Þjóðhvellur - 01.11.1909, Síða 1

ÞJOÐHVELLUR
BLAÐ TIL SKEMTUNAR, FRÓÐLEIKS OG ALVARLEGRA ATHUGANA
Nr. 30 REYKJAYÍK, NÓV. 1909. II, 5. ársfj.
Jóhann Ármann Jónasson, úrsmiður,
Laugaveg 12. T'elefón 112.
Yaldasólin almyrkvuð.
Skammdegishugleiðingar Héðins.
Pólitíkin! — ja — hvað getur
maður eiginlega sagt um skriflið
það?
í fljótu bargði verður ekki betur
séð, en að lands vors nýi Messías —
þessi, sem að komst á síðasta þingi,
þrátt fyrir hamslausan viðbjóð sjálfs
hans á þeirri stöðu — sé blátt á-
fram búinn að steinrota stjórnmála-
pólitíkina islensku í öllu verulegu —
að minsta kosti sín megin, — því
sambandsmálið hefir bann dauð-
rotað, og sjálfan sig rúmlega hálf-
rotað sem stjórnmálamann um alla
ókomna tíð.
Þjóðólfur hefir snúið við honum
bakinu fyrir fult og alt — Þjóð-
viljinn glottir við honum og steytir
hnefann öðru hvoru — Fjallkonan
er um það bil að taka andvörpin
í helgreipum dauðans, — en ísa-
fold ein hrópar um náð og miskunn
út til lýðsins og biður hann að líta
með velþóknun á — axarsköftin.
Þetta er sólbjartur sannleikur —
í stuttu máli sagður.
Og nú um skeið stendur allur
þorri manna steini lostinn yfir því,
hversu snildarlega snarráð hin nýja
sljórn heíir verið í því, að vinna
sér til óhelgi hjá hinni íslensku þjóð.
Það er því líkast, sem allar ó-
þokkanornir ísafoldar hafi svarist
í samtök og safnast í þéttan hnapp
utan um hinn nýja jöfurr, sem nú
situr á hástóli æðsta valds hér
innanlands, til þess að gera hann
sem ónytsamastan í sínu starfi.
Jónatan Porsteinsson, kaupm.,
Húsgagnaverslun. Laugaveg 31. Telefón 64.
Þær hafa kolmyrkvað svokröftug-
lega valdasól hans, sem sumum virt-
ist þó svo broshýr og björt í byrjun
maí síðast, að nú er ekki annað
að sjá, en að hann, þessi norður-
hjarans Napóleon, sé vafinn svo
rammsvörtu reginrökkri, að enginn
geisli, hversu sterkur sem hann er,
fái þrengt sér inn til hans — ekki
einu sinni til þess að senda hon-
um siðustu kveðju úr ljóssins heimi.
Þessum málum er því illa farið
— og hlýtur að snerta viðkvæman
streng í brjóstum allra góðra drengja,
— þótt elcki væri nema vegna þess,
að hér á í hlut gamall maður, hvit-
ur fyrir hærum.
Enda játa það bæði með- og
mót-stöðumenn vorrar nýju stjórn-
ar, að illa hafi þessu »æfintýri«
lokið. —
En þannig er líka mörgum fögr-
um »æfintýrum« farið — þau fæð-
ast í geislaskrúði vorsólarinnar —
en hverfa svo eins og þróttlaus
gufuskjT fyrir helköldum næðingi
haustnóttanna.
Enn því hefði enginn maður trú-
að, að legið gæti svo skjótt fyrir
»æfintýri« því hinu gullna, sem Ein-
ar skáld Hjörleifsson heiinfærði svo
fagurlega upp á hinn fyrsta mann
vors fagra lands, síðaslliðið vor.
En svona bregðast nú samt bestu
draumar mannlegs anda — og til-
finnanlegt er til þess að vita.
Margir játa, að þrekvirki(!) stjórn-
ar vorrar séu mörg og stór siðan
hún kom til valda — en sá hæng-
ur er á þeim öllum, að þau ganga
í þveröfuga átt við það, sem þjóð-
in vill. — Landsbankafarganið alt
og afsetning Tr. Gunnarssonar frá
Carl Ólafsson, Ijósmyndari,
Hafnarfiröi.
Viljirðu fá þér
eitthvað að lesa, sem er fjörugt og skemti-
legt aflestrar, þá gerirðu rétt í að kaupa
Þjóðhv. frá byrjum, 30 tölublöð.
bankanum, vill þjóðin ekki þola
að framkvæmt sé í hennar nafni.
— Hún skyrpir einhugaa á þau
framtök. - Menn standa á önd-
inni út af samningnum við Thore-
félagið danska og þeim ágangi öllum
frá rótum. Og svona mætti halda
áfram til áramóta.
Menn tala ört um það, að ýmsir
pennadrættir stjórnarinnar setji
svartan blett á þjóðina, nýtt ok og
hvern hlekkinn öðrum verri. Og
þetta er alt of satt.
»Líttu t. d. í lögin, þau hin nýju,
frá síðasta þingi, um gjöldin til
prests og kirkju«, segir maður við
mann.
Eftir þeim eiga allir íslendingar,
í karllegg og kvennlegg, sem eru
15 ára að aldri — hvort sem þeir
eru bláfátækir eða bráðefnaðir, —
að gjalda 2 kr. og 50 aura hver
til klerks síns og kirkju.
Slíka blóðpeninga á öll þjóðin
einróma að hrópa niður fyrir fult
og alt. —
Sú eldraun, sem þessi þjóð verð-
ur að þola og ganga í gegn um
með stjórnarskiftunum nýju, ætti
að vei'ða henni kostakenning síðar
meir — í því, að gæta sín betur
fyrir lýðskrumurum þeiin og vind-
belgjum, er fluttu henni falskenn-
ingar fyrir síðustu kosningar. —
Meira segist ekki um sinn.
• * *
*
Þóðhv. gat ekki verið þektur fyrir að
synja rúms svo góðri grein.