Umferð - 01.06.1959, Blaðsíða 3

U M FE RÐ
3
Sítrít
<. ÖKIHYTTIJM
1 nýlegri skýrslu írá National Safety
Council, Chicago, getur m. a. að líta
eftirfarandi staðreyndir:
1. Drukknir ökumenn voru viðriðnir
a. m. k. 30% af öllum alvarlegum um-
ferðarslysum á árinu 1956.
2. Tuttugu og tveir af hundraði full-
orðinna manna, er fórust í umferðar-
slysum á árinu 1956, höfðu neytt á-
fengis.
3. Af alvarlegum umferðarslycum
um jólin 1956 voru 55% sök ölvaðra
ökumanna.
4. Á frídegi verkamanna 1956 voru
48% af alvarlegum umferðarslysum
sök ölvaðra ökumanna.
Þannig tala opinberar og óhrekjandi
skýrslur á meðal annarra þjóða. Hér
á landi ríkir hinsvegar það ófremdar-
ástand, að engar hliðstæðar, opinberar
skýrslur eru fyrir hendi. Slikt er með
öllu óþolandi og má ekki bíða lengur,
að hafizt verði handa um slíka skýrslu-
gerð.
Enginn vafi er á því, að ölvunarakst-
ur hefur farið og fer sífellt vaxandi.
Sú er raunin á í nágrannalöndum
okkar. Á árunum 1951—1957 jukust
ölvunarafbrot ökumanna í Svíþjóð um
150%. Að vísu fjölgaði farartækjum
um 90% á þessu tímabili, en samt var
aukning ölvunarafbrota 30% miðað
við fjölda farartækja. Ekki efast ég
um, að svipuð sé raunin á hér á landi,
þótt ég geti ekki stuðzt við neinar ó-
yggjandi skýrslur. Hver einasti hugs-
andi maður veit ofurvel, að ölvunar-
akstur í byggð og borg er orðinn alvar-
leg ógnun við allt umferðaröryggi. En
það alvarlegasta við þetta er þó e. t.
v. það, að ábyrgðartilfinning almenn-
ings er orðin svo sljó, að alsgáðum
mönnum finnst jafnvel ekkert athuga-
vert við það að horfa á eftir drukkn-
um ökumanni og hafast ekkert að til
þess að koma í veg fyrir voðann, að
maður tali nú ekki um að þeim finn-
ist ástæða til að aðvara lögregluna.
Þeim finnst jafnvel ekkert athugavert
við það að stíga sjálfir upp í bíl hjá
slíkum ökumanni. Ég veit að þetta er
harður áfellisdómur, en treystist nokk-
ur til að mótmæla honum með góðri
samvizku?
Hér i Reykjavík hefur auknum ölv-
unarakstri beinlínis verið boðið heim
með tilkomu vínveitingahúsa í útjaðri
bæjarins. Maður, sem búsettur er í
nágrenni tveggja þessarra nýju veit-
ingahúsa, hefur sagt mér, að hann
og sambýlisfólk hans og nágrannar
séu stöðugt vitni að því, að drukknir
menn stígi upp í bifreiðar sínar í
grennd við þessi hús og aki óáreittir
burt. Ástand þessara ökumanna sé
jafnvel svo bágborið, að hann hafi ver-
ið vitni að því að ökumaður, er mynd-
að hafi sig til að opna bifreið sína, hafi
gert ítrekaðar tilraunir til að troða
bíllyklinum inn í afturbretti bifreið-
arinnar. Þá segir hann og, að algengt
sé að heyra ráðslag manna um það,
hver sé minnst fullur og helzt trúandi
til að aka, Maður þessi segist oft hafa
hringt á lögregluna og krafizt aðgerða
hennar í þessum efnum, en hún hafi
ýmizt ekki sinnt því, eða þá of seint,
svo að ökubytturnar hafi verið horfnar
af vettvangi.
Ljót er lýsingin, jafnvel þótt hún
kunni að vera eitthvað orðum aukin, en
það efa ég þó, og meðan annað reynist
ekki sannara mun ég hafa þetta fyrir
satt.
Það er sannarlega mál til komið, að
yfirvöld þessa lands rumski og taki
föstum og einörðum tökum á hinum
siðlausa og ábyrgðarlausa ölvunar-
akstri, sem hvert mannsbarn veit að
tíðkast í vaxandi mæli í sveit og bæ.
Og það er krafa allra löghlýðinna borg-
ara til yfirvaldanna, að þau sofi ekki
lengur á verðinum. Það er hægt að
uppræta ósómann, eða a. m. k. draga
verulega úr honum. Ég vona að þessi
fáu og hreinskilnu orð megi verða til
þess að ýta við yfirvöldunum svo að
þau láti nú hendur standa fram úr
ermum. 1 þeim tilgangi eru þau sögð.
En minnast skulum við þess, almennir
borgarar, að löggæzlumenn einir geta
aldrei haldið uppi lögum og reglum,
svo að viðunandi sé, ef við stöndum
ekki með þeim. Látum því ekki standa
á liðsinni okkar í því stríði, sem við
krefjumst að yfirvöldin hefji gegn öku-
byttunum. — B. S. B.
iclu
tdi
MLJfoóenduruarpano
GÖTLIUÁLIMIIMG
Milljónir af perlum gera
skammdegisaicsturinn ör-
uggari.
Málaðar rákir á vegum
auka öryggið í umferð.
Þær beina ökumönnum að
halda sér réttu megin á
vegi, eða á réttri akrein.
Þær sýna mönnum, hvar
gangbraut liggur yfir veg,
jafnvel hvar hættulegt er
að aka fram úr, þær leið-
beina mönnum í beygjun-
um. Jafnvel þótt að þessar
máluðu rákir séu eitt af
þvi fyrsta sem mennfundu
upp á, til aukins öryggis i
nútíma umferð, er sann-
leikurinn sá, að þær eru
enn þann dag í dag með
því bezta, sem til er á
þessu sviði.
Lengi vel notuðu menn
aðeins vanalega gula eða
hvíta málningu í þessu
augnamiði. En umferð
skammdegisins hefur auk-
izt gífurlega og þörfin á
ljósendurvarpandi máln-
ingu að sama skapi.
Meðan vanaleg málning
er ný. endurvarpar hún
ljósi nægilega. En umferð-
in slítur málningunni, og
áður langt líður er hún
orðin dauf og erfitt að
greina hana. Þetta eykur
slysahættuna, einkum þar
sem þessi málning er ekki
endurnýjuð nógu oft.
Menn fóru þvi að brjóta
heilann um, hvernig leysa
skyldi þennan vanda og er
nú komin fram málning,
sem virðist svara þeim
kröfum, sem gera þarf.
Ljósendurvarpið fæst
með því að setja aragrúa
af örsmáum glerperlum i
málninguna. Eru perlur
þessar svo smáar, að í lófa
eru þær eins og hrúga af
talkum.
Það er þessi málning,
sem nú er víða farið að
nota til að merkja með
akreinir, gangbrautir,
gangstéttarbrúnir o. s. frv.
Er málningin slitnar, eykst
endurvarpshæfileiki henn-
ar við það að glerperlurn-
ar slípast. Þessar glerperl-
ur endurvarpa ljósi bil-
anna. og sjást því hinar
máluðu rákir eins og löng,
lýsandi bönd í myrkrinu,
sem auðvelda umferðina.
Glerperlurnar fjúka ekki
í burt í stormi, og er eitt
lag af perlum er slitið af,
tekur næsta lag við. Máln-
ing þessi getur haldið sér
mánuðum, jafnvel árum
saman án þess að þurfi að
endurnýja hana.
Málning þessi er auðvit-
að dýrari en vanaleg máln-
ing, en hún endist betur —
og hvað kosta slysin beint
og óbeint. UMFERÐ hef-
ur áður minnzt á þetta o.
fl. því skylt, en vér telj-
um ekki vanþörf að ala á
því, sem til bóta gæti orð-
ið hérlendis á sviði um-
ferðar og samgangna.
Margt er það, sem við get-
um ekki ráðið við, nema
þá á löngum tíma, en líka
ýmislegt, sem mætti laga
strax eða fljótlega — að-
eins að menn hafi skyln-
ing á því, hvað þó er hægt
að gera.