Vestri - 03.02.1912, Qupperneq 1

Ritstjóri: Kr. H. Jónsson,
FEBRÚAR 1912. 5. tbl.
Stór útsala
í verzlun
J öJl Jd
á ÍsafirM.
Til þess að rýma fyrir nýj’im vörum
verður frá 2. febrúar til 1. mars geflnn
20—30°|o afsláttur
á öiium vefnaðarvörum og glysvörnm
gegn peninga borgun út í hönd.
Agætis vindlar mjög ödýrir.
XI. árg.
Versta memið.
(Framh)
Vér höfum hér að fiaraan vifjað
upp fyrir 08s, hvé afarvíðtæk og
skaðleg áhiif óskilvisra hefir á öllum
svæðum viðskiftanna og jafnframt
bent á hversu margt liefir að því
stutt að útbreiða hana og magna.
En hver eru svo ráðin t.il þess
að taka í taumana og draga úr
pví að hún haldi áfram að skapa
oss böl og breiða skugga yfir þjöð1
líf vort.
Fyrsta og besta skilyrðið í þá
átt er hagkvæmari bankaviðskifti
og minni lánsverslun.
Og eitt er víst að allir munu á
einu máli ura það, að lánsversl-
unin í hverri mynd sem hún er
só óheppileg, jafntíyrir lánveitendur
og lántakendur.
En aliir segja að ástandið só
svo, að lánsviðskiftin séu óhjá-
kvæmileg.
Eitthvað kann aö vera hæft í
því, að ekki sé hægt að kippa þeim
í burt.u alveg i einni svipan, en
mikið mætti sjálfsagt úi' þeim
draga.
En það er sérstaklega hin upp-
vaxandi kynslóð, sem eg vildi snúa
mér til og kveðja til atfylgis til
að bægja þessu böli á braut.
Til og frá um iandið hefir
myndast félagsskapur meðal hinnar
yngri kynslóðar, hin svo nefndu
ungmennafélög, með því markmiði,
að efla og glæða alt atgervi hins
uppvaxandi lýðs.
Það er fögur hreyfing, sem ósk>
andi væri að fái sem bestan byr
og blessunarríkust. áhrif.
Viil nú *kki þessi fólagsskapur
taka á stefnuskrá sína að viuna
að skilvísi og orðheldni.
Það er gott og fagurt að iðka
líkamlegar íþróttir og temja hönd
og fót til fimlegra, fagurra, reglu-
bundinna hreyfinga, en hitt er
ekki minna um vert, að sálin sé
úraust og heilbrigð.
Hraust sái í hraustum líkama
er markið sem ungmennafélögin
stefna að.
Þess vegna verða þau að leggja
kaPP á að lækna hin andlegu
meiuin 0g efla mötstöðuhæfileg-
leikana gegn þeim.
Hinir hiáustu forfeður vorireru
fyrirmynd ungmennafélaganna, en
Þeir urðu alt eins oft mikilmenni
íyrir sálarstyrk sinn og stöðuglyndi
eins og fyrir líkamlegt atgervi eða
afl í vöðvum.
Það er ekki nóg að æía hönd
ÍSAFJÖRÐUR, 3.
og fót til að hlýða boði hugans,
ef hngurinn sjálfur er óstyrkur,
stefnulaus og veikur.
Og alt er um það að gera, að
æfa sig fyrst í iðkun þess smáa.
Ef ungmennafélagsrkapurinn gæti
vanið meðlimi sína á skilvísi og
oiðheldní innan síns félagsskapar
væri grundvöllurinn iagður til þess
að þeir sýndu sömu skil í öðrum
viðskiftum.
Enginu ætti að teljast góður
fólagi, nema hann greiddi gjöld sín
á vissum tíma og mætti stundvís
lega á fundum og öðrum mótum
félagsmanna.
Öll keppni í Þvi efni væri ung-
mennunum hollur skóli og góður
undirbúningur undir lífið.
En þótt vænta mætti að ung«
ménnafélögin gætu mikiu áorkað,
ef þau tækju málið að sór, er ekki
svo að skiija að hinir eldri hafi
neinn rétt til að ,rasa“ út, eða
sneiða sig hjá að vinna að umbótum
í þessa átt.
En því er nú þannig varið, að
mörgum er gjarnt að gera háar
lcröfur til annara, en taka^ lótt á
eigin athöfnum.
Og það er heidur ekki svo létt
þcgar inenn eru sokknir í fenið að
rífa sig upp úr því aftur.
Þannig er því varið ineð óskil-
vísina, að margir*eru þar komnir
svo í kaf, að þeir geta ekki losað
sig þóti, þeir vilji, enda heldur þar
hver í annan og dregur hann niður
með sór.
En góður vilji má þó mikils og
ef margir væru samtaka um að
gera sitt til að sýna skilvísi inyndi
viðskiftalifið taka mikilli breyt.ingu.
Einkum er það í því smáa sem
hægast er að laga, en þar er van-
rækslan mest.
Og umfram alt er þess að gæta
að ekkert vinst, þegar samtök og
samvinnu brestur.
Ef hinir ýmsu atvinnurekendur
og kaupmenn, sem nú súpa beisk-
asta seiðið af óskilvísinni hefðu
meiri samtök en nu eiga sér stað,
til að takmarka utlán og heimt.a
skil efast eg ekki um að nokkuð
mundi vinnast á.
Iðnaðarmannafólögin ættu að
vera sjálfsagðir forgöngumenn til
að gangast fyrir slíku, að þvi or
iðnaðarviðskiftin snertir, því ekki
fara iðnaðarmenn fremur varhluta
af óskilvísi í viðskiftum en aðrir
er viðskifti hafa.
Bið eg svo Yestra og lesendur
hans að virða þetta mas mitt. á
bet.ri veg og er eg fús til að taka
þátt í frekari umræðnm um það,
ef einhver gefur tilefni til.
Legg eg svo niður pennann að
sinni.
Hrandnr.
Utan úr víðri veröld.
Ptrsía. Þess var getið í
símtregnum í Vestra nýlega, að
Rússar hefðu sent her inn í Per-
síu og neytt Persa til samninga
við sig.
Persía er eins og kunnugt er
ríki í Asíu c. 1645,000 □ km. að
st»rð og er íbúatalan um 9 milj.,
svo að fólkstölu og stærð er það
ekkert smáríki. Persar eru her-
skáir að upplagi, en mjög á eftir
tímunum í öllum herbúnaði og
þurfa því ekki að ætla sér að
etja kappi við stórveldin hér í
álfu, enda hafa innanlandsóeirðir
og flokkadrættir legið þar t landi
um langt skeið og dregið úr
öllum framförum og menningu.
Síðan Persar áttu í ótriði við
Englendinga 1856 hata Englend
ingar haft ýms forréttindi og
hlunnindi í Suður-Persiu, og á
síðari árum má heita að þeir hafi
ráðið þar lofum og lögum.
í'Norður Pers'u hafa Rússar
verið að seilast til valda og 1902
náðu þeir samningum um ýma
verslunarhlunnindi þar, og hafa
svo alt af fært sig meira og
meira upp á skaftið.
Stjórnin í Persíu hefir á síðari
■rum verið eins og milli tveggja
j.da, milli Rússa og Englendinga
er báðir hafa viJjað sinum tota
fram ota. En hún hefir litið
skeytt því, að gæta þeirrar hættu
sem yfirvofði, enda hafa stjórn-
málamenn Persa trúað því, að
Rússar og Englendingar gætu
hvorugir unt öðrum verulegra
yfirráða í Persíu. En ®ftir síð-
ustu fregnum er svo að sjá sem
það sé samkomulag mihi Eng-
lendinga og Rússa, að Rússar
fái óbundnar hendur í Norður-
Persíu, en Englendingar fái aftur
á móti að vera einir um hituna
í Suður-Persíu.
Tiletnið sem Rússar fengu sér
til aðM vaða með her inn í
Persíu var það, að stjórnin í
Persíu hafði tekið upp í skuldir
eignir sem bróðir hins afsetta
keisara hafði átt, en sem Rússar
líka þóttust hafa kröfur til. —
Persar gátu ekkert viðnám veitt
en sneru sér til stórveldanna og
báðu þau að skerast í leikinn
eða stilla til friðar, en fengu enga
áheyrn. í Þýskaiaudi kom að
r