Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.01.1896, Blaðsíða 15
16
þekki, hafa lesiö. Jeg geng að því vísu, að nokkuð-
likt muni varið lestri allmargra, sem jeg þekki ekki.
Jeg er hræddur um, að hinu sama fari fram hjer
eptir, ef engri hreifing er komið af stað í gagnstæða,
átt. Og jeg er hræddur um, að bókasöfnin, sem
myndazt hafa hjer á landi, gætu, eins og þau eru
nú, tiltölulega lítið hjálpað mönnum tii að halda i
þá átt, sem jeg fer fram á. Jeg er þeim að sönnu
ókunnugur, öllum saman. Og ekki efast jeg um, að
margar góðar bækur sjeu á landsbókasafninu. En
jeg hef rennt augunum yfir upptalning á ensku
skáldritunum, sem safnið á, og það verð jeg að segja,
að það er hrein og bein hörmung. I mínum augum
er það blátt áfram hneyksli, að eina bókasafnið,
sem öll þjóðin er að koma sjer upp, skuli ekki eiga;
allra-heimsfrægustu ritin. En jeg býst við, að sumir
þeirra, sem þar ráða lögum og lofum, liti ekki þanm
veg á málið. Þeim mun þykja meira um vert, ef
safnið gæti eignazt langt handrit um það, hvað
gjarðirnar hafi verið breiðar á öskunum hjer á landi
á 16. öld, eða eitthvert annað álika menntandi efni,
heldur en ef það eignaðist einhverja bók, sem haldið
hefði vakandi sálum mannanna um nokkrar aldir.
Og heyrt hef jeg, að það, sem útvegað hefur verið
til amtsbókasafnsins fyrir norðan, hafi, að minnsta
kosti með köflum, verið nokkuð ruslkennt. Um
bókasafn vesturamtsins veit jeg ekkert með vissu;
en mikið má það vera, ef bókmenntagildið hefur
þar eitt ráðið. Hjer og þar úti um landið eru að
myndast bókasöfn. Ekkert þeirra hef jeg sjeð. En
mjer stendur það fyrir minni, að eitt árið, sem jeg
var í Kaupmannahöfn, hitti jeg þar prest heiman frá.
íslandi, góðan vin minn. Honum hafði verið falið
á hendur að kaupa bækur í ferðinni fyrir bókasafn.