Vestri - 17.02.1912, Blaðsíða 2

20
V E S X R 1
7- ibl
1
á samg-öni(ur þær, er vér ættum
við að búa, ef ekki nyti annara
við. Vér tökum að eins aðal
hafnirnar og setjum hér í töffu
formi til glöggvunar:
Reykjavík
Stykkishóimur
Patreksfjöi ður
Dýrafjörður
ísafjörður '
Sauðárkrókur
Siglufjörður
Akureyri
Húsavík
Vopnafjörður
Seyðisfjörður
Eskifjörður
fær 19 férðir
— 11 —
4 —
— 3 —
— 6 —
— 11 —
— 2 —
— 13 —
— 2 —
— 2 —
— 8 -
— 9 —
Þannig lítur ferðafjöldinn út,
©n nú er að aðgæta, hversu
haganlega þeim er fyrirkomið og
skal þá að eins tekið lítið sýni.s-
horn af því. — Höfuðstaðurinn
fær — eins og taflan sýnir —
19 ferðir á pappírnum, en þar í
eru meðtaldar ferðir strandbát
anna til landsins, sem aldrei voru
þó taldar með á aðaláætlun
Sameinaðafélagsins meðan það
hafði þær (o: strandferðirnar).
Sé svo aðgætt, hvernig ferðirnar
skiítast á mánuði ársins, þá lítur
sá samanburður út þannig:
J. F. M. A. M. J. J. A. S.O.N.D.
Rv. 1 „ 2 3 3 1 2 J 2 2 2 „
W.»( 1 , 1 1 1 , 1,1,
Ak. 1 „ 1 1 1 1 2 1 1 2 1 1
Sf. „?„£ 1 1 1 1 l 1 1 „ 1 „
Eins og þetta yfirlit ber með
sér þá verður höiuðstaður Vest
firðingafjórðungs þó allra mesta
alnbogabarnið og má undarlegt
virðast, þar sem Björn Jónsson
»fyrverandi< er þingmaður eins
kjördæmis þar á Vestfjörðum þó.
Eftirtektarvert er það einnig,
að í sjálfum höfuðstað landsins
líða sturdum liðugir 90 dagar
milli ferða, en svo eru aftur 3
skip félagsins þar á fjögrad^ga
fresti I!
Þetta eru ekki ,kássuferðirnar‘
gömlu, sem >ísafold« vítti s 0
mjög að maklegleikum hér uni
áriðlll
Vér ísfirðingar verðum þessa
þó enn tetur varir, af því að hér
líða um 130 dagar milii ferða
eða meira en þriðjungur árs og
mundi sá tími mörgum óþægilega
langur, — ef engir aðrir en
Thore yrðu til að flytja oss ís
firðingum matarbjörg og anna.
allan þann tíma.
Af öllu þessu, sem hér hciir
verið drepið á, vor.um vér, v
alþjóð megi nú verða það ljóst
aðsamningur sá við Thoreíélagið,
er Björn ráðherra gerði og sem
hér hefir nú verið athugaður
nokkuð, er sannnefndur svikráð,
— af því að hann er gerður á
alt öðrum grundvelli, en heimild
sú, er aiþingi gaf stjórninni,
ákveður. Þegar svo það bætist
við þessar örfáu og afaróheppi-
legu ferðir Thorefélagsins, að
ekki er mögulegt, hvað sem
áliggur, að fá sent með þeim
nema almennar póstsendingar,
þrátt fyrir sérstaka borgun, auk
ninna marg nefndu 60 þús kr. á
ári hverju, — þá verður það alt
: annað en ánægjuefni, ef vér
j neyðumst til að búa við þau kjör
! í átta ár enn. Og það teljum
i vér víst, að engurn hafi áður
komið til hugar, að samningur
Björns ráðherra við Thore væri
svo rotinn og sviksamlega gerður
í imdsins garð, — sem nú er á
daginn komið; en sjón er sögu
r'kari og því þarf akki að trúa,
*r á verður þreifað, reynslan er
þa örugg vissa —• Vér vonum
því, að Aiþingi það, er næst
kernur saman, láti það verða eitt
af sínum lyrstu ogÉ ákveðnustu
störfum, að gera alt, sem í þess
valdi stendur, til að reyna að
afstýra því, að vér verðum að
sæta slíkum atarkostum af Thore-
félaginu í átta ár til, — sem nú.
Þe s vonum vér einnig, að Ai-
þingi sé nú svo skipað, að einskis
verði látið ófreistað af þess hálfu
til að koma fram ábyrgð á hendur
hinum oitnefnda og »afspyrnu
virðulegat fyrverandi ráðherra
Birni Jónssyni. Þjóðin verður
að heimta slíkt einróma og af-
dráttarlaust á öllum þingmála
fundum í vor, — hún verður að
heimta að engum ráðherra líðist
bótalaust að gera samninga, er
binda hana byrðum um tugi ára,
þvert ofan í vilja og skýr fyrir-
mæli þings og þjóðar, — hún
verður að heimta að vera losuð
við Thoresamninginn— ef mögu
legt er — sem stærsta hneykslið
frá ráðherratíð Björns Jónssonar.
X,
Einokun heft.
Amerískir auðmenn hafa lengi
haft samtök til að koma í veg
fyrir verslanarsamkepni, til að
auka hagnað sinn sem mest
Nú eru komin á mjög mikii
verslunarviðskifti milli Norður-
landa og Ameríku og eru menn
farnir að kynnast nokkuð þessum
samtökum. Einkum eru það
Norðmenn og Svíar sem selja
aflmikið af fiski, niðursoðinni
vöru o. fi. til Ameríku.
Síðastliðið vor sendu Amerísk
v tslunarhús, sem kaupa makríl
af sænskum og norskum kaup-
rr.önnum erirdreka sína til Sví-
þjóðar og Notegs til að fá
n akrílkaupmennina til þess að
halda makrílverðinu i sama
legmarki og það var 19I0, því
þá var makrílafli mjög mikiil
og féll varan því mjög í verði.
En stærsta verslunarhúsið í
Bergen, Joakim Hansen, vildi
ekki ganga inn á neina samninga,
því ef makrílaflinn yrði lítill
leiddi það at sér stórkostleg
fjárþrot fyrir þá er veiðina stunda.
Það var að vísu all.nikil áhætta
að skerast þannig úr leik, ef
mikið yn5i um afla því þá gat
hann búisv við að verða útilok-
aður frá arnerískum markaði.
Hann fékk svo ioforð um
stuðni.rg hjá »Bergens Privaf-
bank« og þegar makríl iflinn
byrjaði. tetti hann verðið 80,
35 O; -5 aura tvípundið i st.ið
60, 45 28 og 18 aura s.m
Ameri a v-rslunarhúsin o<, iél
agar \,< ra buðu. Hanu koi st
°f> ‘ ' því að tvö stær>tu
Amerífv u félögin sem gengist
höfðu yrir sarritökunum hö'flu
lofað mikiu af makríl gegn
lágu \ rfli. og mynduðu þá
norsku uickrílkaupmennirnirsam1
tök urn að selja ekki makríl til
þeirra.
Jóakim Hansen keypti tvo
mest allanr makríl i Norvegi og
þegar svo makrílaflinn reyndist
lítill og Amerísku félögin settu
verðið upp til þess að geta
fengið eitthvað í Norvegi hækk>
aði hann verðið svo þau náðu
engum kaupum.
í októberiok var makrílveið'
inni lokið og með því mikil
eftirspurn var eftir makríl, því
veiðin hafði verið lítil, seldi
Jóakim Ilansen allann sinn
makríl til Amerísks verslunar-
lélags, C. F. Mattlages & Son í
New York, og er það sú lang;
stærsta ílskisala sera átt hefir sér
stað á Norðurlöndum. Fyrir
19500 tunnur er hann hafði
fengið í Kristiansand fékk hann
talsvert yfir 1 milj. kr.
Að Jóakim Hansen fyrirbyggði
hin Amerísku samtök hefir haft
hagnað svo miljónuni skifti í
för með sér lyrir þá sem stunda
makrílveiðar í Norvegi og Sví’
þjóð og það besta er að hann
hefir einnig sjálfur hagnast vel
á því.
Et þessi kaupmaður hefð
ekki st&ðið á móti samtökunum
hefðu þau auðvitað komist á.
og i raun og veru standa frarm
leiðendur tr jög vainarlitlír gegn
öllum Slíkum sarotökum, meðan
þeir ekki hala fastari samtök.
sín á milli en nú.
Þessi fráscgn er tekin ettir
íDansk Eiskeritidende« frá 3,
jan. þ. á.
„Sesam, Sesam opnast þú".
Veikfia íingur einn í Denver í
Ameiiku hefir fundið upp að rota
fónógraf 1 húslásunum og lásum
fyrir peningaskápa. Inní lásnum er
fónogaafsivalniDgur raddsettur eftir
eigandanum. „Opnaðu Þig" kallai
hann inn í skráargatið, og hurðin
iykst upp. En hver anDar, hvort
hann er ráðvandur eða þjófur, faer
enga áheyrn, hvort sem hann
viðhefir blíðmæli eða blótsyrði.
Símfregnir.
Kína. Þar er nú komið á íult
sai komulag og ró. Keisarinn búinn
að áfa völdin af hendi ojr Yuan
Shi Kai tekinn við íoiseta' tftrfura.
Na-king hefii. verið gerð að höfuð-
ríkisin.;.
í'orv fíiu\ þar eru riýlega
orð r.-.ðanevMHsklfti, Conowráða-
neyu'ð firið (ra og myndað nýtt
hægii rrajjna ráðaneyti.
Land ^bi.nkfnn. Úrskuiður var
kvoðinn upp a þriðjudaginn var
ur< misklíð bankastjóranna og
gjaldkerans, og bankagjaldkerinn
sýknaður.
DánnrgUff. þýsk kona, fiöken
Lehinann Filbés í Berlín, hefii'geíið
Bókmenfa.féla.ginu 5000 kr. dánai'
gjöf. Hiín hefir verið meðlimur
félagsins, og allmikið ritað um
íslenskar bókmentir.
’ arðskipið Valurinn er nú uýl.
komið til landsins.
Vélarb. Hreggviður sokkinn,
MðnmiiB bjargaft.
Vélaibáturinn Hreggviður héðan
úr bænum sökk suður í Miðnes-*
sjó á n iðvikudaginn, >ar á leið
suður til VestmaDDáeyja. Botn'
vöipuskip, sem var þar nálægt
bjargaði mönnunum. Báturinn
var eign Jóh. Pétuissonar kaupm,
hér í bænum og var vátrygður í
Vélarbátaábyrgðarfélagi ísfirðinga.
Ulig hetja. Sænska nefndin
sem úthlutar verðlaunum úr sjóði
Carnige fyrir hugrekki eða hreysti-
verk, hefir ákveðið að veita þau
5 ára gömlum dreng ssm heitir
Karl Gunnar Aaberg í Brostorp
og bjaigað hefir þremur yngti
systkinum sínum frá að brenna
inni.
Gnmalt tré. Á f yjunni Anura-
dapura nálægt. Ceylon er elsta tré
er menn þekkja og er það nú
2198 ára gamalt, því það var
gróðuisett 287 árum f. K„
Yugsta r 111111 a í helmi er
bóndakona ein í Japan, hún er
nú 28 ára og er nýlega orðin
ammá. Hún giftist 13 ára og
dóttir hennar, sem er gift fyrir
ári og er nú á 15. ári, eignaðist
nýlega „stóran strák".
Sklpsfiak og ýmsa muni úr
skipi rak fyrir skömmu í Loð-
mundarfirði og Borgarfirði eystra,
og halda menn að skip hljóti að
hafa farist þar úti fyrir.