Umferð - 01.11.1958, Blaðsíða 4
4
UMFERÐ
hann. Rétt áður en bíllinn á móti ikem-
ur í ljós, þarf að lækka ljósin. Munið
að þokuljós geta blindað ekki siður en
vanaleg ljós. Slökkvið þau meðan ekið
er fram hjá.
1 hvert sinn er þú ekur fram hjá
bíl með ljósum, þá hugleiddu þetta:
Hve mikið sé ég i raun og veru? Hugs-
aðu um gangandi fólk, svartklætt, með
bakið að þér. Máske er ljóslaus bíll
framundan, krakki á hjóli, eða einhver
önnur hindrun á veginum.
Einn vinur okkar gaf okkur eftirfar-
andi ráð, er við mættum bíl með blind-
andi (háum) ljósum. „Lokaðu hægra
auganu, snúðu höfðinu svo langt til
vinstri, að skugginn af nefi þínu falli
yfir hið opna vinstra auga. Þá sérðu
veginn greinilega með því auga þrátt
fyrir ljós bílsins á móti. Svo opnarðu
auðvitað hægra augað straks og „ljós-
álfurinn" er kominn fram hjá.“ Við
höfum nú ekki enn þá prófað þetta
ráð í „praksis", en líst ekki svo illa
á það.
Sértu tilneyddur að stanza eða að
leggja bíl þínum í myrkri úti á veg-
um, þá gleymdu ekki parkljósunum.
Leggðu bílnum utan akbrautar, sé það
mögulegt. Þurfirðu að vinna við bílinn,
er ekkert eins öruggt og „þríhyrning-
urinn lýsandi" (sjá UMFERÐ, 2. tbl.)
Hann ættirðu að eiga.
Gera allir ökumenn sér það ljóst, að
enda þótt ljósin á bíl þeirra séu í lagi
og ekkert sem blindar þá, sjá þeir ekki
altaf það sem framundan er. Til þess
að hlutur verði sýnilegur, er ekki nóg
að ljós falli á hann, hann verður líka
að endurvarpa ljósinu. Það er t.d.
„praktiskt“ talað ógerlegt að koma
auga á svartklædda manneskju á mal-
bikuðum vegi í rigningu og myrkri,
snúi hún baki við manni, og það enda
þótt bílljósin séu i stakasta lagi. En
væri nú þessi sama manneskja í fötum
með áfastri pjötlu eða bryddingu úr
ljósendurvarpandi efni, sæi ökumaður
hana á löngu færi.
Hérlendis, sem víða annarsstaðar, er
það svo að gangandi fólk hefur oft ekki
neina gangstétt til að bjarga sér upp
á, á ljósatímanum. Það er tími til þess
kominn, að foreldrar almennt fari að
skilja að lítil ljósendurvarpandi pjatla
eða ræma á húfunni, stígvélunum, eða
annarsstaðar á fötum barna þeirra get-
ur forðað stórslysi. En það er tæplega
hægt að segja að þetta sé almennt gert,
og hafa þó ýmsir aðilar oft vakið máls
á þessari nauðsyn. Margir ökumenn
festa ljósendurvarpandi ræmur á bila
sína. Gangandi fólk mætti læra af
þeim. Slysatölur nágrannalanda okkar,
af þessum orsökum, eru óhugnanlegar.
Væri ekki ástæða til að lögbjóða að föt
barna væru búin ræmum úr ljósendur.
varpandi efni í skammdeginu? Og
mætti ekki bæta við: Stærri „kattar-
augu“ á hjólhesta. Sennilega þarf þó
fleiri slys og meiri óhamingju áður
en eitthvað verður gert, sem að gagni
kemur.
Að lokum skulum við athuga með
örfáum orðum, hvað yfirvöldin máske
gætu gert til að draga úr slysahættu
skammdegisins á vegunum. Ýmislegt
hefur auðvitað þegar verið gert til bóta
og til að draga úr slysahættu, og allt
sem gert er kostar stórfé. Við erum
ekki neitt spentir fyrir viðbótarskatti
á bíla í þessu augnamiði, það er þegar
orðið allt of dýrt að eignast þá og
eiga. En það mætti ikannske nota eitt-
hvað af því fé, sem þegar er fyrir
hendi dálítið öðruvísi. Hvernig væri að
fara að hugleiða það í alvöru að lög-
bjóða hér „asymmetri.sk" lágljós, eða
að leyfa þau a.m.k. (UMFERÐ hefur
nú frétt, að þetta sé jafnvel á döf-
inni). Það mætti koma þessari miklu
„GÆTIÐ lllíl\l“
endurbót á innan tiltölulega skamms
tíma — á einu eða tveim árum — og
yrði ekki óviðráðanlegt kostnaðar
vegna, Þessi endurbót má heita heilt
landnám í sögu bílsins.
Miklu fé er árlega varið, í það heila
tekið, til þess að leiðbeina ökumönnum
með það, hvernig aka skuli vegina.
Allir þekkja hættumerkin við slæmar
beygjur (nú mjög mörg með ljósend-
urvarpandi efni), málaðar rendur á
malbikuðum vegum, sem endurnýja
þarf árlega, jafnvel „kattaraugu" við
vegarbrún o.s.frv. Nú leggur greinar-
höfundur til að í stað málaðra randa
á vegum verði sett „kattaraugu“ í
veginn með svo sem 10 metra
millibili, á vondum beygjum, blindhæð-
um, hættulegum hornum o.s.frv. Þessi
útbúnaður á þó varla við annarsstað-
ar en á malbikuðum vegum og dugar
vitanlega ekki í miklum snjóalögum,
en það gerir málingin heldur ekki.
„Kattaraugun" má útbúa þannig að
snjóheflar þurfi ekki að eyðileggja
þau. Þá mætti setja svona útbúnað á
stólpum með þjóðvegum, þar sem eru
lausar vegbrúnir eða háar, fram með
hættulegum beygjum, við brúnir á
bröttum brekkum, hjá útskotum á
mjóum vegum, þar sem vegur mjókk-
ar skyndilega o.s.frv. Gömlu hættu-
merkin við beygjurnar þurfa öll að
verða „raflekterandi". Það, sem hér er
á minnst myndi vitanlega kosta mikið
fé, en ætti ekki að þurfa að endurnýj-
ast nema á löngu millibili sé ekki reikn.
að með skemmdarstarfsemi þeirri, sem
hér virðist svo mjög algeng, en það er
mál út af fyrir sig, sem ekki verður
rætt á þessum vettvangi. Að þessu
mætti vinna á nokkrum árum. Útbún-