Eimreiðin - 01.07.1918, Page 16

144
TÖFRATRÚ OG GALDRAOFSÓKNIR [Eimreiðin
Spámennirnir voru boðberar og frumherjar hinnar al-
geru eingyðistrúar. Og einnig þeir hatast við galdramenn.
I Jesaja 47, 9 stendur: „J?ú skalt bæði verða barnlaus og
ekkja; í fullum mæli mun það yfir þig koma, þrátt fyrir
þína margvislegu töfra og þínar miklu særingar.“ þctta
mun þó ekki skrifað fyr en i herleiðingunni til Babylon,
og kynni því annað ásigkomulag að liggja þar til grund-
vallar, eins og síðar mun að vikið.
Allir töfrar voru f jandsamlegir Jahve-trúnni. Fyrir Jahve
átti ekkert slíkt að komast að, og orð ritningarinnar i
þessa átt, sem hóta lífláti og öllu illu galdramönnunum,
urðu auðvitað grundvöllurinn undir galdradómunum inn-
an kirkjunnar löngu síðar. Spásagnir voru einnig fyrir-
boðnar. Má af því sjá, að þær hafa stuðst við einhverja
hjáguði eða illar andaverur, því að Jahve-trúin hafði
einnig sjálf aðferðir til þess að spá, aðferðir, sem því
voru leyfilegar. Að hitt var óleyfilegt hefir því hlotið
að vera af því, að þær fréttir voru ekki sóttar til Jahve.
Merkust í þessu efni er frásagan af Sál í 1. Sam. 28.
Filistar draga saman her mikinn og Sál verður hræddur.
Hann leitar frétta af Jahve, „en Jahve svaraði honum
ekki, hvorki i draumum né með úrím né fyrir milligöngu
spámanna“ (v. 6). Hér sjáum vér hinar leyfilegu spá-
dómsaðferðir upptaldar. Draumþýðingar voru alls ekki
bannaðar, eins og afarvíða sést af biblíunni. Úrím var
gimsteinn í skrúða æðstaprestsins, og er því auðséð að
spádómur (einhverskonar hlutkesti) með honum hefir
hlotið að vera framkvæmt með vilja æðstaprestsins eða
ef til vill af honum. En spámennirnir töluðu af anda
guðs. Guð fór í spámennina, og talaði með þeirra tungu.
þegar nú þetta brást alt fyrir Sál, þá greip hann til þess
örþrifaráðs að leita til spákonu, nokkurskonar töfrakonu.
Hann hafði sjálfur gert allar slíkar töfrakonur útlægar
(v. 3). En nú leitaði hann uppi spákonu eina í Endór.
Hún vakti upp eða særði fram anda Samúels, og af hon-
um hafði Sál svo fréttimar. — Hér sjáum vér, að spá-
konan stendur í sambandi við anda framliðinna, en það