Verkamaðurinn - 20.11.1964, Blaðsíða 1
Verkamaðurinn
llr fréttðbréfi (rd Raufflrhöfn
Það er kominn vetur og hinn
líflegi síldarbær Raufarhöfn ein-
angraður. Samgöngur þangað
eru víst ekki á marga fiska, a. m.
k. ekki milli Akureyrar og þeirra.
Kjaramálin og skipulagsmál A.S.I.
höfuðverkefni sambandsþingsins
Svo sem öllum er kunnugt
stendur 29. þing Alþýðusam-
hands Islands nú yfir í Reykja-
vík. Forseti ASÍ., Hannibal
Valdimarsson, setti þingið s.l.
mánudag. Við það tækifæri
minntist hann forsetafrúarinnar,
Dóru Þórhallsdóttur, svo og fall-
inna foringja verkalýðshreyfing-
arinnar og þá sérstaklega eld-
hugans Olafs Friðrikssonar, er
lézt nokkrum dögum fyrir þing-
setningu, en var til moldar bor-
inn á þriðja degi þingsins. Þá
ávarpaði Hannihal gesti þings-
ins, en þeir fluttu þinginu ávörp.
Engar deilur urðu að þessu
stjórnar um störfin á liðnu
starfstímabili.
Björn Jónsson, formaður Ein-
ingar, var kosinn þingforseti.
Hlaut hann 198 atkvæði, en Egg-
ert G. Þorsteinsson hlaut 156.
Fyrri . varaforseti var kosinn
óskar Jónsson frá Selfossi og 2.
varaforseti Jón Snorri Þorleifs-
son úr Reykjavík.
Á þriðja degi þingsins hófust
umræður um einstök mál, og
voru fyrst teknar fyrir tillögur
til lagabreytinga, er miðstjórn
hafði lagt fyrir þingið. Er sú
þeirra veigamest, að framvegis
verði það á valdi hvers þings að
Þingforseti cr Björn Jónsson
sinni um kjörbréf þingfulltrúa,
sem nú eru fleiri en nokkru
sinni áður eða 370 talsins.
Á öðrum degi fór fram kjör
þingstjórnar og nefnda og for-
seti ASÍ flutti skýrslu sambands-
ákveða skattgreiðslur sambands-
félaganna til ASÍ og þá við það
miðað, að skatturinn verði það
hár, að tekjur sambandsins nægi
til að mæta nauðsynlegum út-
gjöldum. En svo er nú komið,
að skatttekjur sambandsins, sem
ákveðnar eru í lögum þess, nægja
alls ekki til að standa straum af
nauðsynlegasta rekstrarkostn-
aði.
Til lagabreytinga þarf % at,-
kvæða, og var því allt í óvissu
um, hver afdr.if þetta mál fengi,
þar sem fram kom á þinginu, að
margir krata og íhaldsmanna
hugðust standa gegn breyting-
unni.
I gær var haldið áfram um-
ræðum um einstök þingmál og
mun svo enn verða í dag, en
stjórnarkjör og þingslit verða
annaðhvort seint í kvöld eða á
morgun.
Unglingadansleikur
S.K.T. heldur unglinga dans-
leik í Alþýðuhúsinu, laugardags-
kvöld 21. þ. m. (annað kvöld)
kl. 9. (Aldur 14 til 21 árs).
Bítlahljómsveilirnar Bravo og
Taktar leika.
Krakkar, sækið þennan dans-
leik og skemmtið ykkur, svo það
sannist ekki, að æskan þurfi að
spana sig upp með áfengi til
þess að spretta úr spori.
Kannske gæti einhver ferðaskrif-
stofa, flugfélag eða samgöngu-
málaráð upplýst, hvernig á að
koma pósti og mannskap þangað
héðan um þessar mundir. Varla
eru greiðari leiðir þangað frá
öðrum fjarlægari stöðum.
I fréttabréfinu frá 6/11 segir
m. a.:
Móttekin síld í sumar: Síldar-
verksmiðjur ríkisins 366.883
mál, söltun um 70.000 tunnur.
Saltsíldin er nú þegar að
mestu farin, en framleiðsla verk-
smiðjanna er hér énn.
Hluti nýrrar skólabyggingar
var tekinn í notkun 1. þ. m. í
þessum hluta eru fjórar kennslu-
stofur, kennarastofa, skrifstofa
skólastjóra, gangur, stigahús og
anddyri. Síðari hluti þessa
áfanga skólans verður væntan-
lega afhentur að ári. Verða þar
tvær kennslustofur, handavinnu-
stofa drengja, salerni, og sam-
komusalur. Eru menn hér mjög
ánægðir með þessa stórbættu að-
stöðu til kennslu. Áður var að-
eins um tvær kennslustofur að
ræða í gömlu skólahúsi, var það
algerlega óviðunandi vegna
þrengsla.
Ekkert hefur verið hafizt
handa um verksmiðjubyggingu
þeirra Jóns Gunnarssonar og
félaga. Hjá S. R. hefur heldur
ekki verið ákveðið enn hvað
gera skuli.
Afli hefur verið sæmilegur hj á
trillubátum, þegar gefið hefur
á sjó.
Aiyhtun hjördœmisþings Alþýðubandalagsins um landbúnaðarmdl
Kjördæmisþing Alþýðubanda-
lagsins í Norðurlandskjördæmi
eystra, haldið á Akureyri 1. nóv.
1964, lítur svo á, að gera verði
öflugt átak, til að hindra áfram-
hald þeirrar ískyggilegu þróun-
ar, er orðið hefur undanfarna
áratugi í íslenzku þjóðlífi, að sí-
fellt fækkar fólki í hinum dreifðu
byggðum.
Heilar sveitir leggjast í auðn,
og mannvirki standa auð og yf-
irgefin.
Jafnhliða almennri fólksfækk-
un hefur það komið í ljós, að
meðalaldur þess fólks, sem eftir
er í sveitunum, hefur hækkað
verulega. Veldur þar mestu um
brottflutningur unga fólksins, er
leitar til kaupstaðanna, og þá
fyrst og fremst til Reykjavíkur,
í atvinnuleit.
Þar getur það búið við betri
lífskjör, og meira og fjölbreytt-
ara skemmtanalíf.
Frá þjóðfélagsins hendi er bú-
ið hörmulega að æsku sveitanna
um menntunarskilyrði, jafnvel
svo, að sums staðar er ekki unnt
að halda uppi lögboðinni skóla-
göngu. Aðstaða hennar til mynd-
unar sjálfstæðra heimila er erf-
iðari en alls staðar annars stað-
ar.
Kjördæmisþingið lítur svo á,
að það sé stórhættulegt fyrir ís-
lenzka menningu og íslenzkt þj óð
erni, að yfirgnæfandi meirihluti
þjóðarinnar þjappist saman á
einu horni landsins og því verði
tafarlaust að gera ráðstafanir,
er dugi til að efla atvinnuvegi
dreifbýlisins, bæta menntunar-
skilyrði æskunnar, er þar elzt
upp og veita henni aðstöðu til
að skapa sér þá afkomumögu-
leika, er hún þarf til að geta Lif-
að mannsæmandi lífi.
Reynslan hefur margsýnt það,
að þar sem er blómlegt atvinnu-
líf, ásamt menningarlegri að-
stöðu, þar unir fólkið sér.
Til þess að ná því marki, er
hér hefur verið bent á, þarf
margt að gera, og margra ráða
að leita, en kj ördæmásþingið
vill að þessu sinni benda á eftir-
farandi atriði, er það telur mik-
ilsvarðandi fyrir framtíð sveit-
anna:
I.
Menntunarskilyrði æskulýðs-
ins í dreifbýlinu verði stórbætt
og komið upp heimangöngu- eða
heimavistarskóla í hverju byggð
arlagi.
II.
Vísindalegar rannsóknir í
þágu landbúnaðarins verði stór-
auknar og skipulagðar þannig,
að þær hafi sem hagnýtast gildi.
Er þar fyrst að nefna ýtarlegar
jarðvegsrannsóknir á hverju býli
landsins, áburðar- og grasstofna-
rannsóknir, rannsóknir á orsök
um kalskemmda og erfðafræði-
rannsóknir í sambandi við kyn-
bætur búpenings. Brýn nauðsyn
er, að árangur rannsóknanna sé
kynntur bændum, eins fljótt og
vandlega og framast er kostur.
III.
Látnar verði fram fara ýtar-
legar rannsóknir á þjóðhagslegri
og félagslegri hagkvæmni þess,
að ýmiss konar iðnaður verði
staðsettur í sveitum landsins, þar
sem skilyrði eru fyrir hendi, en
fólksflótti vofir yfir.
Einkanlega virðist athugandi
í þessu sambandi fóðurfram-
leiðsla með fullkomnustu tækni,
t. d. heyköggla- eða heymjöls-
verksmiðjur, sem gætu tryggt
bændum, sem eiga í erfiðleikum
með fóðuröflun ódýrt fóður, og
dregið úr notkun erlends kjarn-
fóðurs.
Einnig önnur iðnaðarfram-
leiðsla úr hráefnum, sem fyrir
hendi eru, eða landbúnaðurinn
getur framleitt, svo og margs kón
ar þjónustuiðnaður og hand-
verk í þágu landbúnaðarins, og
íbúa dreifbýlisins yfirleitt.
Myndun þéttbýliskj arna í sam
bandi við slíkan iðnað væri mik-
ilvæg fyrir dreifbýlið.
IV.
Hraðað verði, svo sem auðið
er, rafvæðingu sveitanna og jafn
framt orðið við þeirri sjálfsögðu
kröfu, er bændur hafa mjög bar-
Framh. á bls. 6.
HEYRT
Á GÖTUNNI
AÐ skólor ýmsir, m. o. Gogn-
fræðaskólinn ó Akureyri,
hofi tekið oð sér dreifingu
óróðursrito meðol nemendo
fyrir Upplýsingaþjónustu
Bandaríkjanna.
AÐ ó rústum gjaldþrotabús hótel
greifans ó Akureyri hofi
risið nýtt sælgætisfirma.
AÐ Eggert Þorsteinsson telji ASI
hafa mikla þörf aukinna
fjórróða, ef hann eigi sæti
i miðstjórn, en enga þörf
fyrir slíkt, sé hann utan mið-
stjórnar.