Alþýðublaðið - 24.07.1964, Side 3
„Evrópa verður
að vera óháð“
- segir de Gaulle
París, 23. júlí (Ntb-Rt.)
De Gaulle forseti sagði í daff að
Evrópa yrði að ráða málum sín-
um sjálf. Jafnframt gagnrýndi
hann Vestur-Þjóðverja, sem hann
kvað hika við að taka þátt í því að
skapa sjálfs æða Evrópu.
Hershöfðinginn ræddi annars
sambúð austurs og vesturs, óstand
ið í Suðaustur-Asíu og stofnun
fransks kjarnorkuherafla á blaða-
mannafundi sínum í Elyssé-höll,
sem liann heldur tvisvar á ári.
Viðstaddir voru !1000 blaðamenn
og diplómatar.
De Gaulle sagði að skipting
heimsins í herbúðir, sem stjórnað
væri frá Washington og Moskvu,
væri úrelt. Aðspurður kvað hann
nauðsynlegt að varðveita banda-
lagið við Bandaríkin, því að það
þjónaði hagsmunum landanna
beggja megin Atlantshafsins. En
ástæðurnar til að vera undirgef-
inn Bandaríkjamönnum væru í
þann mund að hverfa.
Hann sagði að síðasta nýlendu
veldi heimsins, Sovétríkin, væri
að gliðna. Leppríkin í Evrópu
héldu áfram að losa sig undan
valdi Rússa. Jafnframt stæðu Rúss
ar augliti til auglitis við kínversku
hættuna í Asíu, og kommúnista-
stjörninni hefði ekki tekizt að
bæta lífskjör almennings miðað
við aðstæðumar á Vesturlöndum.
Aðspurður hvort hann teldi sam
starfið við V-Þjóðverja viðunandi
eða hvort það hefði valdið honum
vonbrigðum sagði de Gaulle, að
í svipinn væri ekki til nokkur sam
eiginleg stefna Vestur-Þýzkaiands
og Frakklands. Ástæðan væri sú,
að Þjóðverjar væru enn ekki þeirr
ar skoðunar, að stefna Evrópu
ætti að vera evrópsk og sjálfstæð.
Hann sagði, að ef áfram héldi
sem nú horfði mundi vafi ef fil
vill gera vart við sig í Frakklandi
og áhyggjur í Þýzkalandi. Frakk-
land væri öruggt með sjálft sig.
Frakkland væri sannfært um, að
það stuðlaði að jafnvægi, framför-
um og réttlæti.
Evrópa verður að vera evrópsk
Þjóðverjar harma
ummæli de Gaulles
Bonn, 23. júlí (NTB-Reuter)
Stjórnmálamenn í Bonn liörmuðu
i dag að de Gaulle liefði talað
mjög neikvætt um fransk-þýzka
samstarfssamninginn á blaða-
mannafundi sínum í Bonn.
Stjórnmálamenn létu einnig í
MtMMMMMMMHIIUIMIMM
Egyptar sýna
eldflaugar
'KAIRÓ, 23. júlí (NTB-
Rcuter). — Hátíðahöld á 12
ára lafmæli byltingarinnar í
Egyptalandi hófust í Kairó
í dag með mikilli hersýn-
ingu, þar sem me'ðal aann
ars voru sýndar eldflaugar
og orrustuþotur, smiðaðar í
Sovétríkjunum.
Abdei Hakim Amer vara-
forseti sagði í ræðu, að síð-
lastliðið ár hefði Arabiska
sambandslýðveldisins orðið
„voldugt eldflaugaveldi, á
landi, og sjó og í lofti“.
Egypzk orrustuflugvél,
sem menn höfðu búizt við að
sjá, var ekki sýnd, en Amer
varaforseti sagði að fiugvél-
in, sem fær nafnið „Kairó“
, yrði fullkomnasta flugvcl
hcimsins.
wwwtwwwmmwwiih
ljós furðu sína á þvi, að de Gaulle
hefði notað orðin „undiroka sig
Bandaríkjamönnum” um sam-
vinnu Atlantshafsríkja. Þeir telja
enn samvinnu Vestur-Þjóðverja
við Bandaríkin nauðsynlega. Sömu
aðilar harma enn fremur, að de
Gaulle reyni að knýja fram sjálf-
stæða stefnu sína án þess að ráð-
færast við Vestur-Þjóðverja.
Opinberir formælendur í Banda
ríkjunum vildu ekki láta í ljós álit
sitt á ummælum de Gaulles um að
„undiroka sig Bandaríkjamönn-
um”. Búizt er við, að Johnson for-
seti verði beðinn að ræða ummæl-
in á blaðamannafundi sínum á
morgun. Hins vegar er talið í Was-
hington, að ummæli de Gaulles
hafi valdið bandarískum ráðherr-
um vonbrigðum.
Formælandi bandaríska utanrík
isráðuneytisins hafnaði tillögu de
Gaulles um alþjóðlega ráðstefnu
um Suðaustur-Asíu. Hann kvað
enga breytingu hafa orðið á af-
stöðu Bandaríkjanna. Varðandi
Víetnam, Laos og Kambódíu vildu
Bandaríkjamenn að allir aðilar
stæðu við skuldbindingar sínar
samkvæmt Genfar-samningunum.
Sagt er, að ummæji de Gaulles
séu of mikilvæg til þess að opin-
berir aðilar vilji láta í ijós skoð-
un á þeim strax. Sumir telja nokkr
ar athugasemdir de Gaulles úr-
slitakosti á hendur stjórninni í
Bonn.
Evrópa, sagði de Gaulle. Það er
að segja, hún verður að lifa sjálf
stætt og hafa sjálfstæða stefnu,
sagði hann. Hann bætti því við,
að hann hefði enga trú á „yfir-
þjóðlegum" stofnunum, er fram-
kvæma sameiginlega löggjöf.
slíkt gætu aðeins stjórnir hinna
einstöku þjóða gert.
De Gaulle sagði enn fremur, að
Evrópa væri nú í þann mund að
takast á herðar sinn hluta ábyrgð
arinnar, og þetta væri einnig í
þágu Bandarikjanna, enda væru
vandamál þau, sem uppi væru, svo
flókin að Bandaríkjamönnum
væri um megn að leysa þau.
De Gaulle sagði, að ný Genfar-
ráðstefna yr,i að fjalla um ástand
ið í Suðaustur-Asíu og á ný yrði
að banna sérhver erlend afskipti
af málefnum ríkjanna á þessu
svæði.
Hann sagði, að tvö mikilvæg
skilyrði væru fyrir því, að ráð-
stefna í Genf bæri árangur. í
fyrsta lagi yrðu öll þau riki, sem
hafa borið eða bera ábyrgð á
framtíð svæðisins, þ. e. Frakk-
land Kina, Sovétríkin og Banda-
ríkin, að vera staðráðin í að láta
ráðstefnuna bera árangur. I öðru
lagi yrði nauðsynlegt að veita öll-
um ríkjum Indó-Kína víðtæka
efnahags- og tækniaðstoð.
De Gaulle sagði, að fyrstu kjarn
orkuflugsveitir Frakka væru starf
hæfar og tækju til starfa á þessu
ári. Hann spáði því, að á næstu
sex árum mundi franski kjarn-
orkuheraflinn hafa 150 sprengju
flugvélar búnar kjamorkuvopnum
og 2000 eldflaugar.
De Gaulle kvað þá sem andvíga
væru frönskum kjamorkuherafia
m. a. vera menn, sem vildu koma á
einræði og vildu ekki að Frakk-
land gæti varizt austrinu af eig-
in rammleik. í hópi andstæðis-
manna væru einnig menn, sem
vildu að Frakkland væri banda-
rísk hjálenda.
De Gaulle staðfesti að hann
hygðist fara í ferðalag til róm-
önsku Ameríku í haust.
Blaðamannafundurinn stóð í
fimm stundarfjórðunga.
(Gauilewater: Sjá grein á bls. 7).
Thant segir Kýpur
brjóta samninga
London og Níkósíu, 23. júlí
(NTB - Reuter)
Aðalframkvæmdastjóri SÞ, U
Thant, skoraði I dag- á Kýpurstjórn
að hætta að takmarka ferðafrelsi
hersveita SÞ. Hann kvað það
brjóta í bága við samning SÞ og
Kýpur um gæzluliðið, að varðflokk
um SÞ væri meinað að fara til
hafnarinnar í Limassol og annarra
svæða.
Framkvæmdastjórinn lét í ljós
ugg sinn vegna framvindunnar á
Kýpur og vissra staðreynda er
varða hlutverk og starfsemi gæzlu
sveita SÞ. Hann kvaðst óttast, að
ástandið versnaði til muna ef
gæzlusveitir SÞ gætu innt starf
sitt af hendi.
Orðsending U Thants til Kýpur
stjórnar var birt í aðalstöðvum
SÞ í New York í dag. Hann birti
einnig tilmæli til leiðtoga tyrk-
neska minnihlutans á Kýpur, þar
sem hann bendir á ,að vopnum og
hermönnum hafi verið smyglað til
svæða, sem eru á valdi Kýpur-
Tyrkja. )
★ U Thant ræddi í dag við Sir
Alec Douglas-Home, forsætisráð-
herra Breta, í eina klukkustund
um Kýpur-málið. Seinna hélt hann
áfram viðræðum sínum við Butler
utanríkisráðherra og Sandys sam-
veldismálaráðherra. Ástandið f
Suður-Rhodesíu og Brezku Guiana
og mörg önnur alþjóðamál voru
einnig á díigskrá. ,
★ Kýpurþing samþykkti ein-
róma í dag áskorun þess efnis, að
brezkum hersveitum verði vikið
úr gæzluliði SÞ. í ályktun þings-
ins segir, að brezku hermennirnir
hafi dregið taum Tyrkja, og þess
vegna hafi þeir ekki gegnt því
starfi, sem þeim hafi verið ætlað
að gegna.
Framhald á 13 síðu
Negrar krefjast
brottvikningar
lögreglustjóra
New York, 23. júlí
(NTB - AFP - Reuter)
LEIÐTOGAR bandarískra blökku
manua kröfffust þess í dagr aff lög-
reglustjóra New York, Michael J.
Murphy, yrffi vikiff úr embætti
vegna affferffa þeirra, sem lögregl-
an hefði beitt í kynþáttauppþot-
unum í Harlem og Brooklyn.
1108 blökkumannaleiðtogar báru
fram þessa kröfu fyrir hönd allra
helztu" samtaka blökkumanna. —
Einnig kröfðust þeir, að blaðafull-
trúa lögreglunnar, Walter Arm, og
eftirlitsmanni þeim, sem stjórnar
aðgerðum lögreglunnar í Harlem,
yrði vikið úr embættum sínum.
Ritari framfarasamtaka blökku-
manna (NAACP), Roy Wilkins,
hafnaði þeim fullyrðingum, að
kommúnistar stæðu á bak við kyn-
þáttaólguna. Óstaðfestar heimild-
ir herma, að öfgamenn til liægri
iWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWM
Barry heldur
fund með LBJ
WASHINGTON, 23. júlí.
(NTB-AFP). — Forsetaefni
repúblkana, Barry Goldwat-
er öldungadeildarmaffur og
Johnson forseti halda fund
til aff ræffa mannréttindamál
iff og kosningabaráttuna, sem
fyrir dyrum stcndur á morg-
un í Hvíta húsinu. Goldwat-
er hefur áffur Iýst því yfir, aff
hann vilji halda mannrétt-
indamálinu fyrir utan kosn-
ingabaráttuna og forffast allt
scm aukiff geti ágreininginn.
Goldwater sagffi í dag, aff
hann gæti affeins harmaff þaff
iaff nokkrir leifftogar repú-
blikana neituffu aff styffja
hann. Aff hans skoffun ættu
allir repúblikanar aff standa
saman. Hann kvaffst vilja
boffa til fundar allra foringja
flokksins til aff koma aftur á
ciningu í flokknum.
HHWWWWWWWVIWWWWWWWWWWWWV
séu einnig viðriðnir gerðirnar.,
Skömmu eftir að Wagner borg-
arstjóri skoraði á New Yorkbúa að
vera rólega var ruplað og rænt f
Brooklyn. Lögreglan skaut á
nokkra blökkumenn, sem gerðust
sekir um rán, og þrír þeldökkir
blökkumenn særðust. Aðrir blökku
menn brutu um 200 rúður verzlana
og grýttu lögreglumennina.
Á tveim sólarhringum hafa 16
manns særzt í óeirðum í Brook-
lyn, m. a. 10 lögreglumenn. 227
manns hafa verið handteknir.
í óeirðunum í Harlem hefur
einn blökkumaður beðið bana og
118 særzt þar af 36 lögreglumenn.
202 hafa verið handteknir, og upp—
víst hefur orðið um 117 rán.
FBÍ, sambandslögreglan, rann-
sakar fréttir um, að samtök öfga-
manna standi á bak við kynþátta-
óeirðirnar. Bandaríski kommún-
istaflokkurinn hefur ncitað því,
að hann sé viðriðinn málið. Wag-
ner borgarstjóri segir FBÍ hafa
útvegað borgarlögreglunni stór-
merkilegar upplýsingar.
Wagner sagði í ræðu sinni í gær-
kvöldi, að ólöglegt athæfi, m. a.
andspyrna gegn lögreglunni, sem
ætti að halda uppi lögum og réglu,
yrði ekki látið viðgangast. Hann
gerði grein fyrir ráðstöfunum f
níu liðum, þar sem m. a. er sagt,
að rannsakaðar verði fréttir um
hrottaskap lögreglunnar. Gert er
ráð fyrir aukinni samvinnu við
sambandsyfirvöld, nánara sam-
bandi borgarstjóra og minnihluta-
hópa og víðtækri áætlun um, iðn-
menntun æskufólks.
ALÞÝÐUBLAÐIÐ — 24. júlí 1964 J