Alþýðublaðið - 02.05.1921, Page 1

Mánudaginn 2. maí.
98 tölnbl.
Jarfiarfgr bróður tnins, Halldórs Jónssonar bónda i Bringum
f Mosfellssveit, er andaðist á Landakotsspitala hinn 24. f. m.,
fer fram að Lágafelli föstudaginn 6. p. m. kl. I mlðdegis.
Reykjavik, 2. mai 1921.
Kristinn Jónsson
vangasmiður.
ísland og1 Rússland.
Hvi er ekki reynt að koma á verzlunarsambandi?
Fyrir kosninggrnar í vetur sagði
«inn frambjóðandinn — Þórður
Sveinsson kaupm&ður — á fundi,
sem var haldinn í Bárubúð, að
liann vildi að reynt væri að taka
app verziun vlð Rússa. Fórust
fionum orð eitthvað á þá ieið, að
þó Engiendingar væru tregir til
þess, af því þeim væri illa við
Bolsivíkastjórnina, þyrftum við
ekki að setja slíkt fyrir okbur, ef
við gætum séð okkur hag í því
að verzla við þá.
Síðan framaaskráð orð voru
töluð, hefir ýmislegt breyzt, með
3.1 annðrs það, að Bretar hafa nú
undiritað verzlunarsamainga við
JRússa. Hefir staðið á samningum
þessum í fram undir það 3/4 úr
ári, og voru þeir Ioks undirskrif-
aðir um daginn, meðan hæst stóð
á uppreisnarfréttunum frá Rúss-
landi. Voru þær fregnir allar til-
- búnar, nema lítilsháttar uppreist,
sem átti sér stað f Kronstadfc, og
tilbúnar í þeim tilgangi, að spilla
fyrir þeim sammngum, sem var
verið að ljúka þá, milli Rússa
(holsivíka) annarsvegar, en hins
vegar Englendinga, Pólverja og
Ungverja, Enska stjórhin vissi vel
að fregnirnar voru uppspuni, eins
og sjá má af því, að hún undir-
ritaði verzlunarsamttingana meðaa
;hæst stóð á þeim. Saroa er að
segja um pólsku stjóraina. Hún
gerði fullnaðarsamninga við Rússa
j:inmitt þessa sömu daga, en full-
j trúi ungversku stjórnarinnar, sem
\ var að semja við Litvinoff, sendi-
herra bolsivíka I Reval, um fanga-
skifti, trúði fréttunum, hætti samn-
ingunum og fór heim í bili?
En Rússland er farið að verzla
við langtum fleiri lönd en þair,
sem það er búið að gera verzl-
unarsamninga við, t tilkynningu
frá Rosta fréttastofu í Stokkhólmi
er sagt frá þvf (I0/4), að fyrstu 3
mánuð! þessa árs hafi fluzfc tii
Rússlands vörur svo sem hér seg-
ir: Frá Bandaríkjunum £ Amerfku
29 þús. smálestir (aðallega bol,
landbúnaðnráhöld, vélar og sápur).
Frá Þýzkalandi 3620 smál. (aðall.
smurningsolíur, sútunarefni og vél-
ar). Frá Svfþjóð 2160 smál (aðall.
olfur, vélar, ljáir og pappír). Enn-
fremur hafa fluzt vörur frá Eng-
landi, HoIIandi og Eistlandi, er
nema úr hverju landi fyrir sig
viðlíka og frá Svfþjóð. Af öðrum
löndum má nefna, að frá Dan-
mörku hafa-fluzt tæpar rooo smá-
Iestir áf íræi og sagfílum, og að
Norðmenn hafa selt Rússum 700
sraái. af raftækjum, aðaliega síma-
áhöldum.
Af þessum stutta útdrætti má
s|á, að verzlun við Rússiand er
þegar byrjuð, þó ennþá sé það
ekki í stórura stíl, miðað við stærð
þeSS íands.
Með tilíiti tii þess hve illa hefir
gengið salan á ísl. afurðum und-
anfarin ár, þarf ekki að minnast
á hve mikiil hagur okkur væri að
þvf, ef við gætum komið einhverju
af afurðum okkar út í Rússann;
á þetta sérstaklega við um þær
vörur sem þröngur markaður er á
fyrir, t. d. sfld og saltfisk. Síldita
okkar getur, ef við viljum, veri®
bezta varan sem hægt er að iá,
og saltfiskurinn er bezti saltfiskur-
inn á heinasmarkaðinum. Þetta cr
tekið fram af þvf að það er sá
hagur, að sögn, að þvf að verria
við sovjetstjérnina rússnesku, a@
hún fer engu síður eftir gæðunum
en verðinu. Þar eru vörur sem sé
keyptar fyrir almenningsheiil, en
ekki til þess. að græða á þvf að
selja þær afíur öðrum, eins cg
þegar um kaupendur í öðrum
löndum er að ræða.
Það virðist mjög sennilegt að
Rússar vildu kaupa af okkur vör-
ur, ef við gætum Sutt þær sjálfir
til þeirra, og ef við gætum tefeið
vörur af þeim upp í mestan hluta
þeirra, og ætti hvorutveggja þetta
að vera hægfc.
Rússar hafa gnægð af tveimur
vörutegundum sem okkur vantat,
steinolfu og timbri,, Af jarðoiíuKs
höfðu þeir fýrir mánuði sfðaæ
1,800,000 smálestir, tilbúnar ti(
útflutnings, og voru 430,000 smá-
lestir af þvf steinolfa og bensíœ.
Fiestir muffiu þeirrar skoðunar, að
á fáu muni vera meiri þörf, ea ef
hægt væri að fá steinolíu fyrir
einhvern hluta af þeirri sfld eða
þeim saitfiski sem við ekki getum
selt hvort eð er, enda öllum ís-
lendingum gkðiefni ef hægt væri
að útrýma steinolíufélaginu — öll-
um nema leppum þess. Hvort
þetfca sé hægt er ekki fyrirfrara
hægt að fullyrða, en það er ekki
undir neinum kringumstæðum for-
svaranlegt að að iáta þetta óreynt,
þó vitanlega sé þýðingarlaust að
prfvatmenn reyni það.
Fyrir timbur höfum við mikla
þörf, þar eð tiltölulega mjög lítlð
hefir fluzt inn af því í 5—6 ár.
Steinolíuna yrðum við ef til vilí
að sækja suður f Svartahaf, tn
i