Þjóðin - 09.01.1915, Blaðsíða 2

2
þ JÓÐIN
Þ JÓÐIN
kemur út hvern laugardag. Verð
árgangsins kr. 2,50 auk póstburðar-
gjalds.
Útg.: Fjelagið Þjóðin.
Ritstj.: Einar Gunnarsson.
Afgreiðslan í Austurstræti 14, uppi
opin virka daga kl. 10—4.
Pdsthólf A. 26. Sími 77.
Hvað á að gera?
(Nl.). Jafnhliða því, sem þjóð-
in gerir sjer ljóst ástand alþingis
og heimtar að „skift sje um þing-
menn“ verður hún að minnast
þess, hver takmörk erusettvaldi
alþingis og að þjóðin sjálf hefur
hið óskipaða vald í almennu
málunum.
Af því leiðir, að eins og nú
horfír við, verður þjóðin sam-
híiða væntanlegum nýjum kosn-
ingum, að efna til þjóðfundar.
Staða íslands á þessum ófriðar-
tímum er sú, að það er óverj-
andi hirðúleysi af þjóðinni sjálfri,
ef' hún lætur alt afskiftalaust um
hin „ytri“ mál sín. Hvern dag
svo að segja, sem yfir landið
kemur, getur svo farið, að hing-
að komi erlent hervald, ef ekki
til þess að leggja ísland undir
sig, þá til þess að annast „vernd“
landsins - og getur slíkt útlent
vald jafnan fundið sjer ástæður
til þess sem það hefst að, svo
sem það, að hlutaðeigandi ríki
geti ekki látið það afskiftalaust,
hvort ísland komist í „óvina-
hendur" eða ekki með allar þess
ágætu herskipahafnir o. s. frv.
Með annað eins þing eins og
nú situr yfir landsmálum ogann-
an eins valdaflokk eins og þann,
sem nú er að spila trúðleik með
landsrjettindin frammi fyrir Dön-
um jafnt sem íslendingum, er
ekki auðgert að lýsa því, hver
ógæfa gæti orðið um framtíma-
von og þjóðerni, ef þeir menn
ætla að skifta við útlent hervald
um stöðu íslendinga í þjóðafjelag-
inu, sem standa hjer nú fremst
að pólitiska loddaraleiknum. Allir
vita, að þá væri æra, velferð og
líf þjóðarinnar í höndum fáeinna
aumingja, skoðanalausra, stefnu-
iausra og þjóðernislausra, sem
mundu ekki reynast erfiðir ef því
væri að skifta. En eins og nú
stendur, áður en þjóðin lætur
heyra til sín, er það víst, að
þessir hinir sömu herrar mundu
álíta sig sjálfkjörna til þess að
gera út um atkvæði íslendinga
gagnvart slíku útlendu valdi —
því það er eitt, sem prýðir vora
fágætu löggjafarsamkomu, aö hún
er jafn gersneydd allri hugmynd
um það, hvert er valdsvið henn-
ar, eins og um hitt, hvernig hún.
á að nota það vald, sem hún
hefur.
þó óhugsanlegt sje, að vísu, að
koma á þjóðfundi í svipan, hvað
sem fyrir kæmi, þá er það afar
þýðingarmikið, að þjóðin geri sjer
ljóst — að hún hefur þetta vald.
þingvallafundir eru nú lagðir nið-
ur, því það þótti ekki hagkvæmt
að láta rödd þjóðarinnar heyrast
þaðan meðan „fulltrúarnir" voru
að útbýta Dönum sneið eftir sneið
af landsrjettindunum gegn valdi,
metorðum og öðrum launum
handa sjálfum sjer. En þjóðfund-
arstofnunin er ekki gleymd úr
huga íslendinga — hún þarf að
eins að verða rædd og ákveðin
opinberlega af almenningi. Og sje
þvi haldið föstu, þá á þjóðin um-
boðsaðila í þessu máli, það er í
Rcykjavík. Borgarafundur hjer,
sem lýsti yfir rjetti þjóðarinnar
um hin almennu mál, mundi
nægja til þess að kenna alþingi
og beina útlenda valdinu að þjóð-
inni sjálfri um úrslit þess, sem
ætti að bera undir íslendinga í
þessum efnum.
Ef sú ógæfa skyldi henda ís-
land, að Danmörk lenti í ófriðn-
um, verða menn hjer á landi að
snúast þegar í stað að stofnun
þjóðfundar, hvað sem það kostar.
því þótt Danir geti eins og nú
er komið styrjöld stórþjóðanna
verið voldugir og hættulegir ó-
vinum sínum á landi og ef til
vill við strendur Danmerkur, þá
er það víst, að þeir geta ekki
varið fsland. Að vísu mundi þá
ekki bresta vilja til þess — því
þeir mundu leggja alt sitt í söl-
urnar fyrir stöðu sína meðal þjóð
anna. (það gera allir um allan
heim nema atvinnulöggjafarnir ís-
lensku). En floti Dana verður
ekki „talinn með“ svo langt frá
heimastöðvunum, svo óþarft er
að gera ráð fyrir nokkurri hjálp
þaðan nema gegnum erindrekstur
við erlendar stjórnir.
þetta atriði, viðbúnaður þjóð-
arinnar gegn útlendu hervaldi, er
án efa það mikilvægasta af öll-
um málum íslands eins og nú
horfir við. það ætti þess vegna
að takast alvarlega til íhugunar
af öllum góðum íslendingum, þeg-
ar þeir líta út yfir sitt eigið lífs-
svæði sem einstaklingar og at-
huga, hvernig málum þjóðarinn
ar er komið undir ábyrgðarlausu,
umboðsvaldslausu lögstjórninni á
sjermálasvæðinu — sem er að
reyna að berjast við að koma
fyrir kattarnef seinustu lögvörn
sögurjettar vors gegn ríkiseining-
arkenning Dana. Skal hjer ekki
frekar fara út í það, hvað á að
gera, ef það skyldi bera að hönd-
um, sem hjer er gert ráð fyrir
— en að eins minnast á það, að
sameinuð vernd flotaþjóða er
þá lífsskilyrði fyrir þjóðerni vort
og eignarrjett yfir íslandi, og þá
vernd gœtum vjer fengið, ef
þjóðin kæmi fram í einingu, og
með viti yfir rústum allrar flokka-
skiftingar hjer heima, sem lifir á
sundrung um helgustu rjettindi
íslands.
þegar til þess kemur, að spyrja
„hvað á að gera í stjórnarskrár-
málinu" — þá verður þjóðin að
greina hlutverk sitt í sundur.
Fyrst er auðvitað að varðveita
það frelsi og rjett, sem vjer höf-
um á sjermálasvæðinu, síðan að
bæta úr afglöpum þeim eftir föng-
um, sem gerð hafa verið þar
frelsi voru til meins og loks að
sækja fram til fullkomins sjálf-
stæðis um málin.
Um fyrsta atriðið er það að
segja, að sjálfsagt er að fylgja
ráðherra Sig. Eggerz eindregið í
því að hindra staðfesting stjórn-
arskrárinnar. Hún er komin
fram á móti orðum og anda gild
andi stjórnarskipunar þannig, að
aiþingi 1913 afsalar sjer ólög-
lega atkvœði um meginatriði
stjórnarskipunarinnar (samvinnu
konungsins og löggjafarþingsins).
þetta óheillaverk alþingis er svo
tekið til endurbóta á þinginu 1914
með málamyndar yfirlýsing, sem
allir fullvita menn vissu að var
ógild, ómerk og ónýt til alls
nema þess, að gera þingið og
löggjöf þess að athlægi. Mála
myndar-yfirlýsingin, „fyrirsláttur-
inn“, átti ennfremur að berast
fram fyrir konung þegjandi, að
eins sem fylgiskjal með frv. —
þó valdaflokkurinn hyrfi frá því
áformi eins og áður er skýrt frá,
eftir þing.
Staðfesting trv. gat ekki farið
fram á þann hátt, að vilja kon-
ungs, sem hann ljet í ljósi eftir
umboðinu, yrði breytt, það vissu
allir og þeir menn líka, sem slógu
því fram sjer til kosningafylgis,
að þeir ætluðu sjer að fá inni-
haldi boðskaparins breytt(l). þess
vegna hlaut það að vera vitan
legt ráðh. Sig. Eggerz, þegar hann
fór frá íslandi með þeim hug, að
bera fyrirv. íram á þann hátt, sem
hann gerði, að frv. yrði felt frá
staðfesting.
þetta verða menn að hafa sícýrt
fyrir augum, þegar þeir þakka
Sig. Eggerz fyrir framkomu hans.
Hann verður að bera ábyrgðina
af því með samþingismönnum sín-
um og þeim, sem vildu telja sig
í flokki með honum á Jþingi 1914
— að ónýtt skjal var samið og
sent með ráðh., ekki til þess að
koma því fram -- heldur til þess
að fá því framgengt, sem mátti
og átti að gera á þinginu sjálfu —
að breyta eða fella frv.
þeir sem hjeldu á móti hvoru-
tveggja, bæði umboðsútgáfunni
1913 og fyrirslættinum 1914,
þakka Sig. Eggerz það eitt, að
hann bjargaði landinu frá endur-
staðfesting á rikisráðsneglingi
Alberti’s eftir að refjarnar um það
mál voru upplýstar — með öðr-
um orðum, að hann varðveitti
mótmœlarjett þjóðarinnar gegn
svikræðinu 1903. En á hinn bóg-
inn er krafa hans um sjermsla-
stöðuna í ríkisráðinu ekki tekin
alvarlega af þeim sem vita, að sú
sjerstaða, sem við heimtum, verð-
ur ekki veitt þar að lögum Dana
sjálfra. — þeir sem standa frjáist
að þessu máli og þurfa ekki að
dylja sjáifa sig nje aðr-a neinni
ósamkvæmni eða tvískinnungi um
ríkisráðsdeiluna álíta það ekki
nógu gott fyrir þjóð vora, að
henni sje heimtaður rjettur, þar
sem andstæðingurinn getur ekki,
þó hann vildi, sint kröfunni. það
er að sínu leyti málamyndar-
krafa eins og fyrirvarinn var
málamyndar yfirklór yfir afgiöp
þingsins 1913.
En þyngsta ábyrgðin, sem fell-
ur í hluta Sig. Eggerz sem for-
ingja valdaflokksins er þaö, að
hann var samþykkur því stjórn-
arskrárhroti, að ræða ekki á-
greininginn um fyrirvarann á al-
þingi. Fyrir þá sök eina gat kon-
ungur spurt ráðherrann, hver vilji
væri bak við hann á þinginu.
það óheiilaverk alþingis mun ef
til vill draga þann dilk á eftir
sjer, sem fáa grunar. Meira of-
beldi hefur aldrei verið beitt á
móti þjóðinni, heldur en að dylja
hana þess, hvað fulltrúarnir sjálfir
meintu með fyrirsláttarhneykslinu.
Bæði konungur og þjóðin hafa
því óheimtan rjett um ábyrgð
gegn þeim, sem ábyrgðin hvílir
á fyrir það tiltæki.
Yfirleitt verður það að segjast,
að ráðh. hefur sýnt alt ofmikinn
pólitiskan veikleika með því að
skjóta sjer undir þögnina um
gildi fyrirvarans. Og sama er að
segja um í'ánamálið. Um það lýsir
hann því yfir á „sjálfstæðis“-fund-
inum, að „þar muni enginn á-
greiningur vera“. þetta gerir
hann í áheyrn þeirra, sem halda
út aðalmálgagni „flokksins" —
og hafa þar blátt áfram sagt, að
nú væri ekki nema stundarbið á
því, að fá fánagerðina, sem al-
þingi vildi ekki taka — og troð-
ið hefur verið upp á landsmenn
nauðuga með blekkingum og ó-
sannindum undir því yfirskyni,
að hún gæti fengist hjá konungi,
en hin ekki.
Hjer skal ekki farið út í það,
að ráðherra hefur ekki gert það,
sem hann átti að gera, nefnil. að
fylgja fram þeirri fánagerð, sem
hann sjálfur og meiri hluti þings-
ins vildi hafa — og láta • konung
vorn vita, að það er ekki hans
að velja oss fánagerð. það mál
er íslenskt löggjafarmál og aló-
viðkomandi konungi, nema ef
hann hefði viljað láta landstjórn
sína hjer leggja sjálfa fram frv. í
þá átt. Öllu þessu hefði Sig.
Eggerz auðvitað átt að halda föstu
sem ráðherra íslands, og gera það
að fráfararsök, ef konungur hefði
viljað persónulega setja sinn vilja
yfir vilja þingsins í þessu máli,
því það var þess fullkomlega virði
vegna virðingar og löggjafarstöðu
alþingis. En út í þetta skal ekki
fara frekar hjer. Hitt er meira
en furðanlegt, að ráðh. skuli boða
það, að menn muni nú ágrein-
ingslaust leggjast undir bakvörð-
ur þeirra, sem settu rauða dúk-
inn til höfuðs fánamálinu, gáfu út
blekkingabækling fyrir þúsundir
króna af landsfje í því skyni —
og urðu svo ósannindamenn að
því að öllu búnu, að konungur
vildi staðfesta hann þegar til kom.
Af því, sem að framan er sagt,
er það ljóst, að menn verða að
fylgjast að um viðurkenning á
því, sem Sig. Eggerz hjelt drengi-
lega fram í rtkisráðinu, eftir að
hann hafði snúið við blaðinu —
og að menn eiga af alefli að
berjast á móti þvi, að nokkur ís-
lendingur fremji það verk, að
lána nafn sitt til staðfestingar
innlimunarkröfum Dana. En að
öðru leyti er það óhæja, að hlaða
meiri hluta stöðu undir þann
flokk, sem hann hefur gerst for-
ingi fyrir.
Um það, sem bæta þarf úr fyrir
afglapaverk stjórnar ogþingseftir
1874 í frelsismáli fslands, mætti
rita langa bók. þar er hver silki-
húfan yfir annari — grunnhyggn-
in og ótrygð þingsins við sögu-
rjett landsins, og framhleypin,
ræktarlaus meðferð með stöðu-
lagamálin gagnvart Dönum, af
hálfu landstjórnarinnar. Hjer er
að eins rúm til þess að minnast
þess, al þar liggur mikið hlut-
verk fyrir komandi alþingi, sem
snúa vill við inn á þjóðlega braut
með löggjöf og eftirlit með starf-
semd stjórnarinnar. I þessu efni
verður að gæta þess, að grund-
völlurinn undir allri framsókn ís
lendinga um frelsi gegn Dönum
er það, að vjer eigum að hafa
fullveldi í þeim málum, sem oss
eru afhent 1871 — 1874 þannig,
að þar stöndum vjer einungis
undir konungi einum, en engum
dönskum þegnum hans, hvorki
ríkisráðherrum nje öðrum. Á
þessari meginsetning verða allar
gerðir vorar til bóta um glapræði
fyrri þinga og stjórnara hjer heima
um takmörk sjermálanna að
byggjast á. Ekkert „eftirlit" frá
Dönum um notkun sjermálafrelsis
vors er sameinanlegt við vilja
vorn og rjett í þessu efni. Að
vera háður eftirliti er að vera ó-
frjáls — og með „eftirliti" hefði
ísland ekki „löggjöf og stjórn út
af fyrir sig“, í þeim málum, sem
lögin 1871 telja sjermál.
Um framsókn vora til frelsis
út yfir það sjermálasvæði, sem
viðurkent er af Dönum 1871, er
þess að geta, að hún liggur auð-
vitað ekki svo mjög fyrir, meðan
þjóðin er að reyna að bjarga sjer
undan seinustu afglapaverkum al-
þingis í stjórnarskrármálinu. það
frelsi, sem vjer höfum nú, er því
nær ónotað landinu til þarfa og
virðist það allmikið hlutverk í
sjálfu sjer fyrir þjóð vora, að
kenna þinginu það fyrst um sinn,
að beita löggjafarvaldinu hjer inn-
anlands til góðs, en ekki til ills.
En þegar til þess kemur, að
sækja meira frelsi íhendurDana,
heldur en þeir hafa viðurkent áð-
ur, án þess þó að heimta algerða
afhending allra hinna ytri mála
til íslendinga, verður þess að
minnast, að þjóðin hefur þar sjálf
hönd í bagga með þinginu, þó
það sje eðlilegt, að þinginu sje
það falið af kjósendum landsins
að halda þesskyns kröfum fram
fyrir þjóðarinnar hönd. þaumál,
sem gætu þar helst komið til
greina bráðlega, er löggæsla á sjó
gegn fiskiskipum og beinn er-
indrekstur fyrir oss um verslun-
armál á mestu markaðsstöðum
ytra fyrir íslenskar vörur. —
Eftir því, sem nú hefur verið
tekið fram, verður þá frumskrá
þjóðarinnar eins og stendur að
hafa þingrof og þjóðfund og koma
stjórnarskrármálinu í rjett horf
— en hvað gera á í innanlands-
málum, og hverjar lífsreglur þjóð-
in á að leggja alþingi um þau,
verður að takast til athugunar á
öðrum stað.
Einar Benediktsson.
Leikfjelagið
Hefur nú leikið Galdraloft við
og við síðan á 2. í jólum og jafn-
an fyrir fullu húsi, enda einkar
vel leikið. Nú æfir það nýjan
leik, Syndir annara, eftir Einar
Hjörleifsson.
Þefurinn
af
heimsstyrjöld-
inni.
(Útdráttur úr brjefi frá Sven Elve-
stad til Dagbladet í Kristjaníu).
Dunkerque i nóvember.
það er snemma morguns, að
eg er á ferli á járnbrautarstöð-
inni í Calais. Herverðirnir eru
enn á ferli. ínni á götum og
torgum sje eg hermennina ganga
fram og aftur með hendurnar
krosslagðar yfír brjóstið og byss-
urnar í olnbogabótinni. Aftur-
eldingin er ekki orðin svo björt,
að eg sjái litina í einkennisbún-
ingum þeirra, en það blikar óglögt
á byssustingina, þeir skima
þreytulega í kring um sig. — En
nú er nóttin að fjara út, og smátt
og smátt verða kirkjuturnarnir og
trjátopparnir greinilegri. Á gang-
stjettum gatnanna glamra nú fóta-
tak árrisulla erfiðismanna sem
eru á leið til verksmiðjanna.
Inn í hið gruggaða vatn hafn-
arkvíarinnar renna nokkrir stórir
kafnökkvar. þeir eru nýkomnir
ú næturferðalagi sínu, og vatnið
rennur utan af leirguáum hliðun-
um. Heldur eru nú þessi víg-
tól óásjáleg og Etil fyrir sjer,
þegar þau iiggja svona kyr og
skipverjar eru að klifra uppi á
þeim. þeir eru þá einna líkastir
skotnum nval með vömbina upp
í lott, eða kænu á hvolfi. —
Annað mál er það, þegar nökkv-
inn er kominn á ferð og skip-
verjar eru búnir að loka sig niðri.
þá er eins og að færist eitthvert
leyndardómsfult lífsmark yfir þetta
járnhveli, sem nú er á leið til
að læðast undir huliðshjálmi að
bryndrekum og vígsnekkjum, og
sökkva þeim niður á mararbotn.
þegar eg var kominn inn í lest-
ina sem átti að fara til Dunkerque,
greip mig einhver einkennileg til-
finning, sem styrktist því nær
sem eg íærðist nær hinum miklu
vígstöðvum. Alt hafði einhvern
leyndardóms alvörublæ yfir sjer,
það var eins og mjer fyndist, að
í þessum vagni hlytu að hafa
verið einhverjir ókunnir ferða-
menn í leynilegum erindagerðum.
Og úti sá jeg ekki annað en
járnbrautarvagna og grá og alvar-
leg andlit hervarða járnbrautarinn-
ar Alt var svo ógeðslega þög-
ult.
En rétt áður en lestin fór af
stað, komu inn í vagninn tveir
belgiskir prestar á sama aldri og
menn annars eru í herþjónustu.
Feitir voru þeir og óásjálegir, og
voru að blaða í bókum og masa
um eitthvert atriði, líklega trú-
málaefnis. — Hvaða guð ætli
þessir kumpánar tilbiðji — hugs-
aði eg með mér. — Er það sá
sami og þjóðverjar dýrka, það
er að segja sá einasti og sanni,
eða er það einhver hernaðar-af-
guð, sem eicki hefur ráðrúm til
að hlusta á kveinstafi frá brenn-
andi borgum og frá særðum
sfnönnum og limlestum, fyrir
klukknahringingum og þakkar-
fórnum þjóna sinna. Nei, ykkur
væri þá nær að grípa sjálfir sverð-
in sem þið eruð að blessa, ef
þið þá hefðuð nokkurn hug til
þess! En hvað sem nú þetta
stríð lætur oss standa hulið, þá
mun það þó loksins ná að af-
hjúpa þessa hræsnara, sem kalla
sig eftirkomendur mannsins, sem
rak út úr musterinu og sem bauð
mönnum: Elskið hver annan!
— Hvar er nú andi fyrirgefning-
arinnar í hinu andlega svikafeni
þessara guðlegu vopndýrkenda?
— þessir eftirrennarar stíga út úr
vagninum við Gravelines oghverfa
þar tvístígandi yfir götuforina.
Nú fyllist lestin alveg. það eru
franskir hermenn, heill herflokkur
sem á að flytjast austur á bóg-
inn, eins og daglega gerist, að
verið er að færa liðið úr • einum
stað í annan á þessari afarlöngu
vigslóð. þab eru 10 í mínum
klefa. — Nú fæ jeg að kenna
þefinn. Ekki sést hvar mætast
stígvjel og buxur þessara her-
manna fyrir leir, fæturnir á þeim
eru eins og staurar sem dregnir
eru upp úr leirmýri. Hinar víðu
kápur þeirra eru seigar af gagn-
tekinni vætu og óhreinindum.
Hárið er samanlímt af gömlum
svita og hangir í flyksum niður á
ennið og niður undir stirðar auga-
brýrnar og sárþreytt augun. þessi
þefur sem af þeim leggur er
mestmegnis moldarlykt, og minn-
ir átakanlega á setninguna —
„að jörðu skaltu aftur verða“.
— það er eins og allar tilfinn-
ingar þeirra sjeu að beinast að
þessu eina, að verða eitt með
mold fósturjarðarinnar, enda lenda
þeir þar margir nú, og blandast
saman við jarðveginn sem dreg-
ur andan eftir árstíðunum. —
Jeg rjetti þeim næsta appelsínuna
mína. Hann kreistir hana fram
og aftur en hefur ekki dug til
að flysja hana. „Merci“! segir
hann, og svo sofnar hann.
í Dunkerque sje jeg aftur mann-
inn með byssuna. Hver var hann?
— Hann hafði orðið á vegi mtn-
um í Calais, þannig að hann hafði
búið á ttndan mjer í hótelsher-
berginu sem mjer var vísað í.
Svo kom hann inn til mín stein-
þegjandi og sótti byssu sína og
skotbelti sem hann hafði gleymt
þar inni. Jeg gaf mig ekki að
honum, en sá í speglinum, að
hann sendi mjer mjög tortryggi-
leg augnaráð. Nú er hann hjer
í Dunkerque.
Með vegabrjef mitt frá borg-
arstjóranum í Calais hafði eg
sloppið inn fyrir hervörðinn hjer
í Dunkerpue og er nú kominn
inn að Jean Bartstorgi, þar sem
Poincaré forseti kvaddi Albert
Belgakonung fyrlr 2 dögum. Jeg
sje í næstu götunum feiknalang-
ar lestir af hermönnum, sem verið
er að flytja til á vígsléðinni.
Lúðraflokkur blæs Marseillaisen
og nú lifnar yfir göngulaginu hjá
dátunum. — En nú finn eg aftur
þer.nan sama þef frá því í lest-
inni. Hann er eiginlega ekki ó-
svipaður lykt af dauðum blóm-
um, sem eru farin að fúna. —
En nú kemur enn þá maður-
inn frá Calais. Hann gengur út
úr hóp nokkurra liðsforingja og
fer hægt fast fram hjá mjer. Hann
hefur auðsjáanlega þekt mig aft-
ur. Honum finst jeg áreiðanlega
eitthvað ískyggilegur. — í raun
og veru er það ekkert þægilegt
að láta vera að athuga sig á þenn-
an hátt. Sá sem menn athuga
sem njósnara er grunaður og sá
sem er grunaður er oft hálf-
dæmdur. — Hvað ætli hann segði,
ef hann vissi, að á vegabrjefi
mínu stendur, að jeg ferðist í
verslunarerindum, en er þó alls
ekki verslunarmaður. Á þessum
stöðum og á þessum tímum er
ekki ráðrúm til nákvæmra rann-
sókna, og menn, sem eru að
missa frændur og vini í stríðinu
svo að segja daglega og búast við
að röðin komi þá og þá að þeim
sjálfum, eru ekki gefnir fyrir
mikil umsvif í grunsömum mál-
um. — Jæja, eg finn að það
muni best að hafa sig á burt og
hitta einn landa minn að nafni
Solberg, sem er skipakaupmaður
hjer. Jeg sá nafnspjald hans blasa
við skamt frá brautarstöðinni- En
sjálfsagt er einhver á hælunum á
mjer.
þegar jeg geng gegnum bæinn
heyri jeg mikla dynki í austri,
langt í burtu. það eru fallbyss-
urnar á vígstöðvunum. — það er
eins og einhver sje að berja að
dyrum eystra þar. — Hver er
það, sem vill komast hjer inn ?
— það er keisarinn! —
Fyrir hvern mun hefur hann
sagt, þarna sepir hann heróp sitt