Umferð - 01.11.1959, Blaðsíða 7
SöUiu er eUUi alltaf
öUumatiHsms
Hér hefur undanfarið orðið hvert slys-
ið á fætur öðru í sambandi við umferð,
m. a. nokkur dauðaslys. Það er upplýst
mál, að í 4 eða 5 stórslysum í sumar og
haust, er ekið var á fótgangandi menn,
voru hinir slösuðu flestir ef ekki allir
meira og minna undir áhrifum áfengis,
sumir sennilega mjög miklum.
Er bíll ekur á fótgangandi manneskju,
verður oftast slys, meiri eða minni
meiðsli, stundum dauðaslys á hinum fót-
gangandi. Bíllinn skemmist að jafnaði
lítið sem ekkert, og ökumaðurinn slepp-
ur oftast alveg ómeidddur á líkamanum.
Hér eigast tveir ójafnir við, annar liggur
máske lík, á hinum sér ekki. Af þessu
leiðir það aftur, m. a., að ökumaður
verður að ástunda ítrustu aðgæzlu og
tillitssemi, þar sem hann er með það tæki
„í höndum“, sem svo að segja hvenær
sem er getur orðið að drápsvopni. Af
hinni sívaxandi umferð og slysahættu
leiðir einnig hitt, að ökukennsla og próf-
kröfur verða að vera miklu strangari en
nú er, og mun þá koma í ljós, að sumir
eru lítt hæfir til að stjórna bílum.
Af þessum ójafna leik hefur það og
leitt, að almenningur hefur hillzt til þess,
að kenna ökumönnum jafnan um orðið
slys þessarar tegundar. Þú drapst hann,
þú ert manndrápari. Þetta er harður
dómur, sem því miður á oft rétt á sér, en
einnig stundum alls ekki. Sé málið nefni-
lega athugað nánar, er þá alltaf hægt að
hæta við með sanngirni: Það var þér að
kenna. Ég held síður en svo alltaf. Er það
vél að kenna, þótt einhver gani í hana og
stórslasi sig eða drepi. Er það alltaf öku-
manni að kenna, þótt einhver. skyndilega
og algjörlega óvænt gani eða nærri því
fleygi sér fyrir bíl, gefi bílstjóranum bók-
staflega engan tíma honum til bjargar.
Ég held, að það sé engin sanngirni í að
skella allri sökinni í sumum slysatilfell-
um á ökumann, og jafnvel að þau tilfelli
hafi komið fyrir, og hljóti framvegis að
koma fyrir, er erfitt yrði að gefa öku-
manni verulega sök, hvað þá svo til alla.
Ég vil hins vegar segja, að það gangi
kraftaverki næst, hve snilldarlega öku-
mönnum hefur þó stundum heppnazt að
bjarga fullorðnu fólki, sem var að leika
sér að því að fikta við sjálfsmorð, eða
óvita börnum.
Nú er það svo, að er vínið er með í
förum þar sem slys skeður, þarf vel að at-
huga sitt mál áður en sá er fundinn sek-
ur, sem ekki hafði vín um hönd. Menn
mega ekki misskilja orð mín. Ég er hér
engan dóm að leggja á framangreind
slysatilfelli, dettur ekki í hug að halda
því fram, að þau hafi ekki verið að ein-
hverju leyti ökumönnunum að kenna,
jafnvel sum að miklu leyti — hef ekki
kynnt mér það mál sérstaklega. Þá dett-
ur mér heldur ekki í hug, að dómarinn
hafi nokkra löngun til að gera sök öku-
mannsins meiri eða minni en tilefni er
til hverju sinni. En hitt er jafnvíst, tel ég,
að almenningur dæmir oft fljótfærnis-
lega, og stundum máske ekki sem rétti-
legast, og að hans dómur getur orðið
þyngsti dómurinn, hvað svo sem hinn
lögskipaði dómari kann rétt að telja.
Blöðin hafa hér miklu hlutverki að
gegna. Hér verða þau að fara að með
Félagafjöldi sambandsins er nú um 15.000.
Það er í árvissum og öruggum vexti, enda stýrt
af festu og fyrirhyggju af stjórn og fram-
kvæmdastjóra. Það á sér sitt eigið trygginga-
félag, Varde, sem einungis tryggir bíla félags-
manna og skilar hagnaði, þótt það hafi ekki
viS aðrar tryggingar að styðjast. Mætti það
vera sönnun íslenzkum tryggingafélögum
fyrir því, að við förum ekki með neitt fleipur
þegar við höldum því fram, að félagar í bind-
indisfélögum ökumanna séu eftirsóknarverðari
viðskiptamenn en aðrir bifreiðaeigendur? MA-
deildir eru nú starfandi um allt landið og fjölg-
ar sí og æ. Deildirnar starfa yfirleitt mjög vel
og félagsandi innan þeirra er mjög góður. Sann-
ur bróðurhugur ríkir þar og léttur og skemmti-
legur blær yfir öllu félagsstarfi þeirra. MA nýt-
ur mikillar virðingar og álits í landinu og það
er skoðun margra, bæði bindindismanna og
annarra, að innan fárra ára verði það orðið eitt
allra öflugasta bindindisfélag landsins. MA
sameinar það á hinn ákjósanlegasta hátt að
vera Iifandi og vakandi hugsjóna-, framfara-
og hagsmunafélag. Það veitir félögum sínum
ýmis konar hlunnindi, sem of langt yrði upp að
telja öll. Áður eru nefndar bifreiðatryggingarn-
ar, sem eru hagkvæmari en aðrir landsmenn
eiga kost á. Það veitir félögum sínum ókeypis
mjög gott og fjölbreytt félagsblað, Motorför-
eren. Það á tjaldbúðasvæði víða um landið o. s.
frv., en hér skal staðar numið.
Þessi Noregsför mín og ný og aukin kynni
af bræðrafélagi okkar, MA, varð mér til mik-
illar ánægju og uppörfunar. Eg hef kynnzt af
eigin raun hvernig þeir hafa byggt upp félag
sitt, stig af stigi, hægt og öruggt, en markvisst.
Og nú hafa þeir náð því þrepi, að þeir geta
vænzt stórstígari framfara með hverju árinu,
sem líður. Þetta getum við líka gert. Það er ég
nú sannfærðari um en áður.
Frá Osló hélt ég með járnbrautarlest til
Kristjánssands til þess að stíga þar á skipsfjöl.
Steinar Hauge fylgdi mér á járnbrautarstöðina.
Þar kvöddumst við og bað hann mig fyrir bróð-
urkveðjur til BFÖ, sem ég kem hér með á fram-
færi.
Þegar lestin staðnæmdist við brautarpallinn
á Kristjánssandi var þar fyrir formaður Krist-
jánsrandsdeildar MA og í fylgd með honum
tveir aðrir úr stjórn deildarinnar. Steinar
Hauge hafði ekki gleymt mér, þótt við hefðum
nú kvaðst. Þessir góðu félagar leiddu mig nú að
bíl, er beið þeirra, og óku mér um sína fögru
borg og umhverfi, meðan tími leyfði, og fylgdu
mér síðan til skips. Það var engin tilviljun, að
það var formaður MA-deildar, sem tók á móti
mér við skipshlið við komu mína til Noregs.
Og það var heldur engin tilviljun að það var
stjórn MA-deildar, sem fylgdi mér til skips við
brottför mína. Við BFÖ-félagar eigum vinum og
bræðrum að mæta í Noregi. Það hafa fleiri en
ég reynt og það munu fleiri fá að reyna síðar.
Eg þakka MA-bræðrum ógleymanlega gest-
risni, vinsemd og bræðraþel og bið þeim og fé-
lagi þeirra blessunar í nútíð og framtíð.
Benedikt S. Bjarklind.
U M F E R Ð