Verkamaðurinn - 20.12.1964, Blaðsíða 7

Um fátt hefur skáldunum orðið tíö-
ortara en jól, nema það væri þá sjálf
ástin. Það er til mikill fjöldi jólakvæða
frá öllum öldum, sem við má búast hjá
þjóð, sem trúað hefur á Krist í 2000
ár, en áður haldið þessa hátíð ljóssins
heilaga í tilefni þess, að sól er aftur
snúin til mannheima eftir för sína lengst
inn í veröld myrkursins.
Við skulum athuga hvað nokkur skáld
syngja að jólum:
Hin gömlu jól
Guðmundur Böðvarsson: Kyssti mig sól.
Þó dragi ekkert barn sitt bros í hlé,
þó brenni og lýsi upp staðinn
gullin smáljós á grænu tré,
og grein hver sé aldinhlaðin,
þó glitri þar undir á galdramjöll,
sem gneistar, tindrar og skín,
þó kræst sé á borð, sem í konungshöll,
og í krystalli glói vín.
Þó stirni á flos og fægða eik,
á fáséða muni og valda,
og skuggarnir fari í feluleik
í fellingum dýrra tjalda,
þó hljómi þar söngur — um mann og
mey,
sé mildi í spurn og svar.i,
þó kertin logi, en eyðist ei,
þó eimi ekki af neinu skari.
Þá ber þó gesturinn hnípinn hug,
sem hvarfli honum þrátt í minni
stundir löngu liðnar á bug, —
því litast hann um þar inn.i
og spyr: Hver á þessi æskuföng?
hver á þessa jólarós?
og spyr: hver á þennan yndissöng?
hver á þessi kertaljós?
Við munum og geymum með miklum yl
þær menjar, án nokkurs skugga,
um lítinn torfbæ með lágreist þil
og ljós út í hverjum glugga,
um baðstofu hlýjunnar blíðuseið
sem bræddi af rúðunni klakann,
um dýrðlega kvöldið, sem kom og leið,
um kerti, sem brann on’í stjakann.
Jólakvöld
Davíð Stefónsson tró Fagraskógi:
Svartar fjaðrir.
Nú skal leika á langspilið veika
og lífsins minnast í kveld,
hjartanu orna við hljóma forna
og heilagan jólaeld,
meðan norðurljós kvika og blástjörnur
blika
og boganum mínum ég veld.
Ég blundaði hljóður við brjóst þín,
móðir
sem blómið um lógnættið.
þú söngst um mig kvæði; við sungum
bæði
um sakleysi, ástir og frið.
Þú gafst mér þann eld, sem ég ennþá í
kveld
get ornað hjartanu við.
Þú hófst mína sál yfir hégóma og tál
og hug mínum lyftir mót sól.
JOLABLAD 1964
Þú gafs mér þá þrá, sem ég göfgasta á,
og gleði, sem aldrei kól.
Ef ég hallaði mér að hjarta þér,
var mér hlýtt; þar var alltaf skjól.
En útþráin seiddi mig ungan og leiddi
á ótroðinn skógarstig.
Þrestirnir sungu’, þyrnarnir stungu
og þorstinn kvaldi mig;
þá græddi það sárin og sefaði tárin
að syngja og hugsa um þig.
Og nú vil ég syngja og sál mína yngja
með söngvum um lágnættið hlj ótt
og hvísla í norður ástarorðum,
meðan allt er kyrrt og hljótt,
og láta mig dreyma um Ijósin heima,
sem loga hjá mömmu í nótt.
Jól 1936
Jóhannes úr Kötlum: Hart er i heimi.
Er jólin líða um breiða byggð
með boðskap sinn um gleði og frið,
ég hugsa um þessi blessuð börn,
er brostu sínu ljósi við
og sinni framtíð, fjarri sorg,
í fyrra suður í Madridborg.
Hve sigurglöð þau sungu þá,
og sveinninn, Jesús var þar með,
hve litlu hjörtun hlóu dátt,
er hoppuðu þau kringum tréð
í sakleysingj ans sælu trú;
— Hvar syngja þau og hoppa núí
I «*, •• •••*•*. a. ■ ■■
Æ, hefurðu ekki heyrt það enn?
— Af himnum ofan sprengja féll
í hópinn þann — ég heyrði glöggt
hinn hræðilega, dimma hvell.
Og öll þau hurfu úr lífsins leik:
þau leystust upp -— þau urðu að reyk.
Nú liggur aðeins rauðleitt ryk,
sem reykelsi af Kristí skör,
ein lítil, kaþólsk kirkjufórn,
og klerkar flytja heilög svör:
Ó, þökkum Drottins vísdómsvörn,
— hans vilji rakst á þessi börn.
Og enn vér höldum heilög jól,
— ég horfi í spurn á barnið mitt:
Nær rekst þá vísdómsvilji guðs
á veslings glaða brjóstið þitt
og tætir sundur ögn fyrir ögn?
En. enginn svarar. Myrkur. Þögn.
Aðfangadagskvöld jóla 1912
Stefón fró Hvífadal: Söngvar förumannsins.
Gleð þig, særða sál,
lífsins þrautum þyngd.
Flutt er munamál.
Inn er helgi hringd.
Minnstu komu Krists,
hér er skuggaskil.
Fagna komu Krists,
flýt þér tíða til.
Kirkjan ómar öll,
býður hjálp og hlíf.
Þessi klukknaköll
boða ljós og líf.
II
Heyrið málmsins mál.
Lofið guð, sem gaf.
Og mín sjúka sál
verður hljómahaf.
Flutt er orðsins orð,
þagna hamarshögg.
Yfir stormsins storð
fellur drottins dögg.
Lægir vonzku vind,
slekkur beiskju bál.
Teygar lífsins lind
mannsins særða sál.
Kveikt er ljós við ljós,
burt er sortans svið.
Angar rós við rós,
opnast himins hlið.
Niður stjörnum stráð,
engill framhjá fer.
Drottins nægð og náð
boðin alþjóð er.
Guð er eilíf ást,
engu hjarta er hætt.
Ríkir eilíf ást,
sérhvert böl skal bætt.
Lofið guð, sem gaf,
þakkið hjálp og hlíf.
Tæmt er húmsins haf,
allt er ljós og líf..
Ekkert kyrrt né kalt,
öllum frelsi fætt.
Kristur elskar allt,
sem er hrjáð og hrætt.
Gu
að jólum
Ég er smærri en smár,
leita þjáður þín.
Lífsins herra hár,
græddu meinin mín.
Ég er ungur enn,
ég er þreyttur þó.
Kveikt er bál, ég brenn,
gef mér frið og fró.
Vann mér tízkan tjón,
rauf hinn æðsta eið.
Glapti sálarsjón,
bar mig langt af leið.
Hvílík fingraför.
Allt með spotti spillt.
Tungan eiturör.
Eg fór vegavillt.
Innra brennur bál,
lífsins dagur-dvín.
Ég er syndug sál.
Herra, minnstu mín.
Jólaklukkur
Orn Arnarson: Ur lllgresi.
Jólaklukkur kalla
hvellum hreim.
Hljómar þessir gjalla
um allan heim.
Ómar þessir berast
yfir stærstu höf,
upp til jökulfrera,
niður í dýpstu gröf.
J ólaklukkur kalla,
kalla enn,
koma biðja alla,
alla menn,
boða jólafriðinn
um flóð og láð:
Friður sé með yður
og drottins náð.
Jólaklukkur kalla:
Komið þér;
Komið geta ei allir.
Því er verr.
Marga, marga trylla
myrkra tröll.
Margir fara villir
um eyðifjöll.
Jólaklukkur kalla
klökkum hreim.
Kallið gleður alla,
sem rata heim,
gremur þá, er trylla
hin grimmu tröll,
grætir þá, er villast
um eyðifjöll.
Þótturinn óskar öllum
lesendum sínum
gleðlegra jóla.
VERKAMAÐURINN
7