Vestri - 27.07.1912, Page 1

Ritstjóri: Kr. H. Jónsson,
XI. árg.
ÍSAFJÖRÐUR, 27. JÚLÍ 1912.
29. tbl.
Gjalddagi Vestra
var 15. maímánaðar.
Það er greiði mikill fyrir blaðið, að kaupendur létu ekki
borgun á því dragast lengi úr þessu. — Sérstaklega eru þeir sem
skulda fyrir eldri árganga vinsaml. beðnir nð sýna einhver skil,
sem allra fyrst.
Metnaðnr.
|QOOOOOOOOOOO|
iSkófatnaöurinn |
©mriraöi og eftirspurai ernú kominn.O
í Komið strax, skolið oy kaupið |
| þenna vandaða og dilýra varning. |
§ SKÓFATNAÐUR þessi er 1. FLOKKS - §
S VANDAÐUR OG ENDINGARGÓÐUR - en g
S VERÐIÐ ÞÓ ÓVANALEGA LÁGT. @
H E3
Viröingarfylst. w
r Hí
m 0. J. Stefánsson. h
©HmHHHaHSHSHHHSSHHíaHHH©
Fátt mun það, sem svo mjög
hefir stuðlað að tramförum í
heiminum sem metnaðurinn. All1
flestar framfarir eru að einhverju
leyti sprottnar af metnaði. Það
er því víst, að metnaðurinn er
öflugasta örvun til framfara hverri
þjóð og hverjum einstaklii g.
Þegar hver ritar það efst á
stefnuskrá sína. að verða öðrum
meiri, í hverju einu, sem hann
starfar að, þar næst að gera
sveitina sína fremfi öðrum sveiR
um, og ioks að láta landið sitt
skara fram úr öðrum löndum,
þá er það víst að framfarirnar
blómgast og afl þjóðarinnar vex
eins og gróandi viður. Metnaður
við vinnu eikur kapp og fjör,
svo miklu meira verður afkastað
en án hans. Fjörið og kappið
eykur blöðrásina, svo miklu
meira af þeim skaðlegu efnum
sem vinnan myndar í líkama
mannsins berst burtu með önd'
uninui. Vinna at fjöri er því
miklu hollari og veldur minni
þreytu, en sama vinna með
þunglyndi og deyfð.
Meðal þeirra þjóða sem mest
an metnaðinn hafa munu Bretar
vera einna fyrstir í flokki. Metn-
aður þeirra kemur ei aðeins
fram í einu heldur öllu. Flestir
munu kannast við hve mjög
þeir keppust um að verða fremri
öðrum þjóðum i öllu.
Það, að nú er verið að smíða
stærsta skip heimsins í Glasgow,
til þess að Þjóðverjar ekki hafi
þann heiður til lengdar, er örlítið
sýnishorn af metnaði þeirra.
Að sama skapi er samkepni
niilli einstakra héraða í Bretlandi
og svo ekki síst millum einstakl
inga þjóðarinnar.
í búnaðarmálum er metnaður'
inn afarmikill sem í öðru. Bænd>
ur líta eftir nágrönnum sínum
°8 keppast við að vera á undan
þeim et þess er nokkur kostur.
Að vera fyrstur að sá, fyrstur
að uppskera og fá mesta upp-
skeru af hverri ekru er það
sem flestir reyna að ná. Sama
á sér stað hvað snertir búpen~
inginn: að hafa hann sem bestan
og jtfnvel flastan á jafnstóru
landi, er takmarkið. Þó þykir
langt um meira varið t gæðin,
Og að ná sem hæðstu markaðs-
verði, heldur en höfðatöluna.
I Húsfreyjurnar keppast hver
j við aðra að láta hæriurnar verpa
I sem mest, svínin vaxa og fitna
I sem mest, hænuungatta taka sem
mestum og fljótustum framförum
o. þ. u. 1. — Metnaðinn sýna
þær einnig í því að halda heim>
ilinu hreinu og snyrtilegu. Sam>
verkamenn keppast hver við
annann að verða fyrstir með á>
kveðið verk eða afkasta sem
mestu á sem stystum tíma, og
hafa verkið sem best útlítandi,
Þessi sífelda samkepni myndar
því eins og afarmikið kapphlaup
í öllum greinum og öll viðskifti
verða á fleygiterð.
Ávextir metnaðarins eru auð>
séðir á Bretlandi. Hann hefir
gert þjóðina djarfa og hugprúða,
ágæta verkamenn og stjórnendur
í öllum greinum. Hann heflr
hrundið þjóðinni til framfara og
gert hana að voldugustu þjóð
heimsins. Ft litið er á einstök
atriði eins og t. d. kynbætur;
þá er það víst að þessi heimsi
frægu kyn þeirra hafa að miklu
leyti orðið til at metnaði. A
þann hátt, að uppalar hafa sóst
svo mikið eftir þvi að ná í fyrstu
vetðlaun á sjfningum, og að
láta kyn sín skara fram úr, að
þeir oft hafa peninglega skaðað
sjáltu sig, en þjóðin í heild sinni
h£fir þó grætt á því.
Það er auðséð að Bretar
finna hve happasæi áhrif metns
aðurinn hefir á þjóðlíf þeirra, og
þeir gera sitt ýtrasta til að efla
hann með sýningum og mótum
til samkepni, þar sem verðlaun
eru veitt þeim, sem skara fram
úr. Skólarnir stuðla líka mjög
að því, að efla samkeppni og
metnað meðal nemenda. Sýn.
ingar og verðlaunamót Breta eru
í flest öllu, sem samkeppni verð>
ur við komið, og þó sumt virðs
ist í fljótu bragði þýðingarlítið
að verðlauna, og næstum vera
hégómi einn, þá stefnir það þó
alt að því, að efla metnað meði
al þjóðarinnar.
Vér íslendingar erum yfirleitt
ekki metnaðarfullir. Metnaður
forfeðranna hefir að mestu horfið
á hörmungarárum þjóðarinnar.
Hann hefir lagst í gröf með
frægð, hreysti og íþróttum þeirra.
Einkum er það víðvíkjandi bún>
aðarmálum sem of lítið ber á
metnaði. Það eru fi ir aem hugsa
mikið um að skara fram úr í
þeirri grein. Það eru fáir sem
hugsa mikið um að láta jörðina
sína taka meiri framförum en
annara jarðir, láta pening sinn
líta betur út og gefa meiri af-
urðir en yfirleitt gerist, og láta
heimili sitt vera það snyrtilegasta
í sveitinni.
Til þess að menn leggi hart á
sig og keppist við að afkasta
sera mestu, þarf að vera einhver
hugsjón, eitthvert hátt mark,”sem
knýr þá áfram og gerir vinnuna
að unun. Það eitt, að hafanóg
fyrir sig og sína, heimtar oft
ekki afarmikið kapp, og sú
hugsjón er aðeins óbeinlínis fyrir
þá, sem vinna fyrir föstu kaupi,
og hefir því óvíða nægileg áhrif.
(Að svo er má greinilega sjá á
sumum fiskiverkunarplássum þar
sem er tímavinna.
Einnig sú hugsjón að keppa
í hvívetna að framförum mann-
kynsins, getur ekki náð nægi-
legri rótfestu hjá almenningi.
Margir einstaklingar meðal þjóð
ar vorrar hafa auðvitað ýmsar
hugsjónir að berjast fyrir, en hjá
almenningi eru þær eigi nógu
knýjandi. Metnaðurinn mundi
vera sú heppilegasta örvun sem
kostur er á að innleiða í huga
manna, því allir hafa dálítið at
mentaði.
Vér þurfum því að taka hönd-
um saman til þess að efla hann
meðal þjóðar vorrar. Beinasti
vegurinn til þess er verðlaunamót
í hverri sveit í sem flestum grein’
um. Ungmennafélögin eru þegar
laglega byrjuð með íþróttamöt
víðast hvar um land alt. Sum
hafa einnig byrjað á handavinnu*
samkeppni og það ættu þau öll
að gera. En þetta er þó allt ot
fátt. Þau þurfa að kata sami
kepni i ræktun, söng o. fl. Eða
í öliu sem þau starfa að. Sam>
keppni í ræktun gæti verið á
þann hátt að þeir meðlimir sem
vildu gætu fengið 2—3 terfaðma
blett í gróðrarreit félagsins, og
sá fengi verðlaun sem hefði best
útlítandi blett, þann dag er
verðlaunin væru veitt.
Búnaðarfélögin ættu að stofna
til sýninga á hverju ári, hvert í
sinni sveit, og auk þess sambönd
þeirra aðalsýningu fyrir hvert
samband. Á þessum sýningum
ætti ekki aðeins að vera lifandi
peningur, heldur einnig sem
mest af afurðum landbúnaðarins
og fleira sem framleitt væri í
þeirri sveit. Þar ætti að vera
smjör, bæði nýtt og gamalt,
skyr, ostar, rófur, kartöflur, kál<
meti, amboð o. fl. Einnig þyríti