Umferð - 01.11.1958, Blaðsíða 14
14
UMFERÐ
f >
Ö K U
HRAÐI- j
Athugulir ökumenn og vafalaust ekki
síður umferðarlögreglan, hafa tekið eft-
ir því, að svo virðist sem það fari æ vax-
andi, að ökumenn skeyti ekki um hraöa-
mörkin, einkum í þéttbýlinu. Verst virð-
ist jafnvel ástandið i þessum efnum
vera í höfuðstaðnum og næsta nágrenni.
Á vegum úti er þessu nokkuð ööruvísi
farið. Enda þótt allsstaðar sé nóg af
mönnum, sem brjóta allar reglur, virðist
þó venjan þar yfirleitt vera sú, að menn
haldi sér mjög nærri hraðamörkum, eða
fari ógjarnan yfir þau, enda orðin nú
svo rúm, að þess virðist lítil þörf.
Hér í Heykjavík, og vafalaust víða
annarsstaðar í þéttbýli, er þetta orðiö
svo, að ökumaður, sem vill halda sér á
lögboðnum hraða, má búast við því, að
svo að segja hver einasti ökumaður á
sömu leiö taki fram úr.
Hraðamörk, eins og aörar umferðar-
reglur, eru sett til þess að þeim sé hlýtt,
en ekki þverbrotnar af velflestum. En
hvað veldur þessu þá? Standast menn
ekki lengur freistingar hinna öflugu
bíla? Eru hraðamörkin sjálf óraunhæf,
eða skortir á opinbert eftirlit með lög-
brjótunum?
Sennilega veldur allt þetta nokkru um,
og munum vér drepa lítilsháttar nánar
á hvert atriði fyrir sig.
Þaö er enginn vafi á því, aö fjölmarg-
ir ökumenn eru það barnalegir í sér, að
þeir hafa beinlínis gaman af því að láta
það sjást, hvaö bíllinn þeirra vinnur vel.
Tiltölulega mest mun bera á þessu hjá
eigendum ýmissa smábíla, sem þannig
eru gerðir aö hægt er að koma þeim
nokkuð vel áfram. Þá eru skellinööru-
strákarnir og hjólreiðastrákarnir yfir-
leitt, afar slæmir með að „spíta í“, en
ofan á bætist hjá þeim, að þeir gera sér
leik að þvi að þverbrjóta umferðarregl-
ur yfirleitt. Eru þeir sivaxandi, stór-
og fremst að kenna, sem virðast æ
hafa fé til að kasta í hvaða trog sem
er, enda þótt sum þeirra eigi ekki ann-
ars staðar heima en á haugunum.
Eftirspurnin skapar auðvitað verðið.
Er leitt til þess að vita, að ekki skuli
unnt að skapa hér nokkurt öryggi fyr-
ir því, að ekki sé sagður í „toppstandi"
margur óvalinn skrjóður og boðinn
fyrir óhófsverð, í þeirri von, sem bygg-
ist á allgóðri reynslu, að við öllu sé
ginið. Er hér vissulega mál, sem þyrfti
að athuga um einhverja lausn á, og má
vera að UMFERÐ ræði það síðar.
hættulegur aðili í umferðinni hér, og
þyrfti að taka þá sérstaklega til at-
hugunar. Hraðaakstur í sjálfu sér er
einnig freisting fyrir marga, einkum
ungt fólk, en þarf ekki til. Menn njóta
hraðans eins, og virðast margir eiga
mjög erfitt með að standast þá freist-
ingu. Þó eru samt margir ökumenn, sem
í sjálfu sér kæra sig ekkert um að aka
hratt, en neyðast oft, beint og óbeint
til þess í meiri eða minni mæli, Þar eð
þeir aðeins á þann hátt geta sloppiö að
miklu leyti við þau óþægindi og stundum
hættu, sem stafar af því, er bilar eru
stöðugt að taka fram úr, oft á misjöfn-
um vegum.
Þá er, hvort hraðamörkin á sumum
götum eða vegum séu jafnvel óeðlilega
lág, og hvort gæti orðið til bóta fyrir
umferðina að hnika þeim eitthvað til.
Vér munum á þessu stigi málsins ekki
ræöa þennan möguleika hér að heitiö
geti. Þó erum vér helst á því, að á nokkr
um götum, mætti jafnvel leyfa meiri
hraða en nú er, sem gæti aftur beinlínis
haft góð áhrif á aksturshraöa manna á
öðrum götum. Það þýðir ekki að berja
höfðinu við steininn. Séu hraöamörkin á
vissum götum og vegum, sí og æ, ár
eftir ár, þverbrotin af velflestum, þá eru
þau hraðamörk ekki lengur raunhæf.
Þetta virðist mönnum og vera aö verða
ljóst. Annað mál er svo hitt, að þessu
sem öðru þurfa að vera viss skynsamleg
mörk sett.
Umferðarlögregla Bandaríkjanna hef-
ur leyfi til að sekta ökumenn á staðnum
vegna smærri umferðarbrota. Heimild
mun og vera til þess sama hér, en hefur
ekki verið beitt almennt. Vér teljum þó
ekki ósennilegt að þetta myndi gefast
vel hér, a.m.k. að lögreglan grípi alltaf
fram í, er hún verður þess vör að öku-
maður hagar sér móti settum reglum,
enda þótt oftast sé um smábrot aö ræöa.
AO gæta þessa til hins ítrasta er þó vit-
anlega miklu meira verkefni en lögregl-
an hér gæti komist yfir sem nú standa
sakir. En þá vaknar spurningin: Er leng-
ur hægt að komast hjá því að efla ís-
lenzku umferðarlögregluna svo að um
muni?
•
„CARNET“
„Carnet“-fyrirkomulagið er nú úr sög-
unni í öllum Evrópulöndum nema Spáni,
Portúgal, Júgóslaviu og Italíu. Italía
mun þó sennilega mjög bráðlega segja
sig úr þeim félagsskap.
Alþýðubíla- og ökuskýrteina er heldur
ekki lengur krafizt í löndum Vestur-Ev-
rópu, nema þeim fyrst töldu, sem ennþá
einnig krefjast „Vísum".
RADARKERFI
VARNAR ÁREKSTRUM
Ford Motor Company í Bandaríkj-
unum hefur nýlega í Chicago haldið
sýningu á nýjasta draumabíl sínum,
„La Galaxie" þ. e. vetrarbrautinni.
Bíllinn vakti bæði undrun og hrifn-
ingu, ekki sízt vegna hinna nýju lína.
Bíll þessi er ekki enn framleiddur
til sölu, heldur er hér um eins konar
„hugarfóstur" Ford-verksmiðjanna að
ræða, nokkurs konar „spádóm" um
það, hvernig bílarnir máske verð í
ekki fjarlægri framtið.
„La Galaxie" er gerður fyrir mikinn
hraða, en þó sagður gerður fyrir „ör-
uggan akstur". Það, sem mesta at-
hygli vekur þó, er eins konar „elek-
trónískur" útbúnaður — maður verð-
ur víst að halda að hér sé um eins
konar radar að ræða —, sem stanzar
vagninn sjálfkrafa, ef hann kemur
hættulega nærri stórumð föstum hlut-
um eða öðrum farartækjum.
Bíllinn tekur 6 menn. Framsætin
þrjú eru aðskilin, hægt að stilla þau
hvert um sig og þau eru útbúin með
höfuðpúðum. Margs konar nýtízku út-
búnaður annar, svo sem í gírum og
stefnuljósum. Farþegaklefinn er eig-
inlega allur gegnsær, svo að ekki
skortir það að sjá vel í kringum sig.
„La Galaxie" er ekki hár — já, hugs-
ið ykkur, aðeins 1,3 m. á hæð.
Aðeins 1,3 m. Svo hátt sat fólk i '
elztu bílunum, og árið 1911 var grein
í brezka tímaritinu „Motor“, þar sem
varað var við tilhneigingu þeirri,
sem þegar var farið að bera
á, að gera bilana lægri. „Það eyðilegg-
ur útsýnið," sagði þar, „svo að ánægj-
an af akstrinum verður minni en ella.“
Hvað myndi greinarhöfundur hafa
sagt um „La Galaxie"?
/-----------------------------s
UMFERÐ
Tímarit Bindindisfélags öku-
manna um umferðarmál.
Ábyrgðarmaður:
Sigurgeir Albertsson.
Ritnefnd: Framkvæmdaráð B.F.Ö.
Skrifstofa blaðsins og Bindindis-
félags ökumanna Klapparstig 26.
Sími 1-32-35.