Eimreiðin - 01.01.1898, Page 69

69
i brýn; þeir trúðu því fastlega samkvæmt kenningu Jesú Krists, að náðar-
boðskapurinn ætti að boðast öllum, bæði Gyðingjum og heiðingjum, því
að guð vildi að allir yrðu sáluhólpnir og kæmust til þekkingar á sann-
leikanum (1 Tím. 2,4). Þessi skoðun þeirra kemur fram hvervetna í
nýja testamentinu; jeg bið menn að athuga t. a. m. þessa ritningarstaði:
Post. gjörn. 1,8; 2, 39; 3, 25; sbr. Matt. 28, 19; Lúk. 24, 47 og Matt.
8, 11. En það, sem þeir i fyrstu misskildu, var þetta, að þeir álitu, að
allir heiðingjarnir yrðu fyrst að láta umskerast og gangast undir að
hlýðnast Móselögmáli í öllum greinum, áður en þeir gætu meðtekið
skirn og gengið inn i hinn kristna söfnuð. Pað var þessi ranga skoðun
Pjeturs postula, sem Drottinn vildi leiðrjetta með sýn þeirri, er birtist
Pjetri.
Að bera hinum fyrstu kristnu mönnum á brýn kærleiksleysi, hefi
jeg engan heyrt gera nema síra V. í þetta sinn; jeg hefi þvert á móti
ávallt heyrt til þess tekið, hve hinn kristilegi kærleiki hafi blómgazt
meðal þeirra; hinn fyrsti kristni söfnuður hefir alltaf verið talinn fýrir-
mynd allra manna einmitt hvað kærleikann og kærleiksverkin snertir.
Hjá þeim var trúin eigi köld játning varanna, heldur líf helgað Jesú
Kristi, drottni vorum, lif eptir hans dyggðadæmi, lif eptir hans boðum
og kenningu, sjálfsfórnunar-, en ekki sjergæzku líf. Pess vegna gáfu
þeir jafnvel aleigu sína og enginn sagði það að vera sitt, er hann átti;
því að allur söfnuðurinn var eitt hjarta og ein sál (Post. gjörn. 4, 3 2).
Til þess að sannfæra menn um, hve röng þessi ákæra er gegn hinum
fyrstu kristnu mönnum, þarf jeg eigi annað en biðja menn að lesa kvæði
síra V. sjálfs í Biflíuljóðunum um »hinn fyrsta söfnuð« (bls. 348); i því
kvæði er höf. samdóma nýja testamentinu, og kemst hann þannig i mót-
sögn við sjálfan sig. Hin skarpa aðgreining á trú og kærleika, í sömu
merking og nú tíðkast, átti sjer ekki stað í hinni fyrstu kristni; trú án
kærleika var ekki talin sönn, kristileg trú. Það er einmitt gegn slíkri
skoðun, að Jakob talar í brjefi sinu, og þótt einhvers staðar á Sýrlandi
hafi komið fram sú skoðun meðal kristnaðra Gvðinga, að viðurkenning
hinna kristilegu sanninda i orði væri kristileg trú, þá getur síra V. ekki
borið hinum fyrstu kristnu mönnum og Pjetri postula slikt á brýn. Frá-
sagan um Kornelius í Post. gjörn. 10. kap. gefur enga ástæðu til slíks,
heldur þvert á móti. Enginn kapituli i nýja testamentinu sýnir oss
betur nauðsyn trúarinnar á Jesú Krist til sáluhjálpar, en sá kapituli, sje
hann lesinn til enda.
Það mun ekki eiga við að fara lengra út í þessa sálma hjer; EIM-
REIÐIN hefir hingað til ekkert trúvarnarrit verið. En það hryggir mig,
að annað eins erindi og þetta skuli standa í þessu kvæðasafni, sem mjer
fyrir margra hluta sakir er svo kært, þótt jeg geti ekki neitað þvi, að
mjer hafa brugðizt vonir mínar, hvað sum kvæðin snertir i þessum
síðara parti.
Þrátt fyrir þessa galla á einstöku kvæðum, má óhætt fullyrða að
Bifliuljóðin sjeu í heild sinni stórmerkileg bók, og einhver hin lang-
merkilegasta í bókmenntum vorum. Pað er mikið þrekvirki að hafa
afkastað slíku, og einkum þegar þess er gætt, að höfundurinn er prestur,
sem situr á fremur rýru sveitabrauði, og hefir ekki einu sinni fengið
tækifæri til að kynna sjer menntalif annara þjóða öðruvisi en af bókum;