Vestri - 20.11.1912, Síða 1

Ritstjóri: Kr. H. Jónsson,
.XI.. ls?g.
ÍSAFJÖRÐUR. 20. NOVEMBER igiz.
46, tbl.
Símfregnir
Ófriðurinn á Balkanskaga.
Öímskeyti frá- uUöndfim á laugi
ardaginn segir að Tytkir hafi heðið
um vopnahlé.
Ea eftir símskeyti í dag hefir
ekk'ert orðið af því og heldur ófrið1
inum stöðugt áfrám. Eúlgarar
komnir í námunda við Konstant*
inopel.
Adrianopel verst enn.
Serbar halda nú liði sínu * að
Adríahafi, en Austurríki og Ítalía
hafi tilkynt þeim að þeir leyfðu
peim engar landvinningar þar. —
Serbar sinna því ekki og er búist
við að Austurnki og Ítalía lendi í
ófriðinum.
Um kóieru í Konst.antinopel var
getið i sunskeyti utn dagÍDti, en
ekki hefir verið á haca minst
siðan.
liáðherra hefir samið við Sam>
einaða gufuskipaíéJagið um gtrand'
íerðir héi- við land næsta ár. En
að öðru leyti er ókunnugt um
samningana.
Ráðherra von heim 5. n. m.
Alincmiur borgarafundar í
Reykjavík í gærkveldi samþykti að
Fiskifélag íslands sæki um einka>
leyfi til steinolíuinnflutnings hér á
landi.
Mótorbátur brotnar Fyrir
skönmiu rak mótorbát á land á
Akuriröðum i Eyrarsveit í Snæ-
felisnessýslu og brotnaði haun
í spón. Bátinn átti Árni P.
Jónsson kaupm. í Stykkishólmi.
3 iððrarháta vautaði. Sím>
fregn úr Stykkishólmi í dag
segir, að 3 róðrarbáta vanti í
Eyrarsveit síðan á mánudag.
Gerði þá suðvestan rok sem stóð
um 6 klst. Menn vona að bát>
arnir haíi náð Bjarneyjum víða
öðrum lendingarstöðum norðan-
vert við Breiðafjörð.
Itosningar í Norvegi
hafa nú farið fram t þessum mán-
uði, og hefir stjórninni veitt mjög
þunglega að því er frést hefir,
°g* talið víst að hún verði að
fara frá þegar éftir kosningarnar.
Ýmislegt
Trygð við þjððerni og tungu.
Það ht'fit' oít Vc-við fpint uni
það, hvort nokkur þjóðflokkur
sé þess megnugur, 'að hal'da við
þjóðerni sínu, iungu, og einkenn-
um, ef hann er einangraður frá
stoíninUm, umkringduraf öðrum
þjóðfiokki og n ætir áhriium frá
honum. Venjan er að hinir táu
taki upp tungu, siði og venjur
nábúa sinna. Má þar benda á
söguna, sem sýnir að jatnvel
þjóðfiokkar sem sest hafa að
sem sigurvegarar í ókunnu iandi,
hafa ekki getað staðist ahrif
hinna fjölmennari ibua. Sem
uxidantekningar má þó benda á
KeUa. sern halda þjóðerni sínu
i Waies og Bretagne, B'rakka í
■Kanada, Pólverja i hinum pólsku
löndum. Dani í Suður Jóttandi og
lítinn þjóðflokk at slésvískum
ættum í Spreewald í Prásslandi.
En merkiiegasta dæmið eru þó
hinir sænsku íbúar í Runey á
Rússlandi, sem lítt hefir verið
veitt öftirtekt til þessa.
Runey er smáey ein nálægt
Riga og tilheyrir Líflandi, og
hefir að eins 700 íbúa. Menn
gætu því búist við að íbúar
hennar væru Rússar, en svo er
þó ekki. Þeir éru Svíar, hreinni
og óblandaðri eu flestir frændur
þeirra í Svíþjóð. Hvenær for>
feður þeirra haía komið til eyj
arinnar eru engar sagnir um, né
hvaðan úr Sviþjóð þeir hata
komið. En mönnum er kunnugt
um að Svíar bjuggu í eyjunni
Í350- °S er Þvf víst að þeir hafa
geymt þar tungu sína og þjóð-
erni í 600 ár að minsta kosti.
Auðvitað hefir sagnfræðingum
verið kunnugt um þessa ein-
kennilegu eyjarbúa um alllangt
skeið, en það var þó fyrst fyrir
skömmu sem opinberlega var
vakin ettirtekt á þeim í Svíþjóð.
Fyrir skömniu var vígð ný kirkj
í Runey og ferðuðust þangað
margir Svíar við það tækitæri.
Þeir hittu þar frændur, sem voru
ekki einungis Svíar eins og þ ;ir,
heldur töluðu sama mál og talað
var í Svíþjóð fyrir mörgum öldum.
Kirkjuvígslan fór tram á sama
máli óg með sömu stðutn og
og tíðkaðist í Svíþjóð fyrir þrem
öldum og bændurnir á Runey
yoru í sænskum þjóðbúningi frá
16. öld, sem haldisthefiróbreytti
ur á eyjunni.,
Áuglý'sing
frá fitbfii Laiiðsbhnkai's á ísafirði.
F ’á þessnm dcgl teknr útbúið forvexti a víxlnm og vexti
al í ðrum lánum 6°/0 pro *nuo, auk framleugingargjalds.
ísafirði, 19. nóvbr. 1912.
Stjórn útbúsins.
F á Monaeo. (Spiiavitinu).
í Monaco hefir verið dlóeirða-
sí'mt undanfarið og stafar það
af því, að íbúarnir heimtuðu að
Albert hertogi legði niður ein-
veldið og tekin væti upp þing
bundin stjrón. Var það ekki
eingöngu frelsisþráin er knúði
fram þær óskir. heldur miklu
fremur að menn óskuðu að
Ieyfisgjald spilabankans rynni til
ríkisins, en ekki að mestu til
hertogans eins og veiið hefir
en einkaleyfistíminn var uær því
útrunninn. Albert hertogi sá sér
ekki fært að skjóta algerlega
skolieyrunum við þessum óskum
og skipaði því nenfd til að gera
tillögur og undirbúa málið og á
hún að leggja þær fram eftir
ákveðinn frest. En meðan ne'ndin
sat á rökstóíum flýtti hertoginn
sér að gera samninga við spiia
bankann og í þetta sinn veitti
harin honum leyfi til 20 ira, en
áður hefir það að eins verið veitt
til 5 ára. Fyrir leyhð iét hann
bankann greiða sér 20 milj. fr.
strax og 3 milj., á árí til sín eða
erfingja sinna og 7 milj. á ári
til ríkisins. Þegar íbúarnir urö.i
þessa varir urðu þeir óðir og
uppvægir og lá yið uppreist, en
Albert lét sig það, litlu skiita,
kom peningum sinum á öruggan
stað og lagði svo út til hafran
sókna. Býst hann við að þegnum
sínum verði runnin reiðiri þegar
hann kemUr aítur. En þótt haim
verði þá að . geta þeim þing
bundna stjárn verða þó þessir
gjörðu samningar að gilda, og
hetir haiin því trygt sér og sín-
um góðau lifeyri 1 næstu 20 ár.
(Framh).
\ arafiger kom hingað fyrir
helgina.
Mjög aflatregt hefir verið nú
undanfarið og' sjaldan genð a
sjó.
\ estur ís rðiugar héldu þing>
og héraðsmál *fund á Þingeyri
um næstsíðustu helgi; voru þar
mættir fulltrúar úr ölium hrepp>
unum.
Fundurinn var hlyntur sam>
komulagsv'iðleitm í sambands>
málinu.
Bruni,
Laugardagskvöldið 9. þ. m.
kviknaði í geymsluhúsi við nið-
ursuðuverksmiðjuna ísland hér í
bærium og brann það til kaldra
kola, ásamt vörubirgðum, sem
þar voru geymdar. Eldsins varð
vart ki. liðiega 10 um kvöldið,
og var hann þá kominn um alt
húsið. Vindur stóð inn og var
því vtrksmiðjunni sem steDdur
utar engin hætta búin, en íshús
sem stendur rétt tyrir innan
tókst ad verja.
HúsR og vörur var vátrygt.
Um uppíök eldsins vita menn
ekkert. í geymsluhúsinu hafði
verið nýlega þiljuð af skrifstofa
og var verið þar með ljós um
kvöidið. en kkert hafði verið
lagt í ofn
Ceres kom hingað 16. þ. rn.
Með henni komu: R. Braun
k, upm„ P. M. Bjarnason verk>
smiðjustjóii, Trolle höíuðsmaður,
frú Biíet Bj, rnhéðinsdóttir blað>
stýra o. fl.
Frá og neð deg num í dag
hækka víxladiskonto og láns-
vextír upp í 6% pc a,
ísatirði, 20. nóv. 1912.
á ísafirði.
] 0T6I