Vestri - 18.02.1905, Blaðsíða 2
62
V E S T R I.
16. b 1
hefir ekki g-efist kostur á a<5
sýn i sig, er alls ekki rjett að
leg-gja á móti henni eða spá illu
um gerðir hennar I sumar fá
menn að sjá á hvaða braut hún
stefnir með máletni þjóðarinnar,
og eptir þeim málefnum en ekki
mönnunum er fhjlja þau eða
stjórn:na skipi — ber þjóðinni
að haga sjer með fylgi við stjórn
vora.
Metum málefnin meir en menn-
ina, þau hafa meiri og varanleyri
þýðingu fyrir þjóðina. X.
Flutningur Yestur-Islendinga
heim til íslands.
Það virðist hafa komið við
kaunin hjá ritstj. Fjallkonunnar,
að Vestri hefir hreift því að rjett
væri að gera tilraun til aðfáís-
lendinga í Vesturheimi til að flytja
heim til íslands aptur.
Vjer vissum það. að ritstjóri
Fjallkonunnar var alda-vin sálna-
hirðanna vestan hafs, og að hon-
um hefir jafnvel verið borið á
brýn að hann myndi ekki mót-
fallinn Ameríkuferðum, og hvetti
þ(;irra fremur en letti. Fn jafn-
mikla tilfinningasemi og kemur
f ljós í Fjallk. 13. des. f. á., hefð-
um vjer ekki ætlað honum í máli
þessu.
Hann minnist þar á uppástungu
Vestra, um að fá íslendinga í
Vesturheimi til að flytja heim aptur
og það er auðheyrt að hann vill
ógjarnan láta fara langt í að
syngja slíka sálma. í>að er auð-
heyrt á anda greinarinnar að
hann þykist ekki hafa mikla trú
á siíku, en ástæðan er ekki nema
ein, og, vjer verðum að segja að
hún er ljettvæg.
Hún er sú að >í Norvegi hefir
mönnum orðið tíðrœtt* um að fá
Norðmenn heim frá Vesturheimi.
En úr lilraununum hefir ekkert
orðið, af því menn hafa enga
trú á þeim,< og svo segir hann
að Björnstjerne Björnson hafi
sagt, að það væri ekkert ann-
að en vitleysa að hugsa sjer slíkt,
Að síðustu telur hann mjög lítil
líkindi til að ísland dragi betur
að sjer íslendinga en Norvegur
Norðmenn.
Oss virðist nú ósköp lítið á því
byggjandi eða eptir því farandi
þótt tíðrætt verði um einhvern
hlut ef hann aldrei kemst til fram-
kvæmda, þar kemur engin sann-
reynd til greina. Hefði orðið af
tilraunum í Norvegi hefðu þær
máske getað gefið oss einhverja
leiðbeiningu. — En þetta að tíð-
rælt verður um að gera einhvern
hlut sem ekki kemst þó til fram-
kvæmda, bendir á að þeir sem
gera tíðrætt um hann hafi trú á
honum. Með allri virðingu fyrir
höfuðskáldi Norðmanna, getum
vjer ekki heldur álitið hann óskeik-
ulann dómara í þessu máli, máske
* Leturbreytingar allar eru gerðar af
Ritstjj. ,
alls ekki færari að dæma um
þetta, on hvern annan sem alls
ekki er skáld.
tn að þessu öllu slepptu verð-
um vjer einmitt að halda því fram
að meiri líkindi sjeu til að ís-
land dragi til sín Islendinga en
Norvegur Norðmenn. Og vjer
getum fært ástæður fyrir að þetta
er rjett áiyktað. Kaupgjald verka-
fclks er víða lægra í Norvegi en
hjer, og nú sem stendur hafa út-
gerðarmenn við Faxaflóa ráðið
talsvert af norskum sjómönnum
á skip sín, af því þéir fá þá fyrir
lægra kaup en íslenzka sjómenn,
og það hljóta allir að sjá að kaup-
ið hlýtur að vera talsvert lægra
ef það á að borga sig að sækja
mennina til Norvegs. Það mun
og flestum Islendingum kunnugt
að norskir verkamenn, er hval-
veiðamenn hafa flutt upp hjer til
lands, hafa ekki verið eins kaup-
dýrir og íslenzkir verkamenn.
Þetta ætti Finar og >konan« hans
að vita.
Ritstj. Fjallkonunnar hefir sjálf-
sagt búist við að þessi veika
ástæða hans myndi ekki sannfæra
fólkið, og segir að ekki sje ann-
að en Vestri þylji upp nöfn þeirra
er honum sje kunnugt um, að
myndu vilja flytja aptur til Islands
frá Ameríku, og svo væri »hægð-
arleikur fyrir þá Íslendingaí Vest-
urheimi sem blaðið nefnir, að
gera það kunnugt almenningi
að blaðið hafi rjett hermt,< segir
ritstj. >Fjk.,< og bætir svo við,
>að geti blaðið ekki þetta megi
álíta þessa grein þess sem mark-
Ieysuhjal.<
Þetta á að vera sleggjan sem
gefi máli þessu rothöggið.
En vel skiljum vjer hvað þjer
farið, Einar sæll! Það eru engin
gleðitíðindi fyrir Vesturheims-
prestana, Ameríku-agentana og
aðra vini yðar, að vita af því
að brjef sem gefa slíkt í skyn
skuli berast hingað heim. Þeim
kæmi það ekki sjerlega illa að
að fá að vita nöfn brjefritaranna,
svo þeir gætu látið þá skriptast
og hverfa frá villu síns vegar.
Já, vjer efustum að minnsta kosti
ekki um að þessir vinir Einars,
myndu finna mennina að máli,
áður en þeir gerðu almenningi
kunnugt, hvort rjett væri hermt
eða ekki, og gerðu yfir höfuð
að tala sitt til að stemma stigu
fyrir þessari villu.
En það hyggjum vjer á margra
manna vitorði er lesa brjef að
vestan, að fjöldi íslendinga lætur
í ljósi löngun til að hverfa heim
aptur, ef þeir gætu hugsað til
þess kostnaðarins vegna, og vjer
gœtum trúað ritstj. Fjallk. fyrir
mörgum slíkum nöfnum, ef hann
gæti gefið oss fulla tryggingu
fyrir að hann bæri það ekki apt-
ur í Vesturheims-prestana og
nóta þeirra.
En einn mann er óhætt að
nefna, sem er augljós sönnun þess
að íslendingar vilja gjarnan hverfa
heim til fósturjarðarinnar aptur,
ef það væri greiðara og þeir ættu
hjer að einhverju vísu að hverf. 1.
Þessi maður er einmitt ritstjóri
Fjallk sjálfur. Hann flutti hing-
að aptur upp frá Ameríku-sælunni
með tilstyrk Isafoldar-Björns og
til aðvera vinnumaður hans. Fleiri
dæmi þekkja margir af ýmsuin
öðrum, sem þrátt fyrir örðugleil>
ana og kostnaðinn hafa komið
hingað aptur og sezt hjer að.
Nei, Einar má gera betri skil
ef hann ætlar að sannfæra menn
um að það sje óhugsanleg óhæfa,
að reyna að fá eitthvað afVest-
ur-íslendingum til að flytja upp
til íslands aptur.
Látum vjer svo útrætt um þessa
Fjk.-grein að sinní.
Frjettir frá útlöndun.
Stjórnarbylting í Rússlandi,
Yerkalýðurinn í Pjeturshorg
skotiim niður liroimum saman.
Með >Firdu< bárust að eins
lausafregnir frá útlöndum, með
því öll útlend blöð er skipið hafði
meðferðis urðu eptir í Rcykjavík.
Lausafregnirnar geta þess að
miklar óeyrðir sjeu nú byrjaðar
í Rússlandi, þjóðin sje að rísa
upp til að höggva af sjer ófrels-
isfjötrana. Sögulcgust eru tíðind-
in úr Pjetursborg. Fjöldi verka-
manna ætlaði með mesta frið og
ró að halda fund til að ræða ruál
sín og vildi ná fundi keisarans
til að bera fram bænir fyrir hon-
um, en þá var hafin skothríð á
hópinn eptir skipun foringja þess
sem keisari hafði falið að halda
uppi reglu í borginni, og kvað
vera frændi keisarans og mesti
grimmdarseggur. Verkalýðurinn
var skotinn niður varnarlaus. -—
Komst nú allt í uppnám og upp-
þot og hjelt blóðsúthellingunum
áfram fram á næsta dag. Þetta
atvik hefir verið tilefni til þess
að þjóðin hefir risið upp víðsvegar
og heimtar að keisarinn fari frá
völdum og komið verði á frjálsri
stjórn. Því hefir verið barið við
að keisari sjálfur hafi ekki verið
heima, þegar ógangurinn í Pjet-
ursborg var hafinn, en auðvitað
heimta menn að hann beri ábyrgð
á þessum aðförum. Frjettirnar
eru ógreinilegar, en allar líkur
eru til að þetta hafi verið byrjun
á borgarastríði og byltingaöldu
er muni rísa hátt og umhverfa
jafnvel hinu rússneska ríki.
Af stríðinu í Asíu voru engin
stórtíðindi sögð.
Maður varð úti
nm síðast). mánaðarmót suður á Miðnesi,
Sigurður Gíslason frá Melbergi, ungl-
ingspiltur um tyítugt.
Maður fórst
12. f. m., niður um ís á Úlfljótsvatni í
Grafningi; Guðmundur Jónsson að nafni.
Yar að reka fje yfir ratnið, ísinnbrast
undan honum og fjárhópnum, og fórst
margt af ijenu líka.
Mannalát.
I. þ. m. andaðist Halldór sýslumaður,
Bjarnason frá Patreksfirði, á Landakots-
spítalanum í Roykjavík úr krabbameini .
á 42. aldursári. Hafði hann farið suður
til lœkninga í vetur. — Hann var fæddur
á Ulfagili i Húnavatnssýsiu, 25. sept.
1863; útskrifaðist úr lærða skólanum
1887 með 1. eink., tók próf i lögum við
háskólann 1894, með 2. eink. Fjekkst
svo um hríð við málfærslustörf og var
á skrifstofu hjá bæjarfógetanumí Reykja-
vík; var settur sýslumaður í Barðastranda-
sýslu 13. okt. 1899 og fjekk veitingu
fyrir sömu sýsiu 9. jan. 1900. Hann
var giptur Margrjeti Egilsdóttir, bók-
bindara í Reykjavík. — Halldór var vin-
sælt og vellátið yfirvald og mun saknað
af flestum er nokkur kynni höfðu af
honum.
29. f. m. ljezt frú Sigríður Árnadóttir
(landfógeta), kona Páls sýslum. Einars-
sonar i Hafnarfirði. Yeiktist hún mjög
skyndilega en hafði verið fremur heiisu-
lítil. Hún var komin nokkuð á fertugs-
aldur. þau hjón eigá 2 börn á lifi,
nokkuð stáljmð. — Hún varmesta sæmd-
arkona og mjög vel þokkuð. (Þj.ólfur.)
II. þ. m. andaðist eptir langvinnar
þjáningar Halldór Halldórsson í Fremri-
Hnífsdal, fæddur 22. júní 1846 á Meiri-
húsum í Skálavík. Árið 1868, 30. ágúst',
giptist fiann jungfrú Efinu dóttir merk-
ishjónanna Páls Halldórssonar og Sig-
ríðar Bjarnadóttur á Osi. Elín sál.,
sem var mesti kvennskörungur og bezta
kona, andaðist af barnsförum mislinga-
sumarið 1882. 2 börn þeirra hjóna dóu
þá, Hka og voru jörðuð með móðir sinni.
Af börnum þeirra lifa að eins 2: Páll
kenhari við sjómannaskólann og Elín,
gipt Jóni trjesmið Olafssyni hjer á Isa-
firði. Eitt af börnum þeirra var Hall-
dór Ágúst skipstjóri, sem drukknaði úr
Hnífsdal fyrir nokkrum árum. — 1 ann-
að sinn giptist hann 29. marz 1893,
yngisstúlku Guðrúnu Kristínu Jónas-
dóttur, sem nú lifir mann sinn ásamt
4 börnum þeirra, öllum í æsku.
Halldór sál. var vel greindur maður
og sæmilega að sjer, og betur en við
mátti búast, þar sem hann hafði að öllu
leyti menntað sig sjálfur. Meðan hann
bjó á Seljalandi, var hann talinn með
helztu bændum hreppsins og sat fengi
í hreppsnefnd. Hann var vandaður í
allri hegðun sinni. Siðustu árin var hann
þrotinn að heilsu. Y.
íslenzkt þilskip fórst
á milli Engiands og Orkneyja. Þorsteinn
Egilsson skipstjóri í Rvik o. fl., höfðu
keypt það í Englandi og var það á leið
upp. Skipverjar voru 5, sem allir fór-
ust. Þar af 3 ísiendingar: Viihjálmur
Björnsson, skipstj.; Valdimar Jónsson,
stýrim. og Guðmundur Vestmann.
Skipströnd.
16. f. m. strandaði enskt botnvörpuskip,
Banfí'skire frá Aberdeen, áBreiðamerkur-
sandi, Skipverjar misstu skipsbátinn og
urðu því að dvelja 28 stundir í skipinu
eptir að það var komið á grunn, en
gátu þá vaðið upp, þegar þeir komu á
land viltust þeir um sandinn, en vildi
það til lífs að bóndinn frá Tvískerjum
sá för þoirra er liann var að hyggja
að reka, leitaði þá uppi og kom þeim
til bæja.
Annað botnvörpuskip strandaði !6. f.
m. fram undan Þjórsá undan Pljóts-
hólum. Skipshöfnin bjargaðist í land
á kaðii. Skipið var á leið heim til
Englands fullt af fiski.
í kjöri um Sauðanes
eru síra Árni Jónsson próf. á Skútu-
stöðum, síra Jón Jónsson próf. á Stafa-
felii og síra Jón Halldórsson á Skeggja-
stöðum.
Sandfell í Öreefum
er veitt Jóni N. Jóhannessyni, aðstoð-
arpresti á Kolfreyjustað.
018.