Umferð - 01.07.1958, Blaðsíða 5
UMFERÐ
5
fengismagn, sem kynni að sannast að
vera í blóði ökumanns vegna neyzlu;
gera um leið lítt þörf ákvæðin um viss
mörk. Vitanlega er mikill munur á því,
hvort maður ekur bíl sínum undir létt-
um áhrifum eða jafnvel slagandi full-
ur, og á þessu gerir löggjafinn grein-
armun, sem kanske ekki er óeðlilegt.
En bifreiðaumferðin er nú í sívaxandi
mæli að verða ein af lifæðum hvers
þjóðfélags, og vegir þeirrar „æðar“
þurfa að vera sterkir og traustir. Mað-
ur er lögum samkvæmt talinn þjófur
hvort hann svo stelur einni krónu eða
þúsund. Markið hlýtur að vera að öll
áfengisneyzla í sambandi við akstur sé
fordæmd.
Næst munum vér með nokkrum orð-
um drepa á viss ákvæði í umferðar-
reglum lagana. 1 46. gr. 2. málsgr. seg-
ir svo:
„Ökutæki, sem stefna til vinstri á
vegamótum, skal í hæfilegri fjarlægð
frá þeim ekið út á vinstri brún ak-
brautar. Ef beygja á til hægri, skal,
ef aðstæður leyfa, ekið að miðlínu veg-
ar, eða, ef um einstefnuakstur er að
ræða, yfir að hægri brún akbrautar.
Nú eru tvær eða fleiri akreinar fyrir
sömu akstursstefnu á vegi, og skal þá
ökumaður í tæka tíð, áður en komið er
að vegamótum, færa ökutækið á þá
rein, sem heppilegust er, miðað við
fyrirhugaða akstursstefnu."
Hér eru nýmæli á ferðinni um ak-
reinar, sjá nánar 47. gr. um framúr-
akstur, og er nauðsynlegt að ökumenn
geri sér þessi ákvæði vel Ijós. Margir
hafa vitanlega kynnst svipuðu fyrir-
komulagi utanlands af eigin reynd.
Þá segir í 48. gr., 2.—4. málsgrein:
„Vegur nýtur aðalbrautarréttar, ef
vegur, sem að honum liggur, er við
vogamótin merktur biðskyldu- eða
stöðvunarmerkjum, sbr. 65. og 66. gr.
Þar sem sett hefur verið biðskyldu-
merki, skal sá, sem kemur af hliðar-
vegi, skilyrðislaust víkja fyrir umferð
þess vegar, sem hann ekur inn á eða
yfir, hvort sem um aðalbraut er að
ræða eða ekki. Hann skal i tæka tíð
draga úr hraða og nema staðar, ef
nauðsyn krefur. Skylt er að nema stað-
ar, þegar ekki er fullkomin útsýn yfir
veginn.
Þar sem sett hefur verið stöðvunar-
merki, ber ökumanni skilyrðislaust að
nema staðar. Þegar ekið er af stað aft-
ur, er skylt að sýna ýtrustu varúð og
víkja fyrir umferð frá báðum hliðum,
hvort sem um aðalbraut er að ræða eða
ekki.
Hér eru ákvæði um aigera stöðvun-
arskyldu, og telur Umferð vel að hún
verði, án tvímæla, innleidd hérlendis.
Stanz-skylda við aðalbrautir hefur hér
til verið of miklum vafa bundin, a.m.k.
ekki framfylgt að jafnaði. En brot á
forgangsrétti aðalbrauia eru með
verstu og hættulegustu umferðarbrot-
um.
Ökuhraði: 49. og 50. gr. laganna
fjalla um ökuhraða. Hámarkshraði í
þéttbýli er 45 km. en 70 km. utan þétt-
býlis. Hér er þó eftir að setja reglu-
gerðir og getur Umferð því nú ekki
skýrt nánar frá ökuhraða á einstökum
götum, t.d. hér í Reykjavík. Sennilegt
teljum vér þó að 45 km. ökuhraði
verði aðeins leyfður á fáum götum (al-
ger stöðvunarskylda), en 35 km. hraði
hinsvegar víða.
Annars vill Umferð undirstrika hér
með það, sem B. F. Ö. hefur áður bent
á opinberlega að aðeins sá einn öku-
hraði er réttur og forsvaranlegur, sem
miðað við allar aðstæður, verður að
teljast samræmanlegur fyllsta öryggi,
sjá ennfremur 49. gr. laganna, 1. máls-
grein.
Frá og með 1. júli 1958 eiga í raun-
inni allar bifreiðar (sjá 2. gr.) að vera
búnar stefnuljósum samkv. 5. gr. lag-
anna, b lið. Þessu verður þó vitanlega
ekki hægt að framfylgja frá þeim
degi, þegar af þeirri ástæðu, að ekki
mun til útbúnaður í landinu, sem stend
ur, til þess að búa allar þær mörgu
bifreiðar stefnuljósum sem nú vantar
þau. Og bílum mun tæplega á næstunni
verða bannað að aka án stefnuljósa.
Hinsvegar verður þessu ákvæði lag-
anna sennilega framfylgt svo fljótt sem
unnt er, þar til því marki er náð, sem
að er stefnt. í undirbúningi er nú m.a.
reglugerð um nánari búnað bifreiða,
svo sem varðandi stefnuljós, hvar þau
skuli sett á o.s.frv. Hefur B. F. Ö. áður
opinberlega bent á þá nauðsyn að sem
mest samræmi sé í staðsetningu stefnu
ljósa á bifreiðum og verður því von-
andi framfylgt nú. Einnig þyrftu öll
stefnuljós að vera „automatisk", enda
óskemmtilegt að sjá menn aka langar
leiðir með blikandi stefnuljós, vegna
þess að þeir hafa gleymt að taka þau
af, enda varðar þetta við lög, sbr. 52.
gr., 2. málsgrein.
61. grein laganna fjallar um umferð
gangandi fólks. Ekki hefur löggjafan-
um enn þótt ástæða til að beina þvi til
gangandi manna að halda sig jafnan
hægra megin á vegi, heldur einskorðar
hann þetta aðeins við þá vegi, sem ekki
hafa gangstéttir eða gangstiga. B. F. Ö.
hefur opinberlega bent á, hvílíka kosti
það hefur að ganga að jafnaði hægra
megin á vegi (einnig á aðalbrautum),
hvort sem þeir hafa gangstíga (stéttir)
eða ekki og fært rök fyrir þessu, sem
ekki hefur verið mótmælt. Vitanlega
gæti hér ekki orðið um lagaboð að
ræða, heldur aðeins ábendingu löggjaf-
ans, en það er eins og aldrei megi taka
skrefið heilt, ekki einu sinni á þessu
sviði. Það veitti þó ekki af
að gera reglurnar dálítið óbrotnari, sé
það hægt og til bóta. Þær virðast vera
í nógu miklum graut í höfðinu á
mörgum samt, ef dæma skal eftir hegð-
un þeirra í umferð.
1 66. gr. laganna, 1. málsgr. segir svo:
„Dómsmálaráðherra setur reglur um
gerð og notkunn umferðarmerkja, um-
ferðarljósa og annarra merkja á vegi
eða við veg til stjórnar, viðvörimar
(leturbreyting vor) eða leiðbeiningar
fyrir umferð.“
Viðvörunarmerki, og ýmis merki til
leiðbeiningar um umferð höfum við of
fá hérlendis, enda þótt segja megi, að
þau séu máske of mörg og margbrot-
in í sumum löndum. En merki þessi
þurfa helst að vera einföld tákn, sem
ökumenn eiga að læra að skilja, merki,
sem á einu augabragði segja sitt, a.m.
k. ekki löng lesning. Á þetta hefur B.
F.Ö. einnig áður bent.
Mörg fleiri merkileg ákvæði hinna
nýju umferðarlaga hefði blaðið nú vilj-
að drepa á, t.d. ýmis refsiákvæði o.fl.
en það verður að bíða betri tíma.
ATH: Reglugerð er nú komin um
aksturshraða o. fl. á ýmsum götum í
Reykjavík og nágrenni og vísum vér
til umsagna dagblaðanna það varð-
andi.
----------------------------------
UMFERÐ
Tímarit Bindindisfélags öku-
manna um umferðarmál.
Ábyrgðarmaður:
Sigurgeir Albertsson.
Ritnefnd: Framkvæmdaráð B.F.Ö.
Skrifstofa blaðsins og Bindindis-
félags ökumanna Klapparstíg 26.
Sími 1-32-35.