Vestri - 02.09.1905, Side 1
Útgefandi og ábyrgðarmaður: Kr. H. Jónsson.
IV. árg. ]
| /
Siiemmbær
óskast'keypt sem fyrst.
Jón Haxdal.
®®c,Q.«s©eeeGíf&ee©i ®«e®®c®
Eptirfarandi grein heíir'boríst
til hirtiiigai’ í „Yestra":
„Undirskrifta-hneykslið nýja.“ |
„ ísaf oldar “ ,-B iörn, „ genoraliri n “
nýi, hefir að sögn sent út um alla
hreppa landsins nýtt áskorunarskjal
til undirskrifta. Kvað pað vera
þess efnis, að biðja konginn að láta
vera að staðfesta fjárlögin eða eitt-
hvað þess konar út af ritsímamál-
inu. Þetta á að geta hrifið! —
Hann veit, karlinn, að hversu ólík-
lega sem logið er, verða þó allt
af nokkrir til að trria og þó ólík-
legt sje, eru þegar nokkrir farnir
að ánetjast í þessari veiðibrellu.
Panriig höfðu nokkrir Bolvíkingar
látið leiða sig til að skrifa undir
þetta og sumir án þess að hafa
hugmynd um, hvað þeir skrifuðu
undir. Þeim var nóg að sjá framan
í Pjétur og heyra skýringu hans
i á málinu.
í öðrum hrepprim haía menn
svarað, að rjettara væri að lesa
nefndarálitið irá þinginu, sem nri
| er komið í aila hreppa, áður eim
roenn fæiu að skriía undir. Fiestum
skilst það, að slík skjöl og þessi,
eru alveg þýðingarlaus, og eru scnd
ut- aí ,géneralnum“ að eins, og
eingöngu, til þess, að espa þá sem
kynnu að skrifa undir, á móti ráð-
herranuxn fyrir að hann ekki tekur
til greina áskorunina, sem honuni
vitanlega er alvcg ómbgulégt.
ísfirðingar ættu að sýna.almennt
að þeir sjeu hugsandi rriénn sem
ekki láta hlaupa með sig alveg í
I gönur, og senda biaðið aptur eins
I og það kom. M'ógni.
Prestshosning.
í Ijvan.nú í Dölum helii nýlega
faúð Iram préstskosning, og- hlaut
kosnir.gu cai.ck theol. Asgeir
Asgeirsson.
: EliáÍIlOlt
kom hingað 30. ág. og fór aptnr
um kvöldið. Með þvi kom frú
A. Benediklson og dóttir hennar
og ýmsir fleiri.
Með skipinu tók sjer far hjeðan
Björn Guðn.undsson kauj m. o. fl.
ÍSAFJÖRÐUR, 2. SEPTEáíBER 1905.
Þingfrjettir.
VIII.
„Ojöf Jóns Siguiössonar.”
Samkvæmt skýrslu verðlaunanefnd-
arinnar hafa engin verðlaun verið
veitt, af „Gjöf Jóns Sigurðssonar“
á þessu ári. Á fundi í sameinuðu
þingi 18. þ. nr. voru kosnir í nefr.d-
ina. fyrir næstu tvö ár: Eir. Briem,
Björn M. ÓJsen, Þórhallui Bjarnars.
Fei-ðakostiiaðarTeiliiiinaar.Á
sama fundi í sam. þingi voru kosnir
til að rirskurða ferðakostnaðarreikn-
inga þingmanua: 01. Br., Guðjón
Guði., Guðlaugur Guðm., Gutt. Vig.,
M. Stephensen.
ltitsímainálið. Eins og kunn-
ugt er, er fjárveitingin til ritsíma
orðin að lögum frá þingsins hálfu.
í neðri deild var það samþykkt 15.
ágrist. Hafði hrin samþykkt að
veita til ritsíma og málþráða 310'
þris. kr., (þar af 4000 kr. til að
rannsakaog undirbria simasambaöd
írá- Stað í Hrritafirði til ísafjarðar
og frá Beykjavík og austur að Ægis-
síðu). í efri deild, þar sem málið
var samþykkt 24. ágrist, var þessu
breytt þannig við '3. umr. málsius:
að samþykkt var 125,000 kr. fjár-
veiting úr landssjóði 1907 til rit-
síma-álmu frá Stað í Hrútafirði
til ísafjarðai kaupstaðar. — Mega
Vestfirðingar vera glaðir yfir þessum
málalokum. því að líkindum heíði
lengi mátt biða ei sitja liefði átt
við aðgerðir neðii deildar.
VmSirsluiftariuálið. 22. ág.
kom til uinræðu í neðri deild sri
þiiigsáiyktunartiliaga Valtýinga um
undivskriftarmáiið, er fór fvam á,
að deiídin týsti það stjórnarskrár-
brot, að foi sætisráðherraun danski
skrifaði undii ritnetningarskjál ís-
iandsráðherra, Fyrii tillögunni tal-
aði Skrili Thoroddsen og St. Stef-
ánsson kennaii, en á móti: iáðh.,
Lárus H. Bjarnason, Guðl. Guðm.s.
ok Guðm. Bjönisson. —. Að lokum
var svo með 10 atkv. gegn 8, samþ.
svo hljóðandi rökstudd dagskrá:
„Með skírskotun til þess, að í
íenginni reynzlu við síðustu ráða-
neytaskipti í Danmörku og í kveðju
konungs til aiþingis í sumar, felst
íull viðuikemiiug um þingræði og
um sjeistöðu íáðherra ísiands, og
með þeirri yfirlýsingu, að ráðherrann
ber að sjálfsögðu fulla stjórnskipu-
lega ábyrgð fyrir alþingi á ritnefn-
ing sinni, tekur deildin fyrir næsta
mál á dagskrá."
GæzIiistgÓTÍ landshankans var
Kristján Jousson yfiidómaii endur-
kosinn til næstu 4 ára af e. d. þ.
23. ágrist.
(«'Tzl ustjói'i söfn uiiiu-sjóftsins
var Júlías Havsteen kosinn af e. d.
sama dag. (I stað Jóns .Jensson ir.)
Nefndini aðflutningsbannsmálinu
ber upp í neðri deild þingsályktun-
artillögu ufii að skora á stjórnar-
ráðið, að láta fram fara atkvæða-
greiðslu allra kjósanda á. landiiui
um það, hvort. tögleitt skuli að-
flutningsbann á áfcngi. Atkvæða-
greiðslan fari fráthfyrir alþingi 1907
og sje teynileg.
’Aijiingislvosningar. Nefnd sri,
sem kosin var í n. d. til að ihuga
stj.frv. um breytingar á kosníngar-
lögum, hefir lagt á móti að sam
þykkja það að svo stöddu, þar sem
tillögur frv. muni vera- öllum þorra
þjóðarinnar ókunnar. Auk þess
efast nefndin um, að aðal-nýmæli
frv.: hlutfallskosningar til alþingis,
sje timabært, enda sjeu þær lítt
notaðar til þjóðþingiskosninga. -—
Hlutfallskosning byggir aðallega á
því tvennu, að flokkaskipti sjeu
skýr og kjósendur nái hæglega hver
til annars, en þessi skilyrði telur
nefndin ekki fyrir hendi, að minnsta
kosti ekki hið siðara. Nefndin er
þó stjórninni samdóma um, að
breyta þurfi kjördæmaskipuninni.
Gjafsóknir. Nefndin í n. d. í
því máli vill lát.a nema rir lögum
skyldu embættism. til að hi'einsa
sig af ærumeiðandi áburði með
dómi. Leggur netndin til að gjaf-
sóknir sjeu engum veittar nema
snauðum rnönnum, dómurum, sem
boðið er að höíða mál rit af meið-
yrbum um þá, og möimum, sem
þurfa að höfða raál gegn dómara
sínum rit af áreitni' dómarans.
Keiiiiiiiiisivólinii. E. d. sam
þykkti, að hinn fyrirhugaði Kerm
araskóli skyldi vera í Flensborg í
Hafnaríirði. En meirihlhti nefnd-
arinnar, sem fjailaði um málið í
neðri deild, gat eigi orðið á það
sáttur. Telur hann samband kenn
ara- og gagnfræða-skóians, er frv.
gerir ráð fyrir, muni reynast óhag-
kvæmt. Hins vegar telur meirihl.
Reyk javík fyrir margra hluta sakir
lang-heppilegasta staðinn fyrir kenn •
araskóla. Neðri deild hefir ialtist
á tillögur meirihi. og sent niálið
aptur til efri deildar. Aðiíkindum
fær því roálið eigi framgang á þessu
þingi.
Eanlvavaxtiil'Tjcf. Jón Jóns
son, GuðL Guðm., Guðm. Bjöinss.
og Stefón kennari fiytja frunivarp
í neði i .deild þess efnis, að íslands
banka veitist heimild til að gefa
rit bankavaxtábrjef, er netni allt
_ I Kp. 44.
tvöfaldri upphæð við hlutafje hans
og varasjóð samau. Helmingur
brjefanna beri vexti, en hinn
helmingurinn 4%.
Ræktuiiai'sjófturiint. Þj.jmða-
sölu nefudiö í e. d. leggur til, að
ræktuunisjóðui'inn greiðj iirlega til
landssjóðs 4%, af andviiði þeirra
þjóðjarða, sem seldar verða eptir
1. jan. 1906. Af vöxtum sjóðsins
að öðru leyti viil hriri. að veija
megi alit að 5/12 ti! að styrkja menn
til lifsábyrgðar-kaupa til viðbótar
tryggingar lánum tii ábýlis-kaupa,
en 4/12 til verðlauno.
Fasteignarrjettimli erlendru
íiiaima. Frv. hefir verið borið
upp í efri deild þess efnis, að er-
lendir menn, sem eignast, eða hafa
eignast, rjettindi yfir fasteign á
íslandi, skuli hafa fyrirgert rjett-
indunum, sjeu þau látin ónotuð nf
þeim hjer á landi samfleytt í 20
ár, og hverfa rjettindin þá aptur
til fasteignareigandans, eða til lands-
sjóðs, ef um eignarrjett eða erfða-
festu ræðir.
Styrkur til smjörbúa. 18000
kr. rir landssjóði eru veittar til
samvinnu-snrjörbria tvö næstu árin.
Smjör sem selst lakar en á 70 aur.
pundið, verður eigi styrks aðnjót-
andi. 1 fyrsta ilokki telst smjör,
ei' selst hefir á 80 aura. pd., en í
öðrum flokki smjör, er selst á 70
— 80 aura. 1. flokks snijör fær
50% hærri verðlaun, evi 2. flokks.
Stjóniarráðið rithlutar styrknum og
skulu því sendar umsóknir.
jNámulög. Frv. um það efni
hetír Þórhallur Bjarnarson o. fl.
borið upp í neðri deiid.
liæjarstjói' 11 Keykjavíkur. G.
Björnsson og Jón Magnrisson flytja
frv. um, að losa bæjarfógeta Rvíkur
við að vera sjálfkjörinn nefndarm.
og forniann í hafnarnefnd, bygg-
ingárnefnd og heilbrigðisnefnd.
VindiatolluT. Jón Ólafsson 0.
fl. flytja frv., er ákveður aðflutn
ingsgjald af vindlum 1 kr.'1 50 auv.
af hundraði, ef það vegur ekki yfir
75 kv„ en siðan 50 aur. i viðbót
fyiir hver 25 kv. eða minna som
hundraðið vegur meira. • (Nri ev
tollurinn 2 kr. af hverju pd.), En
aðal-nýmælið i frv. er, að greiða
skuli sölutoll af vindlum tilbrinum
hjer á lapdi jafn háan aðílutnings-
tollinum. Baði aðfiutningstoll og
sölutoll skal greiða með tollíri-
merkjum.
SveitastjóruiiMmíl. Nefndin i
því máli ber upp irv. um vega-
gerðir í verzlunarstöðum.__________
Vei'zlunarstaðir, sem eru sjerstakir
hreppar skulu lausir við að greiða
gjald til sýsluvega, að því tilslcjldu,