Vestri - 13.07.1912, Side 1
XI. ár$f.
F]árhagsmálið.
(Fremli,)
Slíkur tollur bæmi líka að
jafnaði þyngst niður á þá, sem
holst hata ráð á að borga, hafa
mikið fé með höndum. Auðvitað
er það skattur sem að mestu
kemur á eyðslueyrir raanna. En
það er nú tíska hér á iandi að
eyða því meira, sem meira er
aflað, og á því ekki iUa við að
eitthvað renni til landssjóðs af
þeirri sóun.
Pannig iagaður toilur hlyti
líka hð verða til þess að styðja
innlendan iðnað, þótt hann væri
ekki svo hár að hann gæti heitið
verndartollur. Mikið af innkaups
verði á þessari vöru liggur auð
vitað í vinnunni. En t mörgum
tilfellum myndi mönrium hoilara
að nota innlendan iðnað; þótt
hann verði oft dýrari í bráðina
er hann oftast traustari og end-
ingarbetri.
Það er athugavert hve mjög
vér Islendingar sækjumst eítir
útlendum iðnaði, og hættir mjög
við að líta ekki við því sem innlent
er. Nú eru klæðaverksmiðjur
settar á stofn hér á landi, en
ekki munu kaupmenn keppa að
því að hafa varning þeirra á
boðstólum og almenningur mun
fremur hneigjast að útlendum
tauvarningi en þeim innlenda.
Sama má segja um skófatnað,
húsgögn o. fl., að innlendi iðn-
aðurinn á þar erfitttii samkepni,
því flestir miða við verðið en
hirða Iítt um endinguna.
Auk þess er flutt inu ærið
mikið af allskonar hégóma, leik-
föngum fyrir börn og fullorðna,
sem skaðlaust væri aðborg aður
væri af álitlegur tollur.
Sennilega myndi og tollur á
slíkri vöru hafa þær afleiðiogar,
að minna yrði flutt inn af lélegri
eða alisendis ónýtri vöru, því
lágur tollur hefir minni áhrif á
verð vandaðrar vöru, sem dýrari
er í sjálfu sér.
En nú segja menn. Það er
gott og blessað að tolla þessa
vöru. En hvernig á að hafa
eftirlit með því að sá tollur verði
borgaður Við höfum ekki ráð
á að kosta tollgæslu.
En ef við höfum ekki ráð á
tollgæslu er í raun og veru ekki
tiltök fyrir oss að hugsa að ná
neinum tekjum með tollum. Ætli
landið hafi ekki beinlínis skaðast
á cftirlitsleysi með int flutningi á
RStsíjóri: Kr. H. Jónssor.
ÍSAFJÖRÐUE., x3. JÚLÍ 19x2.
þeirri vöru sem þegar er tolluð.
Að minsta kosti mun alment
álitið, að talsverð tollsvik hafi
jafnan átt sér stað.
Það er að vísu gott að horfa
í ailan aukinn kostnað og útgjöld
fyrir landssjóð, en þó má verja
fé til ýmislegs sem getur marg-
borgað sig.
Það eru að eins um 30 hafnir
á landinu sern mijlilandaskipin
koma á, og á margar þeirra
koma þau einu sinni eða tvisvar ,
eða að mins'ta kosti örsjaldan.
Á þeim höfnum sem skip koma J
svo sjaldan myndi nægjanjegt að
hafa að eins tvo eftirlitsmenn,
sem fengju kaup ‘yrir þann tíma
sem þeir þurfa að starfa. Engin
hætta á því að ekki sé hægt að
fá áreiðanlega menn upp á slík
býti.
(Það væri að eins á höfuðhöfn-
unum, þar sem siglingar eru tíð-
astar, sem þyrfti að hafa fasta
menn einn eða tvo þar sem mest
væri. Alt af hægt að Iáta skip-
aða menn aðstoða þegar eitthvað
væri að gera.
Það er því ólíklegt að kostnaður
við fulltrygga toligæslu , íæru
fram úr 40 þús. kr. á ári. Sama
upphæð og nú er borgað til
póststjórnar.póstafgreiðsiumanna
og bréfhirðingarmanna á landinu.
Það væri ekki stórvægiieg
upphæð.
Auk þess væri sjálfsagt að láta
tollgæslumennina hafa á hendi
innheimtu tolla og skatta inn-
heimtu og eftirlit tyrir landssjóð,
en fyrir það er nú borgað all-
mikið fé tii sýslumanna.
Við það mætti aftur fækka
sýslumönnum og láta þá ekki
hafa önnur störf en dómarastörf.
Það á alt af illa við að dómarar
séu við mörg störf riðnir.
En fyrirkomulagið hjá oss hefir
oftast til þessa verið miðað við
það sem var, fremur en það sem
er, alt af settar nýjar bætur á
gamla fatið, þótt vér séum löngu
upp úr því vaxnir.
En breytingarnar og vöxturinn
hefir verið svo ört, að ilt er að
láta gamla stakkinn ná yfir það
alt, þótt við hann sé aukið.
Tíðarfar hefir verið fremur
stormasanxt undanfarið og óþurk'
ar ærið miklir. Taða því hrakist
töiuvert hjá þeim sem byrjaðir
eru á heyskap.
Móterháti r
með 4ja hesta Aíphavél, dekk-
bygður, i góðu standi og með
miklum og góðum útvegi er til
8öla með góðu verði og að-
geugileguuí borgunarskilmál-
íi 1«.
Allar nánari upplýsingar gefur
ritstj. Vestra.
Lengri lífdagar.
Nafnfrægur læknir í París,
Metschnikow að nafni, ; em er
formaður Pasteurstofnuuarinnar,
hefir haldið fram þeirri skoðun
í nokkur undanfarin ár, að orsök
þess hve eiiin sæki menn snemma
heim séu sóttkveikjur í ristlinum,
og telur víst að menn gætu lifað
200 ár, ef hægt væri að koma
í veg fyrir sóttkveikjur þessar.
líann ségir að elíin stafi af
þremur sjúkdómum: lifrarkölkun,
lífæðakölkun eða'nýrnabólga, en
þessir sjúkdómar stafa aftur á
móti af eiíuretnunum indol og
phenol. Þessum eituretnum má
eyða með sykurríkri næringu,
svo sem banönum, döðlum o. fl1.,
en þau vankvæði eru á að sykur-
eínið leysist upp í etri hluta
þarmsins og kemst því aldrei
niður í ristilinn og þar geta^þessi
eiturefni þróast óáreitt. Nú hefir
honum með tilraunum sínum á
dýrum tekist að koma sykur-
eínum niður í ristilinn og eyða
eituretnunum, og vonar hann að
árangurinú muni brátt sýna sig
í langlifi þessara tiiraunadýra.
>(irríEðir< heitir félag eitt, sem
nýstofnað er lxér í bænum tiláð
reka héðan botnvöxpuveiðar. —
Hlutum hefir verið safnað hér í
bænum og nágrenninu, og eru
fengnar um 60 þús. kr. Hver
hlutur er 1000 kr. og má hluta-
íéð vera ait að 100 þús. krónur,
Félagið ætlar sér að byrja með
einu botnvörpuskipi á næsta vetri.
í stjóm féiágsins eru: Einar
Jónsson aígreiðslum., Árni Jóns-
son verslunarstjóri og Sigurjón
Jónsson skólastj.
Það er vel farið að menn hafa
orðið til að mynda slík samtök.
sem geta orðið bænum mikils
virði, ef sæmilega gengur.
27, tbl.
Hvers erkraflstaf aukaþiDginii?
Eftir því sem fregnir hafa bor-
ist lítur út íyrir að þingmálafundir
til undirbúnings aukaþingsins
hafi víðast verið fremur daufir
og fásóttir.
í raun og veru er það ekkert
óeðlilegt, ftestir þeirra hafa verið
haldnir seint í vor og sumar, en
á þeim tíma hafa flestir ærnum
önnum að gegna og í öðru lagi
hafa æsingaöldur þær, sem und-
anfarið hafa gengið yfir landið,
tremur lægt eftir kosningarnar
síðustu.
En hverixig hafa svo fundir
þeir, sem haidnir hafa verið, lagt
þinginu lífsreglurnar.
Margir þeirra hafa aðhylst þá
stefnu, sem nú hefir verið í ráði
síðan í vetur, að fitja þegar á ný
upp á sambandsmálinu á næsta
alþingi eitir samkomulagi beggja
flokka eða brotum úr þeim
báðum.
Þeir iundir, sem lagt hata slikt
fyrir þingið hafa sannarlega ætl-
*að því ærinn starfa ®g skal þeim
ekki láð þótt þeir hafi mælst til
að önnur mái, svo sem stjórnar-
skrármálið væri látið bíða, þar
til séð yrði hvernig sambands-
málið skipaðist.
All-einkennileg var samþykt
fundarins í Hatnarfirði, sem vill
taka sambandsmálið til undir-
búnings ánæsta þingi,en afgreiða
samt stjórnarskrárfrumv. síðasta
þings. Hafnfirðingar vilja ekki
átelja þingið tyrir að gera stjórn-
arskrárbreytingar, þótt ætla megi
að fijótxega verði við þeim
hróflað.
Þá er enn einkenniiegri fund-
arsamþyktin trá Seyðisfirði. Þeir
viíja ekki láta þingið hreyfa við
sambandsmálinu, ekki afgreiða
stjórnarskrármálið og yfir hötuð
hafa þeir ekki mælst til að það
gerði ijeitt anuað en nema úr
lögum aðflutningsbanniögin, sem
gengu í gildi við síðasta nýár.
Það er því syud að segja að þeir
ætlist til að þingið verði upp
byggjandi.
Að því er þingmálatundinn hér
á ísafirði snertir er hann og all-
kynlegur. Tillagan um að fresta
stjórnarskrárfrumvarpinu, et líkur
verði til að rekspölur konxist á
sambandsmálið, íeld, en samþ.
tiflpga um að hreyta ekki við
sambandsmálinu. En jaíntramt
er teíd tiliaga um að samþykkja
stj órnarskrárfrumv. síð sta þings
óbreyit, ef engar horfur séu til