Vestri - 05.11.1904, Blaðsíða 1

IV. árg.
,Kæru landar og
lesendur ,Yestra“í
Þá hefir nú >Vestri« lifað
þrjú ár til enda og byrjað það
fjórða og þykir við það tækifæri
vel við eiga að ávarpa lesendur
með nokkrum orðum.
Þegar »Vestri« byrjaði göngu
sína fyrir þrem árum síðan, hafa
efiaust margir búist við að for-
lög hans yrðu hin sömu og svo
margra annara blaða hjer á landi,
að fæðast að eins í þennan heim
til þess að deyja á unga aldri i
sömu reyfunum og hann var færð-
ur í við fæðinguna.
En fyrir guðs náð og góðra.
manna aðstoð er nú blaðið kom-
ið á þennan dag, og byrjar nú
fjórðu ársgöngu sína með góðum
vonum, talsvert vöxtulegri en
hann hefir verið áður. Vonandi
að hann eigi enn eptir að vaxa
og þroskast til hárra ellidaga.
Við þetta tækifæri þykir Vestra
ástæða til, að þakka öllum þeim
sem hafa styrkt hann og stutt á
liðnum árum. Hann þakkar þá
fyrst og fremst útsölumönnum
sínum og kaupendum fyrir við-
tökurnar, viðskiptin og skilsem-
ina — því þótt einstöku undan-
tekning eigi sjer því miður stað
í síðasta atriðinu, vonar blaðið,
að þeir sem finna það hjá sjer
að þeir enn ekki hafa uppfyllt
það að öllu, bæti úr því sem fyrst
svo þeir geti einnig átt hlutdeild
í velgengni og stækkun blaðsins.
»Vestri« þykist hafa sýnt það
með stækkuninni, að hann lætur
kaupendurnar njóta þess ef efna-
hagurinn leyfir honum að leggja
meir í kostnaðinn, og það mun
hann gera framvegis svo frek-
lega og fljótt sem unnt er.
Sömuleiðis þakkar blaðið öll-
um þeim, er hafa sýnt þann vel-
rilja að skrifa í það, því það er
ekki þýðingarminnsta lífs-skilyrð-
ið fyrir blöðin, að sem flestir
leggi orð í belg í umræðunum
til að gera þær sem fjölskrúðug-
astar. »Vestri« hefir svo opt
látið menn vita, að hann vilji
veita öllum óskert umræðufrelsi,
er eitthvað hafa nýtt eða nýti-
legt að segja, og þakkar öllum
sem nota það tilboð.
Ennfremur þakkar blaðið öðv
um viðskipfavinum sinum, aug-
lýsendunum, sem með viðskipt-
unum hafa ljett undir fjárhag
blaðsins, enda er það ekki sízt
þeim að þakka að blaðið getur
fært út kvíarnar. Vonar það að
Útgefandi og ábyrgðarmaður: Kr. H. Jónsson.
ÍSAFJÖRÐUR, 5. NÓVEMBER 1904.
Nr. 1.
njóta sömu viðskipta framvegis,
og einmitt fyrir stækkunina getur
það nú boðið betri og ódýrari.
viðskipti en áður.
Þetta þriggja ára tímabil, sem
»Vestri« hefir hfað hefir verið
söguríkt og gleðiríkt tímabil fyrir
íslendinga. A þeim tíma hefir
margt tekið breytingum og breyzt
til batnaðar. Eitt af þeim málum
sem »Vestri« þegar í upphafi
gerði að aðal-áhugamáli sínu, var
að fá stjórn sjermála vorra inn í
landið og er honum því ánægja
að minnast þess, að einmitt þetta
er nú fengið. — En það er ekki
þýðingarminna fyrir hina íslenzku
þjóð að hagnýta sjer vel þetta
hnoss, heldur en að höndla það.
Til þess vill blaðið, ásamt mörgu
öðru, verja kröptum sínum eptir-
leiðis, ronandi að allir góðir
drengir verði því samtaka að því
í bróðurlegri samvinnu.
Margt fleira mætti telja er til
framfara hefir stafað. Verzlun
landsins hefir blómgast og f jörg-
ast og peninga-viðskiptin eflst,
þar sem nú eru komnar á stofn
tvær lánsstofnanir í landinu, sem
með auknu fjármagni og hollri
samkeppni ættu að vera góð
lypti-stöng til framfara. Atvinnu-
greinarnar hafa eflzt og aukist,
og allt yirðist benda á:
»að eyjan hvita
enn á vor ef fólkið þorir,
guði að treysta, hlekki hrista
hlýða rjettu, góðs að bíða.«
»Vestrl< kemur nú fram á sjón-
arsviðið í stærra broti en áður, og
erutil þessýmsar orsakir. Súfyrsta
auðvitað sú, að blaðið hefir náð
þeirri útbreiðslu, að það vonar
að geta haft fyrir lífinu, þrátt
fyrir stækkunina.
í öðru lagi eru vaxandi aug-
lýsingar, sem farnar eru að taka
meira rúm i blaðinu en áður og
gefa því betri tekjur og það von-
ar að slíku haldi áfram framvegis.
Það sýndist heldur engin furða
þótt »Vestri« hefði til muna af
auglýsingum. Þar sem hann er
einasta blaðið á öllu Vesturlandi,
sem er eitt mesta verzlunarhjerað
landsins. — • Að vísu eru Vest-
firðingar enn ekki komnir upp á
lag með að nota eins auglýsinga
leiðina til þess. að hafa sig áfram
í samkeppninni, eins og Sunn-
lendingar og Norðlendingar, svo
vjer ekki seilumst til útlends sam-
anburðar. Líti menn í sunnan-
og norðan-blöðin, hlýtur menn
að furða hve upptekin þau eru
af auglýsingum. Á Akureyri
eru t. d. þrjú blöð sem öll eru
venjulegast hálf tómar auglýs-
ingar og þó mun verzlunar-um-
setning ekki þeim mun meiri þar
en hjer. En þetta er að breytast
hjer í sömu áttina. Samkeppnin
knýr menn til að ryðja sjer braut
með hnúum og hnefum og þeir
sem ekkert láta á sjer bera hljóta
að gleymast. Nauðsyn og áhrif
auglýsinga er viðurkennt um
allan hinn menntaða heim. — Sá
sem sýnir dugnað og framfærni
í því að auglýsa vöru sína, er
venjulega, duglegur og fiamfær-
inn í að fá hana með sem bezt-
um kjörum og getur því selt
hana ódýrari en aðrir. — Mestu
hagfræðingar heimsins hafa sagt
að »auglýsingarnar væru braut !
hagsýninnar.<
í þriðja lagi hefir rúm fyrir
umræður í blaðinu, verið af allt
of skornum skammti, Blaðið
hefir viljað taka þátt í umræðum
um öll almenn mál. Fyrst og
fremst um landsmál öll, sem allt
af hljóta að taka upp talsvert
rúm, enda hefir það opt orðið að
leiða hjá sjer umræður af þeim
ástæðum.
Ennfremur hefir »Vestri< viljað
sjerstaklega leggja alúð við að
ræða sjerstök málefni Vestfirðinga
þar sem hann er eina blaðið, sem
gefið er út í Vestfirðingafjórð-
ungi. En enn hefir það lítið
orðið sakir rúmleysis. Nú vonar
hann að geta sinnt því meira
framvegis.
En af stækkun blaðsins leiðir
auðvitað það að störf þess vaxa.
— Eigi stækkunin að ná tilgangi
sínum þarf blaðið að hafa meira
af góðu og gagnlegu efni. En
ef blaðið hefir mikið aðsent efni
ljettir það ærið undir, því þá þarf
ritstjórinn ekki annað en velja.
og hafna í mörgum tilfellum. —
Ýms mál geta fengið nógarum-
ræður í blaðinu, þótt ritstjórinn
leggi ekkert orð til þeirra og
þá getur hann varið kröptum
sínum og tíma til að rita um þau
mál, sem mest verða útundan, eða
hann álítur mestu skipta.
Það mætti sýnast svo sem ísa-
fjörður einn ætti að vera svo
penna-hreyfinn, að eitt blað ætti
þar ekki efni að skorta, og því
fremur að hjeraðið væri svo skip-
að, Vestfirðingafjórðungur aflur
því mannvali búinn, að efnið
mundi heldur verða of en van.
Það mætti ætia að þeir væru svo
margir, sem vildu hreyfa umræð-
um um eitt og annað, að þar
yrði fremur þröng á þingi, en
þunnskipað.
En reyndin hefir verið önnur.
Ekki er það þó af því að » Vestri«
hafi bægt mönnum Trá að rita,
með því að neita ritgerðum upp-
töku. Þvert á móti, . hann hefir
reynt að gera sitt til að vekja
almenning til umhugsunar og um-
ræðu um almenn mál. Hann vill
að stjórn, framfarir og fram-
kvæmdir sjeu í höndum þjóðar-
innar, og það hefir að mildu
leyti fengist. Ef .menn að eins
sjálfir vilja nota rjett sinn, en til
þess þurfa menn að beita rjett-
induin sinum á allan löglegan og
leyfilegan hátt. Standi almenn-
ingi ekki á sama hvernig málum
vorum er ráðið til lykta þarf
hann að hugsa um þau, ræða
þau og rita. Með því móti getur
hann haft áhrif á og tekið hlut-
deild í úrslitum þeirra.
Landið er all-strjálbyggt og
stórt að tiltölu, og menn búa
þannig mjög fjarri hver öðrum,
en sameiginlegu velferðamálin eru
svo mörg og þau þurfa allir að
láta sig skipta, þau þurfa menn
að ræða sín á milli. En einasti
vegurinn til þess, er að gera það
í blöðunum. Það hefir lítið að
segja að ræða þau við gesti og
gangandi sem að garði ber, eða
þótt tveir eða þrír menn komist
að einhverri niðurstöðu í kyrþey
um mál, sem þúsundir manna
varða.
Þegar nú þjóðin sjálf fer að
geta haft áhrif á málefni sín og
ráðið þeim að fullu, er verka-
hringur blaðanna enn víðtækari
en áður. Þau eru í raun og
veru þau þing, sem hver og einn
einasti maður, hvort sem hann
býr í afdölum eða þjóðbraut,
þjettbyli eða strjálbýli, í borgum
eða fram á heiðum, getur sótt.
Þau eiga að koma í stað alþingis
hins forna, er hafði svo víðtæk
og þýðingarmikil áhrif á þjóð
vora á þroska- og sjálfstjórnar-
timabili hennar — og þau geta
verið meira, því þau gera , sjer
engan manna mun, eða eiga ekki
að gera, háir o g lágir sitja þar
á sama bekk, hafa þar sömu
rjettindi og geta kvatt sjer þar
hljóðs, ef þeir hafa eitthvað að
segja, senvvert er að heyra.
Vjer erum sannferðir um, að
það er ekki af því, að aímenn-
ingur sje svo illa ritfær, sem hann
ekki lætur ber. > meira á sjer, eða
til sín heyra í blöðunum, það er
miklu fremur vaninn og viðburð-