Þjóðhvellur - 01.06.1908, Blaðsíða 3

PJÖÐHVELLUR
87
Pétur Brynjólfsson, ljósmyndari,
Hvcrfisgötu.______Reykjavik._______Telefón 76.
leyti velferð sfna og hamingju undir
valdi og vilja þessa manns. Hann er
dulhyggjumaður hinn mesti; undur öll
og dulspeki er honum geðþekkast. Trú-
ir hann kraftaverkum og hverskyns undr-
um. Hann er andatrúarmaður og trúir
ófreskissjónum, verndargripum og mörgu
öðru hjátrúarfargani. Eitt af mörgu t.
d. er það, að hann ber á sér fornpen-
inga, er hann hefur þá trú á, að þeir á-
reiðanlega verndi líf sitt og limi; ber
hann þessa peninga hvert sem hann fer,
með þeirri sannfæringu, að þeir séu ó-
brigðulir verndargripir. Um þá er þessi
saga:
Radautz heitir bær einn í Austurríki;
býr þar skósmiður, sem Bernhard Tut-
nauer er nefndur og er Gyðingaættar.—
Eyrir 5 árum síðan bar svo við, að föru-
maður, er sagðist vera rabbí frá Austur-
löndum, kom til Gyðings þessa ogbeidd-
ist gistingar. Gyðingurinn hýsti manninn
og veitti hinn bezta beina, og þegar gest-
urinn hélt af stað morguninn eftir, tók
hann tvo fornfálega peninga úr pússi
sínum og rétti Gyðingnum að launum
fyrir næturgreiðann, og lét þess getið utn
leið, að þessum peningum fylgdi sú
gifta, að ekkert mætti granda þeim manni,
er bæri þá á sér. — Gyðingurinn lagði
lítinn trúnað á þessi nmmæli og fleygði
peningunum ásamt öðru rusli í kistu sína.
Lágu þeir þar alveg gleymdir í tvö ár.
En þá fékk Gyðingurinn þá vitran, að
honum þótti Alexander III. Rússakeis-
ari korna til sín í draumi og biðja sig
um að senda þessa peninga syni sínum,
Nikulási II., því að ekkert á guðs grænni
jörðu mætti jafnörugglega forða honum
frá öllum þeim hættum og voða sem yf-
ir honurn vofði. — Frá Radauts er styttra
til Vínarborgor en Pétursborgar, og sendi
skósmiðurinn því peningana til sendi-
herra Rússa, er þá var 1 höfuðborg Aust-
urríkis, og lét sögu þeirra fylgja þeim, og
fékk hann annan Gyðing, er var skóla-
kennari þar í þorpinu, til þess að skrifa
hana fyrir sig. Sendiherrann kom svo pen-
ingunum til Lambsdorff greifá, er þá var
utanríkisráðgjafi í Pétursborg, og lét
hann fága þá og reyna mjög nákvæm-
lega til þess að fá örugga vissu fyrir, að
ekki væri eitur fólgið í þeim; og er þeir
reyndust hættulausir, færði hann þá keis-
Carl Ólafsson, ljósmyndari,
Austurstræti 4, Reykjavik,
aranum. Keisarinn fagnaði gjöfinni af
öllu hjarta, er hann heyrði sögu hennar,
og hver náttúra fylgdi henni. En skó-
smiðnum í Austurríki sendi hann mörg
þúsund rúblur að launum. Frá þeirri
stundu hefur keisarinn altaf borið pen-
inga þessa í dálitlum poka, sem hangir
um háls honum innanklæða.
Kjarni úr samtali
tveggja náunga á gestaherbergi i Reykjavík,
annar virtist vera einhverstaðar utan af
landi, efnilegur unglingsmaður, en
hinn Reykvíkingur.
Víkverjinn: — Ja, rétt er nú það, og
tíðin hefur verið ágæt í alt vor, segið þér.
Sá aðkomni: Já, regluleg öndvegistíð
í minni sveit, og til merkis um það má
taka fram, að ekki eitt einasta lamb af
60 hefur drepist á mínum bæ.
Víkverjinn.: En hvernig er það með
bændurna þarna í kringum yður? eru
þeir ekki í sæmilegum efnum ?
Sá aðkomni: Ríkir eru þeir engir að
vísu, en bjargálna menn eru þeir flestir
í betra lagi, er mér óhætt að segja.
Víkv.: Og bændurnir í yðar sveit hafa
þá náttúrlega talsverðan áhuga á al-
mennum málum, þykist ég vita.— Hvað
segja þeir, og þér sjálfur, til dæmis um
pólitíkina okkar, eins og hún horfir nú
við þjóðinni?
Sá aðk. (hugsar sig urn); Pólitíkina?
Hvað er það eiginlega, sem þið hérna
kallið pólitík ?
Víkv.: Til dæmis stjórnmálin okkar,
eins og þau liggja nú fyrir þjóðinni,
meina ég.
Sá aðk.: Ég þori vitanlega ekki með
vissu að segja, hvernig bændur í minni
sveit líta á þau málefni. En hvað sjálf-
an mig snertir, hef ég ekki agnarögn út
á stjórnina okkar að setja.. Og það er
mér óhætt að segja, að minsta kosti, að
ég hef ekki orðið var við, að bændur
séu neitt gramir eða leiðir yfir þv/, hvern-
okkar núverandi landshöfðingi — Magn-
ús Stephensen má ég segjaaðhann heit-
ir — heldur á stjórnartaumunum fyrir
okkar hönd.
Víkv. (sem verður eins og nár í fram-
an og hristir höfuðið): — Hvernig okk-
ar núverandi ráðherra, Hannes Hafstein,
heldur á stjórnartaumunum? hafið þér
náttúrlega ætlað að segja?
Sá aðk. (hugsar sig um): — Hannes
Hafstein — þann mann þekki ég ekki;
ég man ekki til að hafa heyrt mannsins
getið; það er alveg af og frál Ég veit
ekki betur, en að landshöfðinginn okkar
gamli, sem ég nefndi, sé ennþá við völd-
in hjá okkur, góður og gildur. — Ann-
ars hljóta landshöfðingjaskiftin að hafa
orðið mjög nýlega, sé það rétt sem þér
segið, og hafi mjer ekki misheyrst, að
Hannes þessi Hafstein sé orðinn lands-
höfðingi. — Það hefur aldrei verið til-
kynt í minni sveit, má ég fullyrða!
Víkv.: Ég fer nú að halda, að þér
séuð að gera að gamni yðar, maður minn.
Eða hafið þér aldrei litið í blöðin, sem
út eru gefin hér á Islandi?
Sá aðk.: Séð hef ég sum þeirra—eig-
inlega ekki nema tvö þeirra: annað, sem
ræðir kristindóms- og kirkjumál, og geri
ég lítið að því að lesa í því, en hitt blað-
ið les ég alt, hverja einustu línu.
Víkv.: Og hvaða blað er það ? með
leyfi að spyrja.
Sá aðk.: Haukur heitir það, ef ég man
rétt; mjög skemtilegt, og flytur bæði sög-
ur og fróðleik.
Vikv. (steinhissa): Svo er nú það, ha,
ha, ha —. En hafið þér þá ekki heyrt
neitt getið um sambandslaganefndar-
mennina íslensku, sem setið hafa á rök-
stólum suðrí Kaupinhöfn síðan í vetur
eftir nýjár, og sem nú eru nýkomnir
heim hingað aftur, eftir að hafa lokið
störfum sínum?
Sá aðk.: Ég gat ekki orðið var við
neitt umtal um þessa nefnd, sem þér tal-
ið um, heima í minni sveit, áður en ég
fór. En við úttektina í gær, í búðinni,
sem ég versla við, heyrði ég tvo menn
vera að stæla hástöfum um eitthvert ný-
afstaðið nefndarstarf, og vitnuðu þeir á
víxt til einhvers Skúla og Stefáns og
fleiri nafna, sem ég vitaskuld kannaðist
ekkert við, eins og við var að búast, því
ég vissi hvorki upp né niður í því, sem
mennirnir rifust um. En mikill var kraft-
urinn í orðum þessara manna,; það leyndi
sér ekki ?
Víkv.: Ég skal nú ekki tefja yður mik-
ið lengur á mælgi minni, góðurinn minn;
þér eruð í rauninni stórmerkilegur mað-
ur, skal ég segja yður. Ég hafði hingað