Þjóðhvellur - 14.11.1908, Page 1

ÞJÓÐHVELLUR
BLAÐ TIL SIÍEMTUNAR, FRÓÐLEIKS OG ALVARLEGRA ATHUGANA
Nr. 24 REYKJAYÍK, 14. NÓV. 1908. I, 4. ársfl.
Jóhann Ármann Jónasson, úrsmiður,
Laugaveg 12.___________T'elefón 112.
Safnaðarfundur
var haldinn hér í Bárubúð á laugar-
daginn var; var par strjálingur fólks
saman kominn, lconur og karlar. A
fundinum var það aðallega tvent, sem
gert var: sem sé samþykt, að afnema
söngsveit þá, er sungið hefur í dóm-
kirkjunni undanfarin ár, og svo, að
söfnuðurinn kysi sér annan prest í
viðbót, með þeim sem nú er, og verða
þvi hér eftirleiðis tveir fastir prestar
við dómkirkjuna. Verður nú brauð-
inu »slegið upp«, sem kallað er, og
guðfræðingum vorum gefinn kostur á
að sækja um hnossið. — Afnám söng-
sveitarinnar hefur vakið hið mesta um-
tal og töluverða gremju í bænum, sem
vonlegt er, þvi dómkirkjusöngurinn
hefur verið rómaður að maklegleikum,
og ef til vill átt mestan páttinn í því,
að söfnuðurinn hefur ekki tvístrast
meir en orðið er, enda hafa margir
jafnvel komist svo að orði, að söngur-
inn væri hið eina, er tengdi pákirkj-
unni, og væri þess valdandi, að peir
sæktu hana.
Peir sem aðallega töluðu gegn því,
að hafa söngflokkinn, með þeirri þókn-
un, er hann fór fram á, voru þeir
kapparnir Kristján Svíakonsúll og Gísli
búfræðingur. Sá fyrnefndi lét sér ekki
nægja að mæla gegn söngsveitinni og
þóknun þeirri, er hún áskildi sér, ein-
ungis með það fyrir augum, að söfn-
uðurinn gæti ekki lagt á sig þann út-
gjaldaauka, heldur þóknaðist honum
að varpa til hennar smánaryrðum að
skilnaði, fyrir vel unnið starf, og var það
Kristjáni líkt, en auðvitað gersamlega
rangt af honum, að hefna sín þannig
á söngsveitinni, eða þó öllu heldur
kirkjunni, þótt »míssíónin« helti hon-
um út úr safnaðarnefndinni siðast, —
en lögmál náttúru sinnar hefur hann
ekki getað brotíð í þetta sinn, og þvi
þótt drengilegra að jafna á söngsveit-
inni, með styrk nokkurra sinna manna,
Jónatan Porsteinsson, ltaupm.,
Husgagnaverslun. Laugaveg 31. Telefón 64.
með því að afhrópa hana — söfnuðin-
um til greinilegrar minkunar.
Dómkirkjan, sem fyrirmyndarkirkja,
getur ekki verið þekt fyrir annað, en
hafa æfðan og viðunanlegan söngflokk
í þjónustu sinni, og það sæmir henni
engan veginn að taka Pétur og Pál eða
hina og aðra óæfða utan af götunni, í
það og það skiftið, upp á söngpall sinn,
til aðstoðar við messur. Pað væri
ekki til fyrirmvndar, heldur greinileg
afturför, sem ekki á að viðgangast.
Eins og nú standa sakir, stendurfrí-
kirkjan miklu framar en dómkirkjan
hvað þetta snertir, því hún hefur fasta
söngmenn og borgar hverjum 50 kr.
um árið, og eru þar þó ekki haldnar
nema rúmar 50 messur árið yfir, en
dómkirkjan, sem telur yfir hundrað
um árið, hefur borgað sínu söngfólki
50—60 kr., hverjum manni, eðatæplega
það, ef tillit er tekið til þess.aðsöng-
fólkið hefur stundum sjálft orðið að safna
fé upp í laun sín, með því að halda
söngskemtun; en slíka ómynd hefur frí-
kirkjan ekki látið um sig spyrjast. —
Af þessu sjá menn, að fríkirkjan hefur
staðið miklu framar í þessu efni hing-
að til, hvað þá heldur nú, þegar þjóð-
kirkjumenn hér hafa nú sparkað i
söngflokk sinn, og vísað honum á bug,
með fyrirlitningu, eins og raun varð á,
á þessum safnaðarfundi.
B o r g a r i.
Andatrúar-öryggi!
Mottó: Hvað þurfum vér nú
framar vitnanna við?
Hefur ekki andi hins
lifanda manns í Bang-
árþingi birst þeim á
samkomu í Bolungar-
vík? Halelúja!
Nú er heldur en ekki farinn að fær-
ast miðaldabragur á andatrúarhetjurn-
ar reykvísku. Eins og sagan segir, að
C. & L. Lárusson, Laugaveg, 1,
Reykjavík. Póstliólf A. 31. Telefón 10.
Tetzel syndakvittunarsali hafi ferð-
ast um Suðurlönd, á dögum Leós
páfa X., og selt fólki fyrirgefningu
syndanna fyrir peninga, eins segir sag-
an nú, að tveir andatrúar-berserkir
hafi gengið eins og grenjandi ljón um
Vesturland, inn á hvern fjörð og vík,
og selt aðgang að andasýningum(i)
fyrir 5 krónur á nef! Hvort þeir muni
vera að öngla saman fé á þennan hátt
til þess að reisa nýja og veglega anda-
trúarkirkju hér í Vík, líkt og Tetzel
gerði til Péturskirkjunnar í Róm, það
veit maður ekki, — en eitthvað liggur
nú við og eitthvað hlýtur að standa
til, úr því farið er að sýna þessi
»meistarastykki« hverjum sem hafa vill
á Vesturlandi. Og ósennilegt, að þeir
séu að »trekkja upp« fátæka, en for-
vitna náunga, án þess að hafa ein-
hverja »stór-spekúlasjón« i höfðinu.
En hví sýna ekki þessir vísindamenn
annað eins og þetta hér í Víkinni? Ég
hefði haldið, að hér væri þó akurlendi
fyrir þessi undraverk, — hér hafa þeir
líka svo lengi sáð til ávaxta úr and-
anna heimi. Og hví skyldu þeir ekki
vilja unna sem flestum Víkverjum þess
að sjá og frelsast? Eða eru þeir verri
menn en Vestfirðingar? Kosningarnar
fóru þó eins hér eins og þar — svo ó-
hætt er það þess vegna. — Ekki getur
sagan um, hversu margir vestfirskir
hafi frelsast á ferðalagi þessara mátt-
ugu Messíasa Reykjavíkurbæjar, en
fjárhagslega hvað árangurinn hafa orð-
ið feikimikill.—
En aðalrúsínan í þessu ferðalagi
er sú, þar sem segir, að á anda-
sýningu í Bolungarvík, haíi þeim birst
andi Pórðar alþm. í Hala!, sem sagður
var látinn hér á dögunum, en reyndist
lygi; — hafi bæði presturinn og mið-
illinn staðið stórhrifnir og steinilostn-
ir að særing þessari lokinni, og þá er
ekki að efast um útlit áhorfendanna.
Mér er sem ég sjái augu þeirra Bol-
víkinganna, er undrin sáu. En á leið-
inni suður, fréttu þeir, presturinn og
Afgreiðsla »Þjóðhvells(( er á Bergstaðastræti 19.
á