Eimreiðin - 01.09.1921, Blaðsíða 33

EIMllEIÐINI
PJÓDGARÐAR
289
um: erninum og valnum, sem lengi hafa prýtt og einkent
náttúru lands vors. Hið sorglegasta við það er aðferðin, sem
notuð er til að útrýma þeim. Fyrst var mönnum veitt
verðlaun fyrir að skjóta erni og vali, í grend við varps-
löndin, en síðar meir voru þeir drepnir á eitri. Slíkt dýra-
dráp getur ekki talist samboðið nokkurri menningarþjóð.
Raunar var eiturbitinn ætlaður refunum, en það réttlætir
ekkert þessa ómannúðlegu drápsaðferð. Þó að eitrið sé
skaðlegt, er þó hugsunarhátturinn, sem menn láta stjórn-
ast af, i þessu tilliti, margfalt liættulegri.
Flestir hafa þá skoðun á jurta- og dýraríki landsins,
að það sé skylda þeirra að hafa sem mest upp úr því,
— græða sem mesta peninga á því að ræna það. Eggja-
ránið er, meðal annars, talandi vottur um hvað menn lítils-
virða og svívirða náttúru landsins. Ef spítu vantar í hús-
kofa, við úttekt, verður ábúandinn að svara ofanálagi, en
hafi hann eyðilagt stóran skóg á jörðinni, eða gjörspilt
veiði í vatni, er ekkert við því að segja. Að auðgast á
því að ræna náttúrugæðum landsins er byrjun til fátæktar.
Því meira sem náttúrugæðin spillast, því meira gengur
landið úr sér; það verður óbyggilegra og skilyrðin fyrir
ræktunina verða minni, en þar af leiðir aftur minni fram-
farir í landinu. Grasræktin ein getur seint bætt það tjón,
sem landið hefir beðið við það, að gæðum þess var rænt.
Ræktunin þarf að vera víðtækari. Hún verður að ná
lengra en til jarðvegsins; hún á, í raun og veru, að ná til
alls þess, sem lifir á því, sem jarðvegurinn gefur af sér.
Friðhelgur blettur á landinu, á borð við þjóðgarðana í
Ameríku, skapaði heilbrigðari skoðun hjá mönnum, en
þeir nú alment hafa, á náttúru landsins og tilverurétti
þeirra tegunda, sem mest eru ofsóttar. Menn verða fyrir
hollari áhrifum í skóla hjá »Móður Náttúru« en nokkurri
annari uppeldis- eða mentastofnun í landinu.
í samanburði við stærð Bandaríkjanna ætti, að minsta
kosti, að vera til 360 Qkm. stórt friðhelgt svæði á ís-
landi. Nú hefir komið til orða að friða t’ingvallaland, sem
þó er ekki nema 25 Qkm., eða því sem næst, að stærð.
þingvellir eru merkasti staðurinn á landinu. Þar fer tvent
19