Vestri - 21.08.1912, Qupperneq 1
VESTRI.
Ritstjóri: Kr. H. Jónsson,
XI. ápg.
ÍSAFJÖRÐUR, 21. AGÚST 1912.
32. tbl.
Gjalddagi V esrta
var 15. maímánaðar.
E>að er greiði mikill fyrir blaðið, að kaupendur létu ekki
borgun á því dragast lengi úr þessu. — Sérstaklega eru þeir sem
skulda fyrir eldri árganga vinsaml. beðnir að sýna einhver skil,
sem allra fyrst.
Bestu kartöflur
sem nokkuru sinni hafa flust til bæj-
arins fást nú 1
Edinborg.
Samgöngumálin,
Eitt at því sem legið hefir
undir atkvæði yfirstandandi al-
þingi eru samgöngumálin, þar
sem Thoreíélagið hafði beðið um
uppgjöf á samningnum umstrand-
ferðirnar og millilandaferðirnar
er það hafði samið um til io
ára.
En úrræði alþingis í því efni
voru harðla lítil. Engin tök
voru á öðru en gefa félaginu
npp samningana, þar sem télagi
inu ella la við gjaldþroti og
en^in bót væri það í máli að
þ 'ð hætti öllum ferðum. Ilias
vegar líklega ekkert af þvi að
hata upp í samningsrot þó þingið
hefði viljað halda þeim til streitu.
Málið að öðru leyti á engan
hátt undirbúið, stjórnin hafði
ekki leitað neinna tilboða og þvt
engin tilboð íyrir hendi, enda
hittist svo óheppilega á að
flutningsþörf er nú mjög mikil,
svo flest gufuskipaiélög hata
nóg fyrir skip sín að gera og
farmgjöld há.
Nefndin í strandferðamálinu
klofnaði. Meirihlutinn vildi heirm
ila stjórninni að gera samninga
um strandterðir og aðrar sami
göngur, er Thorefélagið hefir
hatdið uppi, en minnihlutinn
gerði tillögu um að landið keypti
strandferðabátana, Vestra og
Austra af Thorefélaginu fyrir
samtals alt að 340,000 kr. og
vildi taka allt að 400,000 kr. lán
til þess. Skyldi svo landssjóður
halda strandferðunum uppi á
sinn kostnað og láta afgreiðslu'
mann í Reykjavik annast rekst'
urinn fyrir landssins hönd.
Eins og getið er um í sím'
skeyti á öðrum stað í blaðinu
hefir tillaga meirihluta nefndar-
innar um að stjórninni sé heim.
ilað að gera samning um strand
ferðirnar, veita til þeirra 40,000
kr. á ári, verið, samþykt, en sam>
kvæmt samuingnum við Thore
eru nú veittar til þeirra 60,000
kr, svo takist stjórninni að láta
það fé dug * sparast ^/g eða 20
þús. kr. á ári.
Auðvitað hefir alþingi þótt
það áhættuspil fyrir landið að
ráðast í útjcerð strandbátanna,
k upa þá og halda þeim uti,
tíminn tii slíkra tilrauna afar
óhentugur, fjárhagur landsins af'
leitur og skip nú í mjög háu
verði.
Sú skoðun mun jafnve1. hafa
rekið upp höíuðið á alþingi að
vér getum vel veiið áu allra
strandferða, hætt að leggja fé
til þeirra og látið fara sem
verk st vill með Sameöngurnar.
Þau hGuð sem mesta flutnings-
þörf hafa myndu vel geta staðið
sig við slikt, en hættara er við
að ýms atskektari héruð yrðu
þá illa útundan og jafnvel ger>
samlega samgöngulaus.
Annað mál er það hvort ekki
megi koma strandíerðunum og
flóaferðunum í eina heild, hafa
fleiri báta og smærri til strand.
ferðanna, sem taki flóaferðirnar
ög mætist á endastöðvum sínum.
Eins og nú háttar ber það við
að fjarðabátarnir og strandferðai
bátarnir fylgjast að sömu leið og
draga því hver frá öðrum.
Ætti einmitt að n»ta sér að
landið er nú laust við samninga
og gera hagkvæmar breytingar
á strandferðunum, því af þeim
gæti leitt betri samgöngur og
og þó um leið fjársparnaður
fyrir landið.
Hrafl frá alþingi.
Nýncfiii. Guðl. Guðmundsson
og Stefán Stefán Stefánsson Eyf.
flytja frumvarp um nýnefni. 1.
kaflinn hljóðar um ný nöfn á
býlum, skal sækja um leyfi til
að taka þau upp til stjórnar-
ráðsins og greiðist 10 kr. fyrir
leyfið, 2 ki ónur fyrir skrásetningu
og þinglestrargjald. 2 kaflinn
er um ný nöfn manna. Hver
sem vill breyta skírnarnafni
eða taka upp nýtt nafn skal
senda umsókn til stjórnarráðsins,
skal beiðninni fylgja skýrnar.
vottorð og sé beiðandi f jölskyldu-
faðir og fari hann þess á leit
að nafntakan nái einnig til konu
hans og barna, skal hann láta
fylgja skýrnarvottorð allra þeirra
er hann vill að nafnið nái til.
Fyrir leyfisbréf til natntöku skal
greiða 10 kr. í landssjóð. Fyrir
hvert vottorð í kirkjubókum um
skrásetning nýnefnis ber sóknar'
presti 2 kr. Nýnefni sem tekin
hafa verið upp síðastl. 10 ár
ruega því aðeins haldast, að þeir
er nöfnin hafa tekið upp, eða
nú bera þau, sendi beiðni til
stjórnarráðsins og fá þeir leyfiss
bréf ókeypis. Um nýnefnt sem
tekin hafa verið upp fyrir meira
en io árum síðan lætur stjórnan
ráðið safna skýrslum. Komi
fyrir samnefni meðal nýnefna
þeirra er upp hafa verið tekin
áður en lögin öðlast gildi, heldur
sá nafninu sem fyrri hefir tekið
það upp. Skrá yfir nýnefni er
upp hafa verið tekin eða leyfis-
bréf gefið fyrir skal við árslok
hver birt í lögbirtingablaðinu.—
Brot gegn lögunum varða 100
kr. sektum.
Sennilega er það tilgangur
flutningsmanna að afla landinu
tekna með afgjaldi af nýnefnum,
því í kjördæmum þeirra er alsiða
að menn felli skírnarnöfn sín með
barnstönnunum.
Líftrygging sióiuanua. Matth.
Ólafsson flutti frv. um Jíftrygg-
ingu fyrir sjómenn. Öllum sjó-
mönnum sé gert að skyldu að
tryggja líEsitt fyrir sjóslysi fýrir
1000 kr. Gömlu lögin falli þá
úr gildi.
Nefndin í líftryggingarmálinu
hefir lagt til að öllum breyting-
um um þetta mál sé frestað á
þessu þingi og komið með þings-
ályktunartillögu er skorar á
landsstjórnina að leggja málið
fyrir næsta þing.
Fjárkláðiun. Nefndin í því
máli hefir lagt fram fróðlega
skýrslu um útbreiðslu fjárkláðans
hér á landi á árunum 1906—1912
og benda þær á að hans hafi
orðið vart í flestum sýslum, en
þó víðast lítilsháttar. Þykir henni
málið ekki svo undirbúið að vert
sé á þessu þingi að samþykkja
frumv. stjórnarinnar, en hefir
aftur á móti komið með svohlj.
þingsályktunartillögu:
Alþingi ályktar að skora á
landsstjórnina:
1. Að hún á næstkomandi hausti
og vetri beiti ákvæðum lag-
anna nr. 40, 8. nóv. 1901, og
láti tvíböðun framfara, en ein-
ungis þar sem kláði kemur upp
og mikill kláðagrunur er.
2. Að hún leggi fyrir alla sýslu-
menn landsins að láta fram
fara vandlega kláðaskoðun á
öllu sauðfé í landinu í næst-
komandi aprílmánuði og heimta
nákvæmar skýrslur um þessar
skoðanir og um fjárkláða, sem
fyrir kann að koma á næst-
komandi hausti og vetri —.
Skýrslur þessar ættu sýslumenn
að senda stjórnarráðinu svo
fljótt, að því vinnist tími til
að ransaka þær og byggja á
þeim rökstuddar tillögur um
meðferð fjárkláðans, áður en
alþingi kemur saman 1913.
3. Að hún leiti álits fjáreigenda
í landinu um það, hvort þeir
óski heimildarlaga fyrir sam-
þyktum um árleg þrifaböð á
sauðfé.
Framfærsla þurfalínga.
Matthías Ólafsson, Sigurður
Sigurðsson og Halldór Steinsson
flytja svofelda breytingu við 17.
gr. í lögum nr. 44 10. nóv. 1905:
>Ef þurfalingur fer eftir læknisi
ráði á sjúkrahús, annað en holdsi
veikrahæli, þá kostar framfærslu-
sveit hans dvöl hans þar, lyf og
læknishjálp, allt að 200 kr. á
ári. Það sem framyfir er 200
kr. greiðist úr landssjóðk.
Nokkrir þingm. í efrideild hafa
komið með svipaða tillögu og
vilja miða upphæðina viðisokr.