Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.01.1891, Blaðsíða 170
170
Menn hafa tekið eptir því, að hinum einstöku skor-
dýrategundum falla ekki allir litir nje alls konar
lykt jafnvel. Þau heimsækja þvi einkum þau blóm,
er þeim hverju fyrir sig fellur bezt í geð, hvað lit
og lykt snertir. Flest þau blóm, sem einkum eru
heimsótt af rökkur- og næturskordýrum, eru ljós
að lit, vanalega snjóhvít, svo dýrin geti ratað á þau
í náttmyrkrinu, hvað lítil skíma sem er; mörg af
þeim eru ilmlaus á daginn, en þegar fer að húma
og þau skordýr fara á kreik, sem bezt eru löguð
til að dupta þau, þá leggur af þeim sterka angan,
svo dýrin geti runnið á lyktina, þó aldimmt sje
orðið, og þau sjái ekki blómin. Ekkért sýnir betur
en þetta, hver tilgangurinn er með ilm og lit krón-
unnar.
Vjer skulum nú í flýti aðgæta, hvernig sjálf
frjóvgunin fer fram og hvernig plöntufóstrið fer að
myndast. Eins og drepið var á hjer að framan, er
duptunin eðu flutningur duptsins á duptfestuna fyrsta
skilyrðið fyrir frjóvguninni. Eptir að duptkornin
eru komin á duptfestuna taka þau miklum breyt-
ingum. Kjarni duptkornsins fer að vaxa, innri
himnan teygir sig út um götin á ytri himnunni, sem
ekki lætur neitt til, og myndar sívala pípu, er beinir
stefnu sinni inn í duptfestuna og ryður sjer braut
niður í gegnum stafinn, kemst að lokum alla leið
niður í frjóhnúðinn og hittir þar eggin. Aður hefur
lauslega verið skýrt frá byggingu eggjanna. Þau
eru, eins og aðrir partar plöntunnar, samsett af ör-
smáum frumpörtum, er kallast sellur. Þessa frum-
parta allra lifandi hluta verðum vjer dálitið að virða
fyrir oss, áður en vjer höldum lengra. Hver full-
komin sella er þannig byggð, að yzt er selluhýðið;
það lykur um kvoðukennt efni, er kallastprótóplasma