Vestri - 30.03.1912, Síða 1

Ritstjóri: Kr. H Jónsson,
XI. árg.
ÍSAFJÖRÐUR, 30. MARS 1912.
12. tbl.
N ý k o m i ð
með aukaskipinu í Jþessari yiku:
úrval af ölítim vörutegundum,
t. d. Karimannaskyrtur, hvítar og mislitar.
Slautur og Hálslín.
Erfióisbuxur o. m. fl.
Fyrir kvenfólkið:
Skyrtur.
Nátttreyjur og skyrtur.
Sjöl og Sjalklútar, margskonar.
Kvensokkar o. s. frv.
Svuntutau, mjög í'alleg: og ðdýr.
Ennfremur mæli eg með mínum,
rr.iklu ÁLNAVÖRUBIRGÐUM :
svo sem karlmannafataefni, kjólaog svuntu-
tau, léreft, bomesi o. s. frv.
Tílbúin karlmannaföt.
Verslun Guðrtðar Á nadóítur.
Stöllinn íyrir dyrnar.
Vestri hefir áður oft minst á
það, hve iítið löggjafarvaldið
hpfði til þessa sinnt sjávaiútveg
vorum, bæði að því er cnertir
fjárframlög og lög er tryggi rétt
sjómanna o§ útgerðarmanna og
gefi þeim rétt til að reka atvinn~
ugrcin sína óhindraðir af öðr<
um.
fcitt af þvi sem alþing þarf
aö gera sem fyrst er að senija
lög um borgun fyrir uppsátur
°S fendmgar. Nú gild'r venjan
llT1 þetta efni á hverjum st ið
°S e'gendur vciðistöðvanna geta
sett 8jr'ld þetta eftir eigin geð-
þótta.
^:t’ daerni þessa eru kostir
þeir seni sjómönnum á Þorláks>
höfn eru „ettir nú, að því er
Suðurland segir. Áður hefir
vcrið vcrija borga 14 kr.
fyrir uppsátur 0g kr í búóar-
lcigu, en nú hefir umráðamaður
.arðarinnar, Þorleifm- Quðmunds'
son frá Háeyri. Sem keypti
jörðina fyrir 33,000 kr. og seldi
hana aftur að sögn fyrir 430,000
kr. tilkynt öllum skipseigenduin
að þeir verði að borga % hlut
fyrir uppsátur, ella sé þeim
bannað að stunda veiðar þaðan.
Ef einstakir menn geta þannig
með afarkostum sett sjómönn-
um stólinn fyrir dyrnar, má
eyöileggjn hinar bestu veiðistöðvi
ar, nú h*gar svo til mjög
víða hjá os* að það eru ekki
nema öifáir staðir, sem hentugir
eru til verstöðva, og þannig er
Þorlákshöfn aðal verstöðin þar
syðra og má búast við að þessir
afarkostir 0m þvf, að þeir sem
hata rekið þar veiðar undanfarið
verði að hætta útgerð eða flytja
í önnur héruð.
fcn líkiegt væri að þetta gæti
komið alþingi til að römska.
Utlendingar eru nú að festa
kaup á nokkrum jarðeignum
hér á landi og þá einkum þeim
jörðum sem hafnir fyÍKja. fci„s
og löggjof vor er nú geta þeir
meinað landsmönnum öll afnot
lendinga á þeim stöðum, ef þeim
býður svo við að horfa.
Im KeykTavíkurlæknishéri, ð
saekja Jón Hjaltalín, D. Sch.
Thorsteinsson, Þórður Thoroddi
sen og Kr'stján Björnsson í
Vesturindium.
Fundur suðurlieimskautsins.
fcins og áður er getið komst
uorðmaðurinn Rorld Amundsen
til suðurheimskautsins nokkru
lyrir áramótin síðustu. Ferðasaga
hans er nú korain út í >Daily
Chroniclec. og skýrir >Lögrétta<
(20. þ. m.) frá henni á þessa leið:
í byrjun febrúarmánaðar 1911
skildi skipið >Fram< við þá fé-
laga í svonefndri Hvalvík, suður
við heimskautsísinn. Þá tóku
þeir að kanna landið þar um-
hverfis. Þeir fluttu vistir suður
á leið til síðui tíiua, og höfðu
11. apríl útbúið sér forðabúr á
þrem stöðum. Þá tókn þeir að
búa um sig. Þeir höfðu 110
hunda og reistu handa þeim 8
skýli. Uanda sjálfum sér gerðu
þeir íveruhús, sem var þakið með
snjó. Til ljóss og hitunarhöfðu
þeir þar 200 ljósa lúxlampa, og
var að jafnaði 20 st. hiti C. í
kot.i þeirra og þó gott loít. —
Þaraa inni höfðu þeir rionusto'fur,
geymslurúm, kjallara fyrir mat
væli, bað, bæði alment bað og
gufubað. Ur dálitlum klefa höfðu
þeir góða útsýn yfir landi#. Voru
þeir þarna inni vel varðir fyrir
kulda og stormum.
22. apríl hvarf sólin og sást
ekki í 4 mánuði. Snjókomavar
ekki mikii, þótt opið haf væri
nærri. Kuldinn var um 50 st. C.,
hæstur 13. ág, og þá 53 st. -
Stormar voru ekki miklir nema
2 daga. Yfir höfuð lætur Amund-
sen vel af líðan þeirra um vetur-
inn.
24 ágúst sáu þeir aftur sól og
um næstu mánaðamót fór frostið
að minka.
á. seft. lögðn þeir á stað, 8
menn á 7 sleðum, með 90 hunda
og viataforða til 4 mánaða. Sleða-
færið var gott. Enþósýudiþað
sig þ«gar næsta dag, að of
snemma var byrjað. Það fór aftur
að kólna og komst nú frostið
npp í 60 st. C. Mennirnir voru
vel út búnir og þoldu kuldann,
en h«ndarnir þoldu hann ekki.
Var þá afráðið að snúa aftur og
bíða vorsins. Nokkra hunda mistu
þeir í þessari för, en annað varð
ekki að.
Vorið kom í miðjum október.
Þá sáu þeir seli og fugla, og nú
varð frostið eigi meira en 20—
30 st.
Upphaflega var það ætlunin,
að þeir félagar færu allir 8 suður
til heimskautsins, en nú var þessu
breytt. 5 skyldu fara suður
þangað, en 3 skyldn fara ran-
sóknarferð austnr á bóginn, —
þangað, sem kallað er Land
Játvarðar konungs hins 7.
20. okt. lögðu þeir 5 á stað i
suðurförina á 4 sleðum, með 52
hunda og vistir til 4 mánaða.
Alt gekk vel. 23. okt. komu
þeir að vistabúri sínu á 80. br.st.
Þá daga var þoka. Frostið var
stöðugt 20—3© st. í fyrstu ætluðu
þeir ekki að hafa öagleiðirnar
lengri en 20—50 kílóm. En það
sýndi sig, að hundarnir gátu
gert miklu betur. Á 80 br.st.
tóku þeir að hlaða háar snjó-
vörður með vissu millibili til þess
að átta sig á, er þeir færu til
baka.
31. okt. komu þeir að vistabúri
sínu á 81. br.st. og 5. nóv. að
vistabúri sínu á 82. br.st. Þar
fengu hundarnir mat eins mikinn
og þeir vildu jeta, en síðan var
farið að spara við þá.
8. nóv. héldu þeir á stað þaðan
suður eítir. Alt gekk eins og í
dansi. 9. nóv. sáu þeir Suður-
Viktoríuland og komust þann
dag á 83. br.st. 13. nóv. náðu
þeir 84 br.st. og 16. nóv. 85. br.st.
Á nokkrum stöðum hötðu þeir
lagt eftir vistaforða, en á 85 br.st.
gerðu þeir sér aðalforðabúr Þar
skildu þeir eftir vistir til 30 daga,
en höfðu með sér suður þaðan
vistir til 60 daga. Þarna voru
þeir 17. dóv.
Nú varð tyrir hálendi með 2
—10 1 Cs teu haum tir-di m cg
suffii' voru þeir enn hærn, 15
þús. fet og þar yfir. En brattinn
var nokkurn veginn jafn. Fyrsta
daginn færðust þeir 2 þús. fet
upp á við. Næsta dag tjölduðu
þeir 4500 let ytir sjávarmáli. Þar
voru djúpar jökulgjár, stm tötðu
förina.
Þar eru tvö há íjöll, um 15 þús.
tet, er Amundsen neínir í skýrslu
sinni, annað Friðþjóts Nansens
tjall, en hitt Don Pedro Christo-
tersens tjall. Þriðja fjallið nefnir
l, hann Ole fcngelsted og er það
ið þus. tet.
4 daga voru þeir á leiðinni
upp ettir þessum fjöllum, komu
þá á slétt hálendi og tjölduðu á
76000 feta hæð. Þar héldu þeir
kyrru fyrir 4 daga vegna vondra
veðra. 25. nóv. héldu þeirástað
aftur, en urðu næsta dag enn að
nema staðar. Þann dag náðu
þeir 86 br.st. og ettir það tór
að halla suður af hálendinu.
Jökull einn þar suður trá netnir
Amundseu Djöflajökul. Lögðu
þeir upp á hann 30. nóv. Þá
voru þeir á 86. br.st. 8i.mín. og
8000 tet yfir sjávarmál. Þar var
ilt umferðar, en fagurt umhorfs.
Þar nefnir Amundsen ýmsfjöll:
Helrnar Hansens tind, 1200 fet
á hæð, Oscar Wistings, Sverte