Eimreiðin - 01.01.1898, Síða 68
68
að maðurinn eigi ekki að geta beygt sig fyrir hinu guðlega boði fyr
en skilningurinn eða skynsemin telji það sennilegt.
Þá þykir mjer höf. eigi hafa farið alls kostar vel með hina gull-
fögru dæmisögu frelsarans um hinn týnda son. Það skal að visu játað,
að kvæði hans er að sumu leyti mikilfenglegt, einkum fyrri parturinn,
og næsta einkennilegt. En frásögn Lúkasar er þó fegurri en síra Valdi-
mars. Jeg skal benda á, hvað jeg aðallega á við. f’egar hinn týndi
sonur fer að ranka við sjer og iðrast, mælir hann svo við sjálfan sig:
»Jeg vil taka mig upp og fara til föður mins og segja við hann: faðir!
jeg hefi syndgað móti himninum og fyrir þjer og er ekki lengur verður
að heita sonur þinn. Far þú með mig eins og einn af daglaunamönnum
þinum.*- Hærra hugsar hann ekki, og meiru finnst honum ekki að hann
geti búizt við. En svo þegar heim kemur til föðurins og hann tekur
að mæla, kernst hann, eptir frásögn Lúkasar, aldrei lengra en þetta:
»Faðir minn, jeg hefi syndgað móti himninum og fyrir þjer, og er nú
ekki framar verður að heita sonur þinn.« Fegar þangað er komið tali
hans, grípur faðirinn fram í; hinn fyrirgefandi, fagnandi kærleikur yfir
hinum synduga, er bætir ráð sitt, er svo mikill, að hann þegar býður
að færa soninn i hina beztu skikkju og draga hring á hönd honum.
Svo sjálfsagt finnst föðurkærleikanum að skoða hann sem son, og bón
sonarins um að mega gerast daglaunamaður hans, kemst alls ekki að.
Einmitt þessi lýsing á kærleika föðurins finnst mjer svo undrafalleg. En
þetta kemur eigi fram i kvæði sira V. Hann segir svo frá:
»Og góðu bættur jeg þykist þá,
ef þú mig ei rekur broft;
ef vera með þínum þjónum eg má
mjer þykir það næsta gott.«
■Pá get jeg ekki leitt hjá mjer að minnast á eitt kvæði enn; það
er kvæðið »Kornelius«. Par segir síra V. meðal annars svo:
»1 sömu villu veður þú
sem voru fyrst í kristnir menn;
þeir hugðu duga tóma trú,
því trúa margir enn.«
Hinir fyrstu kristnu menn hafa átt, eptir þvi sem segir i þessu
kvæði, að vaða í þeirri tvöföldu villu: i) að allir heiðingjarnir, jafnvel
hinir hjartabeztu, væru fordæmdir, og 2) að tóm trú (liklega == trú,
sem að eins er köld játning varanna) án kærleiksverka væri nóg til sálu-
hjálpar. Mjer liggur við að segja: ekki er nú vitnisburðurinn góður,
sem hinir fyrstu kristnu menn (og þá fvrst og fremst Pjetur postuli)
fá hjá höf. Biflíuljóðanna á þessum stað. Pað virðist eigi vera van-
þörf á, að biðja lesendur Bifliuljóðanna að ljúka upp nýja testamentinu
og lesa yfir 10. kap. í Postulanna gjörningum, sem kvæði þetta er ort
út af. Pví að rnjer dylst það eigi, að sira V. ber hjer mjög ósannar
sakir á hina fyrstu kristnu menn, og hafði jeg sizt búizt við ákúrum í
garð þeirra frá síra V. — Pað þarf eigi að eyða mörgum orðum að því
að sanna það, að hinir fyrstu kristnu menn, og þá fyrst og fremst post-
ular Krists, álitu alls eigi heiðingjana fordæmda, eins og síra V. ber þeim