Eimreiðin - 01.01.1918, Page 19

Eimreiðin] NÝJA SAMBANDSLAGAFRUMVARPIÐ
19
H e rmálin hafa aldrei, að réttum lögum, verið sam-
mál. Yér höfum aldrei lagt mann- eða fjárafla til hers
eða flota Dana. Einu íslensku hermálin er réttur og
skylda vor til að verja landið eftir lítilli getu. Og þau
hermál hafa alla sína daga verið fullkomið sérmál.*
Landhelgigæslan er margvísleg, tollgæsla, sótt-
varnagæsla, siglingagæsla og veiðigæsla m. m. prjár fyr-
nefndu greinirnar hafa verið í vorum höndum, bæði að
lögum og í framkvæmd, og veiðigæslan eða eftirlit með
veiðum útlendinga í landhelgi komst það ómótmælan-
lega árið 1913. pað ár var sýslunefndum heimilað að
beitast fyrir eftirlit úr landi með fiskiveiðum í land-
helgi.** Sama ár var stofnaður sjóður „til eflingar land-
helgisvörnum íslands fyrir ólöglegum veiðum“. Og 1915
var sjóðurinn aukinn „til að koma upp einu eða tveimur
strandgæsluskipum.* * *
Fæðingj arétturinn svokallaði var og er að
eins sameiginlegur að því leyti, að það fer eins um öflun
hans og tap hér á landi og í Danmörku. Hins vegar erum
vér alveg einráðir um það, hvort vér bindum nokkur, og
þá fleiri eða færri, eða alls engin réttindi við hann. Enda er
„fæðingjaréttur“ hér á landi nú að eins skilyrði fyrir alls
einum gæsalappalausum rétti, sem sé framfærslurétti,
og það að nýjum lögum, fátækralögunum frá 1905. Hann
var áður skilyrði fyrir fleiri réttindum, t. d. fyrir embættis-
gengi og því að vera skipstjóri, hvort heldur i innanlands
eða milhlandasiglingum, en hvorttveggja skilyrðið var
afnumið 19154 Eigi fæðingjaréttur að merkja sama og
ríkisborgararéttur, verður hann og að vera sérmál hvers
lands, sem hefir „löggjöf sína og stjórn út af fyrir sig“.
Sérstök stjórn án sérstakra borgara er jafnóhugsanleg,
sem yfirbygging án undirbyggingar.
57. gr. stjórnarskrárinnar 1874.
** Lög nr. 54 1913.
Lög nr. 55 1913 og lög nr. 68 1915.
t 5. gr. Stjskl. 1915, sbr. 4. gr. stjskr. 1874 og C. og 10, gr,
laga nr. 42 1915, sbr. 8. og 9. gr. laga nr. 50 1905.
2*