Eimreiðin - 01.09.1921, Blaðsíða 47

EIMREIÐIN'I
Matthias Jochumsson.
Minningarræða
flutt í íslendingafélaginu í Khöfn 21. mars 1921.
Matthías Jochumsson hefir í senn ort mest og þýtt mest
allra íslenskra skálda, hann hefir yfirleitt ritað mest á ís-
lenska tungu allra þeirra sem land vort hefir borið. Að
vísu skal engan rithöfund lofa fyrir það eitt, hve mikil
verk hans eru að vöxtum. En ef vér skiljum þau kjör
sem síra Matthias átti við að búa, þá er það ljóst að
svo miklu lífsverki er hrundið fram af undarlega sterkri
og heitri ástríðu til andlegrar starfsemi.
Eg á ekki við það eitt að hann varð að fleyta fram
lífinu með því að vinna prestsverk og stunda búskap í
mögru landi, þar sem síst drýpur smjör af hverju strái,
að honum voru aldrei goldin ritlaun sem að neinu haldi
gætu komið og að hann var orðinn gamall maður þegar
landið tók að styrkja hann. Það var ýmislegt annað sem
hlýtur að hafa lagst eins og helfrost um þá glóð sem
brann í sál hans, eins og þungur fjötur um andlegan
metnað hans.
Hann er kornungur þegar hann vaknar til vitundar um
gáfu sína og yrkir fyrstu kvæði sín, en bókaútgáfa var
litil í landinu og kvæðasafn hans er fyrst prentað þegar
hann er fimtugur, öðru sinni þegar hann er sjötugur.
Hann semur fyrsta sjónleik sinn 25 ára að aldri, og þrátt
fyrir lýti og óþroska þessa æskuverks sýnir það mikla og
fjölhæfa dramatiska gáfu. En það var ekkert leikhús til í
landinu fyr en á elliárum hans, þjóð hans gat ekki veitt
þessari gáfu hans viðtöku og hún náði aldrei þeim þroska
sem hún átti skilið að geta náð. Hann ræðst í að þýða
ýms höfuðverk hinna stærstu skálda sem lifað hafa, en
það voru ekki til með þjóð hans nógu margir, sem gætu
metið þessi verk, til þess að útgáfa þeirra gæti svarað
kostnaði. Sum þeirra miskunnaði Bókmentafélagið sig yfir,