Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.01.1885, Blaðsíða 121

121
vjer bíðum þess með mikilli þrá, hver árangurinn verð-
ur af innstunguaðferðinni (vaccinationsmethoden); en
sú aðferð miðar að því að, gjöra hvern einstakling
ómóttækilegan fyrir sjúkdómum þeim, sem bakteríurn-
ar valda, með því að kveykja hjá þeim sjúkdóma
þessa, en mjög væga; en þá er einstaklingarnir eru
orðnir heilir aptur af sjúkdóminum, er reynsla fyrir
því, að þótt sams konar faraldsótt komi síðar, sleppa
þeir venjulega hjá þeirri sýki eða hún verður mjög
væg á þeim. Eins og hið útlenda nafn bendir til, er
aðferð þessi tekin eptir kúabólusetningunni, eins og
hún er við höfð, en, eins og kunnugt er, ver kúaból-
an þá, sem bólusettir eru, að miklu leyti fyrir hinni
eiginlegu bólu.
Nú skal jeg skýra nokkru nákvæmar frá umbúðum
þessum um sár, sem verja eiga rotnun, enda eru þær
einhver hinn fegursti árangur hinnar nýjari lækninga-
fræði; og því næst skal jeg skýra frá svo sem tveim-
ur sjúkdómum, sem bakteríurnar valda. og sem lækn-
ar hafa gjört sjer mest far um að rannsaka og læra
að þekkja, en við þá sjúkdóma er reynd sú aðferð, að
vekja sjúkdóminn í einhverjum skepnum, en þó vægan,
með því að stinga sjúkdómsefninu inn í líkama þeirra,
eins og þegar bóla er sett, til þess að afstýra sjúk-
dómum hjá þessum einstaklingum, þá er þeim sfðar
kynni að vera hætta búin að sýkjast fyrir sóttnæmi
hins sama sjúkdóms í algleymingi sínum.
Hin „antiseptiska“ meðferð á sárum var fyrst
fundin af hinum enska sáralækni Joseph Lister, og eru
eigi 20 ár siðan. þ>að var fyrir löngu alkunnugt orðið,
að reynslan hafði fyllilega sannað það, að mörg þau
sár, einkum þau er lítið hafði verið um hirt að upp-
hafi, gátu eigi gróið, heldur þvert á móti urðu tilefni
til hættulegrar ólgusóttar o. s. frv., og urðu mönnum
optast að bana, enda þótt sárin virtust einatt mjög