Umferð - 01.11.1958, Blaðsíða 6

6
UMFERÐ
að gatnamótum. Mörg dæmi hefi ég séð
þess, að misbrestur hefur verið með rétta
notkun þeirra, og skulu örfá dæmi til-
færð.
Eitt sinn átti ég leið norður Lækjar-
götu, og nam staðar við gatnamót henn-
ar og Bankastrætis á akrein þeirri, er
aka skal, þegar farið er áfram norður yf-
ir gatnamótin. Samhliða mér á vestri
akrein, er aka skal, þegar beygt er inn
í Austurstræti, var annar bill og beið eft-
ir Ijósmerkinu, eins og ég, og er við höfð-
um græna ljós götuvitans á móti okkur,
ókum við af stað.
Eg taldi öruggt, að bifreiðastjóri sá,
er var á hinni akreininni samhliða mér,
ætlaði inn í Austurstræti í samræmi við
rétt þeirrar akreinar, er hann var á. Þess
í stað setti hann á mikla ferð beint á-
fram, og munaði litlu, að ég kæmist hjá
að fá bifreið hans á hlið minnar.
Við gatnamót Laugavegar og Snorra-
brautar kom svipað atvik fyrir. Leið
mín lá vestur Laugaveginn, og ætlaði
ég að aka inn á Snorrabrautina og suður
eftir henni. Einn bíll beið ljósmerkjanna
á akrein þeirri, er ég ók eftir, þ.e. syðri
akreininni, en nokkrir á hinni. Öruggt
hefði því mátt ætla, að óhætt hefði verið
að aka sem næst þessum eina bíl, er beið
ljósmerkjanna á sömu akrein, og ég var
á, en um leið og græna ljósið kom, og bíl-
arnir fóru af stað, tóku tveir næst
fremstu bílanna sig út úr röðinni á
nyrðri akreininni, og skelltu sér yfir á
þá syðri, þvert fyrir minn bíl, sem óðum
nálgaðist gatnamótin á þeirri akrein, og
ekki létu hinir tveir sig muna um að
fara áfram yfir gatnamótin og vestur
Laugaveg, eins og staða þeirra á hinni
akreininni gaf í fyrstu tilefni til að ætla
að þeir hefðu í huga.
Það virðist skorta ennþá mikið á, að
menn geri sér ljóst, að er þeir hafa tekið
sér stöðu á ákveðinni akrein við gatna-
mót, að þá eigi þeir að fara yfir þau í
samræmi við þann rétt, er sú akrein veit-
ir þeim, því að öll frávik frá þessu geta
valdið stórslysum.
Rétturinn.
Hér að framan er minnst á rétt þann,
er akreinirnar veita, og skal það ekki
endurtekið. En í sambandi við aðalbraut-
arréttinn, vil ég minnast á, hve langt
um oft að hann er ekki virtur.
Of langt mál væri að telja upp allan
þann fjölda dæma, sem því til sönnunar
mætti færa.
Mikið skortir enn á, að menn hafi til-
einkað sér stöðvunarskylduna gagnvart
aðalbrautum.
Menn aka úr hliðarbrautum, er að að-
albrautum liggja á allmikilli ferð, og
nema fyrst staðar, þegar þeir eru komn-
ir með meira en hálfan bílinn inn á aðal-
braut, en þó því aðeins, að bíll sé að
nálgast þá á aðalbrautinni, og meira að
segja má stundum sjá hina stærri bíla
taka með öllu réttinn af hinum minni
bílum.
ÞjóBvegaakstur.
Hér að framan hefur einkum verið
„ASYMMETRISK"
„Asymmetrisk“ lágljós ná sívaxandi
útbreyðslu á meginlandi Evrópu.
Verða þau bráðlega tekin upp hér á
landi?
Akstur í myrkri krefst mikillar að-
gæzlu ökumanna. Þeir verða að auka
Hér er munurinn á góðu „asymme-
trisku" lágljósi og vanalegu lágljósi
sýndur á „skematískan“ hátt. En hér
er um að ræða hægri-Iágljós.
LÁG-LJÓS
aðgætni sína þegar dimma fer. Það,
sem gerir akstur í myrkri hættulegan
er einkum tvennt, sem sé er ökumað-
ur blindast af háum ljósum bíls, sem
á móti kemur og svo hitt, að er hann
ekur á vanalegum lágum ljósum, sér
hann oft ekki nógu vel fram fyrir sig
á veginum. Þessi síðarnefnda ástæða
veldur því, að margir ökumenn aka á
háum ljósum, beinlínis í því augnamiði
að aka ekki yfir fólk á veginum, enda
hefur „Umferð" sterkan grun um, að
lágljósin á sumum bílum hafi
undanfarið verið nokkuð lág. En
með þessu blinda þeir bæði ökumenn
er á móti koma og jafnvel gangandi
fólk svo að hætta getur stafað af. All-
ir góðir ökumenn reyna því að aka á
lágum Ijósum, þar sem mikil umferð
er, en þeir finna oft sáran til ágalla
þeirra. Jafnvel þótt bíllinn á móti aki
líka, sem sjálfsagt er, á lágum ljósum
er oft býsna erfitt, með vanalegum
ljósum, að átta sig á þvi, hvað er á
veginum fyrir aftan hann, að ekki sé
nú talað um, ef hann ganar beint á
mann með háu ljósin á.
Nú virðist fengin lausn á þessum
vanda, sem sé „asymmetrisku" eða ó-
jöfnu lágljósin. Þau verka þannig, að
þegar maður „slær niður“, er vegar-
brúnin áframhaldandi eiginlega undir
háum ljósum en vegarmiðjan undir
lágum og vinnst því tvennt. Maður
blindar ekki ökumann sem á móti kem-
ur, en sér þó vel til gangandi fólks
og annars sem á vegarbrún kann að
vera. Er talið að menn sjái a.m.k. 20
minnst á innanbæjarakstur, og þá aðal-
lega i Reykjavík.
1 sambandi við akstur á þjóðvegum
landsins mætti á ýmsu vekja athygli, er
betur mætti fara í umferðinni.
Vegir okkar eru fremur þröngir,
hlykkjóttir og með vondum ofaníburði.
Eftir þeim þarf þvi að aka með gætni.
Miklum meirihluta bifreiðastjórastéttar
landsins má segja það til hróss, að hana
skipa dugmiklir og leiknir menn, sem
kunna sitt fag, en þar eins og annarstað-
ar eru þó undantekningar.
Það er í fyrsta lagi bifreiðastjórinn,
sem þarf þessi reiðinnar ósköp að flýta
sér. Hann reynir að þrengja sér fram
úr, hvar sem hann telur sig eygja smugu,
og hann skeytir því engu, þótt hann fari
fram úr á blindri hæð.
Um verzlunarmannahelgina nú í sum-
ar ók ég inn með Hvalfirði. Mikil um-
ferð var um veginn, bæði inn og út með
firðinum. Sex bíla horfði ég á þrengja
sér fram úr bílum á blindum hæðum, og
í fjórum tilfellum af þessum sex, mættu
þeir bíl rétt eftir að þeir sluppu yfir
hæðina. I 1 '• ' '
Á Þingvallaveginum í sumar horfði ég