BFÖ-blaðið - 01.03.1967, Side 8

væri með ógegnsæja móðu á innan-
verðum öllum rúðum, eða snjó utan á
rúðum. í þessu einu er strax mikil
orsök umferðartjóna á haustnóttum.
Varla nokkur ökumaður gæti full-
yrt að hann hefði aldrei orðið fyrir ó-
heppni, eða látum okkur heldur segja
að hann hafi aldrei verið svo heppinn
að gera ekki umferðartjón þegar hann
í rauninni var búinn að stofna til þess.
Þetta hefur a.m.k. hent mig og ég
held alla góða ökumenn, sem ég þekki,
en þá þekki ég marga. En við eigum
að vera auðmjúkir og játa fyrir sjálfum
okkur þegar við gerum vitleysu og
reyna af því að læra. En góður öku-
maður ekur ekki á heppninni, enda
þótt hann skilji manna bezt að allt hið
inannlega er ralcmörkum háð. Reynum
sem mest að strika tilviljunina út og
skilja, að það sem okknr hættir til að
kalla tilviljun, eru fullkomlecra eðli-
legar afleiðingar, sem bæði hafa áhrif
á ökumann og bíl. Þekki menn bessi
Iög, mætti komast hjá margri tilvilj-
uninni. Englendinpar segja: „Slysin ske
ekki beim er valdið".
Slysin og tjónin kenna að vísu öku-
mönnum, en bað vrði bæði einstakl-
ingnum og þjóðfélaginu bvsna dýrt,
ef betta væri eini skólinn. Því betur er
ekki svo.
Margir ökumenn eru átrætlega að
sér um kveikjuna, millibilið á platín-
unum, geta gert við vmislegt smávegis,
ef bilar. Lendi beir hins vegar í hálku,
þurfi þeir að stríða við þau nártúru-
öfl, hreyfilögmál o.fl., sem vanbekking
á gæti máske kostað líf þeirra, eru
staðrevndirnar meira í þoku.
Til umferðarörvggis Iiggja ekki
krokaleiðir. Þangað Iigeia tvær aðal-
brautir, þekking og æfing. Til slysa
liggja hinsvegar krókaleiðir. Ein heitir
kæruleysi, önnur vanþekking. Þær
koma oft saman í slysinu.
Ein af þessum hættulegu krókaleið-
um er t.d. sú trú, að menn séu orðnir
anzi miklir ökumenn strax við bílpróf.
Önnur sú að gleyma lausamölinni a
íslenzku vegunum. Sú þriðja að halda
að menn séu á eina bílnum á landinu.
Sú fjórða að halda að gangandi fólk
megi ekki ganga yfir akbraut. Sú
fimmta að halda, að alltaf sé öllu borg-
ið, sé nógu hægt ekið. En hér skal stað-
ar numið.
Ábyrgðartilfinning, tillitssemi og
bindindi, bókleg þekking og verkleg
æfing skapar eina dásamlegustu mann-
veru nútímans, bílaaldarinnar - hinn
góða ökumann.
BíII hefur tvo húsbændur, ökumann-
inn og náttúruöflin. Bíll er ekki eins
og hesmr, sem fælist og hleypur út
undan sér. Bíllinn gerir bara það, sem
ökumaðurinn og náttúruöflin knýja
hann til. Náttúruöflin geta vissulega
orðið óviðráðanleg, manneskjan einsk-
is megnug. En það er tiltölulega sjald-
an að svo mjög sé í taumana gripið.
Vanalega gæti maðurinn ráðið við
þessi öfl, eða a.m.k. varazt þau. En til
þess að svo megi verða, er nauðsynlegt
að þekkt séu þau lögmál, sem þar að
lúta.
Hreyfiorkan. „Hinn lifandi kraftur."
Hugsum okkur, að við Iátum Ióð,
sem vegur 1 kg. detta úr meters hæð
niður á gólf. Er lóðið hittir gólfið kem-
ur fram hreyfiorka. Þessi orka, sem við
þetta dæmi skapast, er þá kölluð 1 kíló-
gramm-meter (kgm.) Þetta er ekki
mikil orka, en mvndi þó sárt finnast
til hennar, dytti lóðið t.d. ofan á *-ærn-
ar á einhverjum. Strax og við ök'im af
8
BFÖ-BLAÐIÐ