Vestri - 17.12.1904, Qupperneq 1

Útgefandi og ábyrgðarmaður: Kr. H. Jónsson.
ÍSAFJÖRÐUR, 17. DESEMBER 1904.
IV. árg.
Haldið ekki við skaðlegar
venjur af hugsunarleysi.
Kastið ekki afbeitingmn.
Kœru sjómenn!
Það ætti ekki sízt að vera
skylda yðar sjálfra, að vernda
þá atvinnu-grein er þjer stundið
og sem er annar aðal-lífsvegur
íslendinga, því sjálfskapar-vítin
eru verst í þessu sem öðru. —
Menn gá opt ekki að því hve
gamlar og illar venjur geta
haft illar aíieiðingar.
Menn sjá það, og kvarta
líka um það í blöðunum, hve
spillandi áhrif botnvörpungar hafa
á fiskiveiðar vorar, allt í kringum
landið, þar sem þeir draga vörpur
sínar yfir en einna mest gætir
þessa inn á fjörðuro og flóum,
þar sem við eigum hægast með
að ná í fiskinn á opnum bátum.
Það er nú sízt að álasa mönnum
þó þeir kvarti um slíkt. — En
þá þurfum við líka sjálfir að vera
sem varkárastir á því svæði
sem okkur er bagalegast að fisk-
urinn flúi af. Þó við ekki höfum
botnvörpur; þú höfum við notað
og notum enn þá aðferð, sem
óvíst er að sje mikið skárri og
sem sprottin er af gömlum og
illum vana og haldið áfram í
hugsunarleysi.
Það er gamall og illur vani
hjer við Djúp, að kasla öllum
afbeilingi á sjónum, nema þeim
sem 'hægt er að beita aptur, sem
er minnst af beitunni; t. d. ljósa-
beita sem ekki er búin að liggja
i sjó nema máske V2-"1 kl.tíma
er að öllu leyti óskemmd og
myndi því margur sveitamaðurinn
vera sjómanninum þakklátur, ef
hann gæti selt honum ljósabeitu
til soðmatar, og myndi fúslega
borga tn. af ljósabeitu sem af
2>gellum.« Jafnvel sjómenn sjálfir
yrðu stundum fegnir að eiga beitu
til soös. Þetta gæti verið í sjálfu
sjer mikið peningavirði, fyrir
utan hvað allur niðurburður hefir
skaðleg áhrif á fiskigöngur. —
Frá Bolungarvík, Kálfadal, Selja-
dal, Hnífsdal og ísafirði munu
ganga um 150 opin' skip, sem
munu beita í legu 25 ísum, eða
sem því svarar (steinbít eða rikl-
ing'). Það er því í legu sem svarar
3,750 ísum alls sem öllu er kastað,
— fyrir utan alla aðra beitu.
Þessi beita öll gerir því ekki
smá-lítinn niðurburð; og mun
hafa ill áhrif á fiskinn, það er
því ekki ætíð víst að fiskurinn
sje ekki til, þótt hann sje tregur
við öngulinn, hann er búinn að
fá nóg að jeta af þessum og
öðrum niðurburði og liggur því
fyrir meðan hann er að melta.
Þegar beitunni er kastað þar
sem straumar eru, er hún lengi
að komast til botns; svo fiskurinn
getur stundum verið upp í sjó
að elta þá fæðu sína sem aðra.
Einnig tel jeg alla slægingu á
hvaða tíma árs sem er tjón en
ekki ábata, þótt svo mikið bjóð-
ist í legu að ekki beri, sem
sjaldan er, fyrst og fremst eru
allir hausar og lifur miklir pen-
ingar, sem allir vita; enda viður-
kenna sjómenn það sjálfir, að
slæging sje eyðilegging fyrir fisk-
aflann, t. d. á veturnar þegar sá
tími er að ekki er leyfilegt að
slægja eða afhöfða á sjó úti, er
vana viðkvæðið ef einhver kastar
ísu-haus, að það sje þá úti um
þessa fiskifjölgun, úr því slægt
hafi verið; — þetta er líka það
dag-sanua, slæging öll hefir þau
áhrif að fiskinum kippir út fyrir
það svæði, sem slanginu vár
kastað á. Það sýnir sig líka
yfir þann tíma sem allir mega
slægja, að ekki er fisk að fá
nema úti á hafi og þar stopull
sem eðlilegt er, því þá er alls
staðar þessi mikli niðurburður,
og verður þar af leiðandi stopult
að ná i fiskinn á opnu bátunum;
mönnum á opnum bátum þykir
sjer vera gert hart til að mega
ekki slægja þar sem þiljuskipum
er það leyfilegt, en við teljum
þau spilla fyrir fiskigöngum á
vorin, eptir að þau eru farin að
fiska hjer niður undan Djúpinu.
Vjer erum því í engu bættari
þótt vjer göngum i lið með þess-
um þilskipamönnum með að eyði-
leggja atvinnu vora — sjávar-
aflann, sem er okkar aðal-stoð
og stytta.
Einnig tel jeg farsællra, að
hafa allt árið um í kring hleyp-
ings legu, með því verður minni
loða missir hjá almenningi, sem
opt stafar af því þegar lóðir
eru látnar liggja yfir nóttina, því
að þó menn ætli að draga þær
að morgni, þá hefir Atli marg-
ann svikið og lóðirnar aldrei
verið dregnar, við þetta tapa
útgerðarmenn og hásetar stór-fje.
Lóða missir getur átt sjer stað
þótt ekki sje lagt niður, en það
verður sjaldnar, aptur finnst mjer
fiskur tregari eptir að almenn-
ingur er farinn að leggja niður,
svo jeg get ekki i neinu sjeð
hagnað sem menn hafa af niður-
lagningunni. »En sínum augum
lítur hver á silfrið.c Það væri
því æskilegt að sjómenn hjeldu
fundi með sjer, til að heyra álit
manna í þessu efni, þetta er líka
mál sem alla skiptir, gæti það
verið til að opna augun á mönn-
um, svo þeir sæu hve fiskiveiða-
samþykktin síðan 1898 er í
mörgum greinum vanhugsuð. —
Einnig er margt nýtt komið síðan,
t. d. »Motor-«bátar sem nú eru
óðum að þjóta upp, og sumir
þeirra hafa þilfar og skáka í því
skjóli að þeir sjeu engum lögum
háðir, en róa. þó á sömu mið og
opnu bátarnir og skreppa inn á
hafnir á hverju kvöldi; þeir ættu
því að vera teknir með inn í
samþykktina og vera sömu lögum
háðir og opnu bátarnir, með því
það eykur líka óánægju hjá sjó-
mönnum, að þeir skuli. mega
slægja og afhausa hvar og hvenær
sem er.
I 4. gr. fiskiveiðasamþykktar-
innar frá 1. nóvbr. 1898, segir:
»Þó nær þessi ákvörðun ekki
til þeirra, sem hafa uppsátur fyrir
norðan Rit.« •— Jeg skil ekki
hvað þessi undantekning hefir
| átt að þýða, þar sem þessir menn,
Aðalvíkingar, róa á sömu mið
og Bolvíkingar. Mjer finnst það
hafa sömu áhrif áfiskinn, hvaðan
sem niðurburðurinn kemur. Aðal-
víkingar og Súgfirðingar ættu
því að vera sömu fiskiveiða-
samþykkt háðir og Djúpmenn.
Jeg vil því að endingu óska
eptir nýrri fiskiveiðasamþykkt og
að þar sje strangt tekið fram, að
kasta engum afbeitingi og enn-
fretnur slæging og niðurlagning
alveg bönnuð. Sjómenn ættu
því að hugsa eptir þessu og láta
það ásannast í verkinu.
Jeg býst við að grein þessi
þyki ljettvæg og á lítilli þekk-
ingu byggð, en máske hún verði
til þess að þeir sem betur eru
inn í þessu máli, láti þekkingu
sína í ljósi, og þá er tilgangi
mínum að nokkru leyti náð.
Borg, 20. nóvember 1904.
Bjarni Sigurðsson.
0<>ofilto00——
Lofsverðar framkvæmdir.
Fjórir atorkumenn hjer í bæn-
um, þeir: Sigurður A. Kristjáns-
son úrsmiður, Páll Jósúason stýri-
iridður, Arni Gislason formaður
og Jóhann S. Porkelsson trjesmið-
ur, hafa nú keypt motor-kútter
til síldveiða með reknetum. •—
Beituleysið * sem svo opt hefir
|| Kr. 7.
ollað ómetanlegum hnekkir í
fiskiveiðum vorum hefir fyrir
löngu síðan opnað augun á mönn-
um í því, hve síldveiðar með
reknetum væru hjer nauðsyn-
legar, þótt enginn hafi fyrri orðið
til aðkomaþessu í framkvæmd.—
Kútter þessi hefir verið byggður
hjer á landi, á hvalveiðastöðinni
Dvergasteini í Alptafirði, og er
alveg nýr með 10 hesta stein-
olíu-raotor. Kaupverð var 6,000
krónur fyrir skipið rneð vjelinni,
en við það bætist svo allt neta-
úthald til útgerðarinnar,
Ennfremur hafa 10 menn úr
Hnífsdal og Isafirði bundist sam-
tökum um að kaupa þilskip til
fislciveiða. Ætla þeir að kaupa
1 eða 2 af kútterum þeim, sem
haldið var úti af verzluninni
»Edinborg« í Reykjavík fyrir
nokkrum árum. — Er vonandi
að hvorutveggju þessu lofsverðu
samtök sjeu vottur þess að menn
almennt fari að vakna til meiri
framkvæmdarsemi en verið hefir
og setji ekki fyrir sig að ráðast
í það í fjelagsskap, er þeim sem
einstaklingum er ókleyft.
Ástandið í Rússlandi.
Þótt Rússar beri sig borgin-
mannlega ofan á og þykisthafa
ráð Japana í hendi sjer, er ástand-
ið í Rússlandi, síðan stríðið byrj-
aði, allt annað en glæsilegt.
Eins og kunnugt er hafði Witte
komið því svo fyrir, að ríkið
sjálft hafði í sinni hendi flestar
verksmiðjur í landinu, mikið af
verzluninni og vafsaðist i alls
konar gróðabralls fyrirtækjum,
sem það hafði góðar tekjur af.
Ríkið var því stærsti eða aðal-
' vinnuveitandinn um allt Rússland
og þótt það veitti erfiðismönnum
sínum skammarleg sultarlaun,
sem almenn óánægja var yfir,
þurftu þeir ekki að deyja út af
úr sulti meðan þeir fengu eitthvað
að gera.
En svo kom ófriðurinn ogjók
tífalt óánægjuna. 120 milj. kr.,
sem ganga áttu til atvinnurekst-
urs heima voru teknar til ófrið-
arins. Ríkið varð að hætta at-
vinnurekstrinum að miklu leyti.
Við það misstu ekki einungis
þeir erfiðismenn, er unnið höfðu
hjá ríkinu atvinnu, heldur einnig
fjöldi járn-nema, sem selt höfðu
ríkinu óhreinsað járn, og verða
því að freista lifsins með betli
eða þjófnaði. Iðnaðurinn hættir
og verzlunin minnkar. Járnbraut-
in sem áður var notuð til vöru-