður þess-
ara forusturíkja í hlut- og hug-
lægum menningartilraunum.
En nú í kvöld verður sem sagt
sýnt í Alþýðuhúsinu myndin
Engisprettan eftir samnefndri
skáldsögu A. P. Tjekofs og á
laugardag kl. 2 verður endurtek-
in sýning á Þrettándakvöldi eftir
samnefndu leikriti Shakespeare,
en hún er leikin og tekin í Sov-
ét. Myndin Ivan grimmi vakti
óspillta athygli, en hún var sýnd
tvö kvöld.
Þetta skyldu kvikmyndaunn-
endur athuga.
finnst mér ekki lengur skrítið,
fyrst að heila þeirra á þingum
þrýtur afl við svona lítið.
Stakan, sem þetta svar fékk,
reyndist þó síðar eftir Starra,
en Páll lagði þetta til mála:
Stjáni er nú glær og grár,
gisnar skeggið, eyðist hár.
Andi hans er ofur smár,
er hann bráðum kaldur nár.
Illt er skáldsins feigð að fagna,
frændi, vara þig.
Dugar ekki draug að magna
deigu hjarta á sig.
K.
Ávnrp um h/álpnrbeiðni
Eins og alþjóð er kunnugt, fórust tveir vélbátar frá Flat-
eyri í Onundarfirði þann 9. og 11. okt. s.l. og með þeim sjö
menn. —
I tilefni af því heíur verið ákveðið að hefja fjársöfnun til
styrktar aðstandendum þeirra, sem fórust. ■—- Biskupsskrif-
stofan hefur lofað að aðstoða við söfnun þessa og einnig eru
blöð beðin að styðja söfnun þessa og veita viðtöku framlög-
um til þeirra. —
Söfnunarnefndin Flateyri:
Séra Lárus Þ. Guðmurulsson, prestur Holti
Séra ]ón Olafsson, fyrrv. prófastur
Hjörtur Hjálmarsson, skólastjóri
Jón Guðmundsson, skrifstofumaður
Kristján Guðmundsson, bakari
F. h. Vestfirðingafélagsins, Akureyri:
Arfinnur Arnfinnsson
F. h. Vestfirðingafélagsins, Reykjavík:
Sigríður Valdimarsdóttir
F. h. Önfirðingafélagsins, Reykjavík:
Gunnar Asgeirsson
Vilj.i ríkið styrkjum styrkja
styrkþurfendur landið kringum,
loksins tekst þann leir að virkja,
sem lekur út úr Mývetningum.
K.f.D. skaut örjum að fundar-
Vcrkamaðurinn
götu 5, Akureyri, sími 1516. —
Kristján Einarsson Irá Djúpalæk.
Lausasöluverð kr. 2.00 eintakið. —
Vikublað. — Útgefendur: Sósíalista-
félag Akureyrar og Fulltrúaráð Alþýðu-
bandalagstns í Norðurlandskjördæmi
eystra. Skrifstofa blaðsins er í Brekku-
Kitsijórar: Þorsteinn Jónatansson (áb.) og
— Áskriftarverð kr. 100.00 árgangurinn. —
Blaðið kemur að jafnaði út á föstudðgum. —
Prentað í Prentsmiðju Biörns Jónssonar h.f., Akureyri.
2) Verkamaðurinn
Föstudagur 13. nóvember 1964