Eimreiðin - 01.09.1920, Blaðsíða 116

372
RITSJÁ
[EIMREIÐIN
Vor insta gleði — útlagans
er eygir heim. (Raddir, bls. 201).
Alt, sem vill draga hann frá þessu takmarki, verður i augum
hans freisting til makinda, eins og kemur svo vel fram í kvæð-
inu: Klukkurnar kalla (bls. 100).
Þetta gefur þessari ljóðabók sérstakan svip, sambland af leit-
andi órólegri þrá og ró þess, sem heflr fundið. Hann veit að
sannleikurinn er til, þó að hann sé ekki fundinn, eins og Tagore
segir.
Kvæðin eru undarlega jafn falleg. Næstum að segja að mann
langi til að finna innan um eitthvað nauða vitlaust, til þess að
njóta því betur þess næsta fallega. Formið er yfirleitt heflað og
innan um bregður fyrir skinandi fallegum orðum og orðasam-
böndum. Hann hefir það og til að bregða upp með fáum orðum
skörpu málverki, eins og t. d. (bls. 46):
Hin viða himnaheiði i stormi kvikar.
Nú hristir skýjastóðið blóðrault fax.
Stökur yrkir hann oft ágætlega, fagrar að formi og þrungnar
af hugsun. En of mikið notar hann sonnettu-háttinn, þar sem
hann á ekki við.
Bókin er prýði fallega út gefin. Ytra og innra er hún vel
til þess fallin að verða að góöum vin, sem alt vill vekja, göfga
og fegra. M. J.
Jón Björnsson: ÓGRÓIN JÖRÐ. Sögur. Útg. Þorst. Gíslason.
Rvík 1920.
Nafnið á sögum þessum er bæði leiðinlegt og undarlegt. —
Næstum því eins og skáldið sé að barma sér yfir ófrjóum akri.
En látum nafnið eiga sig, þótt því fari fjarri, að einu gildi um
nöfn á bókum.
Sögurnar eru 7 talsins. Heitir sú fyrsta Pórólfur og er um
sjómann, sem heldur kýs, að farast með bátnum sínum en sjá
hann stranda. Petta er i sjálfu sér karlmannlegt, og á sér dæmi
i reyndinni, og væri söguefni. En höfundinum tekst ekki að gera
Þórólf að þeim manni, sem trúandi væri til slíks verks, heldur
er hann vellulegur tilfinninga blaðrari. f*ó tekur hún út yfir
skáldskapar-rollan hans á sjálfri örlagastundinni, þegar hann
neitar að yfirgefa bátinn. Feir sem ákveðnastir eru í að fram-
kvæma, eru venjulega minstu málskrafsmennirnir. En hlustum
nú á Pórólf: »Mér er alvara«, kallaði hann gegnum brimgnýinn
og veðurdyninn. »Pað er kraftaverk ef Hafmeyna rekur ekki á
land í þessu veðri og liggja ekki við betri legugögn. Ef hún týn-
ist á eg ekkert eftir nema sjálfan mig. En án hennar er alt eink-
isvert: framtíðin, lífið, eg sjálfur. Eg vil ekki lifa það, að sjá
brotin úr henni skolast á land. Það væri eins og að sjá lík ást-