BFÖ-blaðið - 01.03.1967, Page 17

Þú ekur léttara af stað, hjólin spóla
síður.
Auðveldari hraðaaukning.
Betri stjórn, meiri hliðarstöðugleiki.
40-60 % styttri hemlunarvega-
lengdir.
Auðveldar að bjarga sér úr erfiðum
aðstæðum.
Minna andlegt álag og síður þreyt-
andi aksmr yfirleitt.
Meðvitundin um það, að frekar sé
hægt að forðast hættulegar aðstæður
með stýringu og hemlun, vinnur á
móti hræðsluviðbrögðum. í mjög mik-
illi hálku finnur ökumaðurinn að hann
ræður nokkurn veginn við bílinn og
betra að forðast hættuna fram undan.
En við vörum eindregið við hraða-
akstri á ísvegi, enda þótt undir bílnum
séu vel negldir barðar. Hraðinn eyðir
öryggi þeirra og auðvelt, sé svo ekið,
að lenda í hinni mesm hættu. Munið
að lögmál eðlisfræðinnar á einnig við
um neglda snjóbarða.
Viðbragðstími.
Vegalengd sú, sem bíll fer frá því
að hætm verður vart og þar til hann
hefur alveg numið staðar, er kölluð
stöðvunarvegalengd. Hún skiptist í
viðbragðsvegalengd og hemlunarvega-
lengd. Viðbragðsvegalengdin er undir
ökuhraða og viðbragðstíma komin.
í töflum um hemlun er vanalega
reiknað með 1 sek. viðbragðstíma, en
athugun eftir umferðarslys hefur Ieitt
í Ijós, að hann gemr orðið allt að 3 sek.
hjá meðalgóðum ökumanni og við
flóknar aðstæður. Áfengisnautn, hraða-
blinda, þreyta, vont skap, viðutanhátt-
ur við akstur, breyting á stjórn eða líta
á hraðamæli, óvissa um, hvað gera
skuli, hræðsla við yfirvofandi hætm,
blindun við mætingu og margt fleira
getur lengt eðlilegan viðbragðstíma
verulega.
Viðbragðstíminn styttist við árvekni
þ. e. að gera sig búinn undir viðbrögð
um leið og menn fá grun um að ein-
hver hætta sé fram undan, góða sjón,
ökuæfingu, þekkingu á umferðarregl-
um, merkjum o. s. frv.
Viðbragðstíminn er mikið atriði,
ekki sízt í vetrarakstri er skrik er á
leiðinni að verða. Skrikið, sem verður,
missi afmrhjólin viðnám, skeður miög
fljótt. Við vissar aðstæður gemr það
komið fyrir að við höfum t.d. aðeins
um 0,7 sek. til að reyna að fyrirbyggja
skrikið. Fyrst er að gera sér grein fvrir
því, hvort bíll er að fara í skrik eða
ekki. Þetta tekur örlítinn tíma. Við
þetta bætist viðbragstíminn. Stundum
em hin rétm viðbrögð, frákúplun og
stýrishreyfing orðin svo „átómatísk”
(ósjálfráð) hjá vönum ökumönnum,
að tíminn styttist verulega við það.
Við fóthemlun þurfum við, auk
viðbragðstíma, að reikna með ákveð-
inni tregðu í hemlakerfinu. Það gemr
tekið um 0,3 sek. að áhrif fóthemilsins
berist merkjanlega til hjóla. Hteyfil-
hemlunin tekur mun lengri tíma.
Hemlunarvegalengdir.
Vegalengd sú, er bíll rennur, frá
lokum viðbragðstíma, þ.e. frá þvt að
hemlarnir taka að verka og þar til bíll-
inn hefur algjörlega numið staðar,
nefnist hemlunarvegalengd. Hún eykst,
eins og hreyfiorkan, með kvaðratinu
á hraðaaukninguna. Á hemlunarvega-
lengdina hefur áhrif: fjöldi þeirra
17
BFÖ-BLAÐIÐ