Vestri - 15.03.1916, Blaðsíða 1
Ódýraslur skéfatnaður
eru
vGrmaDnastípélin di
frá
Ó. J. Stefánssvni.
llitHtj.: Xrlstján Jónssoxa frá Garðs3töðum.
HHHHSf3HESaHHE3
RT £3
unið eflir i
HXtóbaks og sælplisbúðinniH
S við SUiurgetu 3. ^
XV. ás?0«
iSAFJÖRÐUR. 15. MARS 1916
IO. M.
Ekknasjóðurinn.
fieikuiRgur
yfir tekjur og gjöld styrktarajóðs
handa ekkjum og börnum íafirð-
inga er í sjó drukna, árið 1915.
Tekjur:
x. Sjóður frá f. á. kr. 12183,27
2. Vextir:
n. lagðir við höluðslól > 139,81
b. útborgaðir . . > 419.40
Alls kr. 12742,48
Gjöíd:
1. Gthl. 15 ekkjum kr. 379,40
2. — 2 börnum > 40,00
3. Sjóður 3i.des. 1915 > 12323,09
Alis kr. 12742,48
Það eru nokkur ár síðan reikn>
ingur þéssa sjóðs hefir birst á
prenti, og er ástæðan iil þess sú,
að stjórn sjóðsins hefir eigi viljað
baka honum þann kostnað, er
prentun reikniugsins hefir í iör
með sér lyrir hann. Hinsvegar
taldi stjórnin óþartt að prenta
reikninginn árlega, þar sem hann
er á ári hverju lágður íyrir sýslu«
netnd Norður.ísafjarðarsýslu, er
kýs einn af fundarmönnum til
þess að endurskoða hann og
síðan úrskurða hann.
Þó mundi stjórninni ekki haia
þótt áhortsmái að birta árlega
reikning sjóðsins, ef hún hefði
getað gert sér nokkra von um,
að það yrði til þess að vekja
eftirtekt á sjóðnum og hvetja
sjómenn til þess að efla hann,
því fer fjarri að reyndin hafi
orðið sú; iðulega hafa reikningar
sjóðsins verið birtir, en aldrei
borið neinn árangur.
Fg hefi undir höndum alla
reíkDÍnga sjóðrius síðan árið 1896
og öll þessi ár hefir enginn sjó«
maður gefið sjóðnum svo mikið
sem 1 krónu. Aðeins ein kona,
merkiskonan Guðrún Rósinkars.
dóttir i Æðey gaf til hans árið
>897 50 krónur. Þetta er allur
sá styrkur, sem hann síðan 1897
hefir fengið í þessu héraði, eða
frá landsmönnum yfirleitt. En
árið 1896 varð danskur maður,
sem hét C. V. R. Lotz, til þess
af veglyndi sínu að gefa sjóðnum
þá hötðinglegu gjöf 5000 kr.
Mér virðist að við svo búið
megi ekki lengur s.tanda; sómi
héraðsbúa iiggur við að þeir íáti
nú ekki lengur dragast að styrkja
sjóðinn með árlegum fjárframlög.
um, sem geta numið miklu, þótt
iítið sé trá hverjum einstökum,
ef þau aðeins eru almenn.
Það má með sanni segja, að
hvert árið sem líður er talandi
vottur um, að þessa er brýn þört,
Það er varla nokkurt það ár,
að ekki verði einhverjir maam
skaðar á sjó í þessari sýslu, og
fátækar ekkjur stánda ©ftir með
börnin sín munaðarlaus.
Það er sannarlega fagurt og
lofsvert, hve menn eru venjulega
fljótir og fúsir til þess að rétta
hjálparhönd, þegar svo sorglega
tekst til. En slíkur styrkur verð-
Ur þó oitast nær aðeins til þess
að bæta úr bráðustu þörfinni, en
eins og eðlilegt er, sjaldan til
frambúðar. En því má miklu
fremur búast við, að sá styrkur,
sem slíkir sjóðir sem þessi er
veita, verði hinn sami é ári hverju,
meðan þörfin er hin sama og
jafnvel að styrkurinn hækki, ef
fjármagn sjóðsins eykst.
Árið 1913 gengu um 300 opnir
bátar, stærri og minni úr ísa>
fjarðarsýslu og kaupstað; síðan
hefir stóru vélbátunum fjölgað
mikið. Hlutatalan á hverjum bát
mun að meðaltali eigi vera of
hátt talin 1 o.
Ef gerð væru samtök um að
greiða þó eigi væru nema 50
aurar at hverjum hlut til sjóðsins
á ári hverju, þá yrði það sæmileg
upphæð, 1500 krónur, setn honum
bættist árlega, og þá myndi hann
brátt eflast svo, að hann gæti
veitt góðan styrk >ekkjum ís-
firðinga þeirra, er í sjó drukkna,
og börnum þeirra«.
Með þvt að sýslunefndirnar,
bæði í Norður- og Vestur ísa-
fjarðarsýslu, eiga nú innan
Skamms að halda hina venjulegu
ársfundi sína, þá hefir mér hug.
kvæmst að skjóta því til þeirra,
hvort þeim þætti þetta mál eigi
þess vert, að þær tækju það til
íhugunar og einhverra fram*
kvæmda.
Eg er sannfærður um, að ef
hver sýslunefndarmaður viidi
gangast fyrir því í sínum hrepp,
með tilstyrk góðra matina, að
samtök yrðu gerð til þess að
efh þennan sjóð, þá mundi það
bera góðan árangur.
Það væri skemtilegt og æski«
legt að sjóðurinn yrði þannig
styrKtur með frjálsum samskotum,
en eigi þyrfti að leita til löggjaf-
arvaldsins til þess að knýja menn
tii þess.
Kæru sjómenn! Látið hina
miklu blessun, sem þér sækið nú
í sjóinn á degi hverjum, gera
yður ljúft og indælt að láta eitt>
hvað af mörkum við þennan sjóð;
þá getið þér og vér aliir glaðst
í voninni um að kjör ekkna og
barna ísfirðinga þeirra er í sjó
drukna, verði framvegis eigi eins
sorgleg og bágborin eins og þau,
því miður, hafa verið híngað til.
ísafirði, 4. dag marsmán. 1916.
Þorvaldur Jönsson.
Metnaður.
Misskilinn — Hollur.
Ekkert er algengara hjá þeim
mönnum og þjóðurn, sem orðið
hafa aftur úr á skeiðvelli lífsins,
annaðhvort fyrir eigin afglóp eða
óumflýjanlega rás viðburðanna, en
að stæra sig af því sem forfeðurnir
afrekuðu; telja upp öll þeirra af-
reksverk og hrósa sér af þeirra
verkum. Fessu fylgir og ósjaidan
sá iöstur, að þeir menn, sem þannig
eru geröir, telja alt aunað lágt
og iítilsvirði, sem ekki snertir ætt
þeirra hérað — eða land, þegar
best gengur.
Hér á íslandi er víðá allmikiil
héraðagorgeir í sumum sveitum
lándsins, og „sjálfsiæðis“-gorgeir
undanfarinna ára er af nákvæmlega
sömu rót runninn. Hvorttveggja
sprottið af hégómasýki — þeirri
yfirlætiskend, sem setur það ofar
öllu að sýnast, en hugsar minna
um að vera, og er því gagnstætt
siðfræðilegum grundvallarreglum
þeirra manna og þjóða, sem vilja
fyrir alvöru komast hátt, i li'.’.nu
og hiiófa þvi heiðurssessinn að
lokum.
En þelta hefir af mörgum möhn*
um verið taliu hiu eina sanna
föðuilands ist, og aí sumum er það
talinn eini heilbrigði þjóðannetm
aðurinn, að telja upp aila þá ágæt>
ismenn og skörunga, seiu í íjarlægii
fortíð haíi húið á hinum og þessunr
slóðum, og draga af því áiyktun
um giidi nútíðamenuingarinnar.
Erlendur rithöfundur hefir Lirið
svofeldum orðutn unr þetta:
„Margt af því, sem nu á dögurn
er kölluð föðurlandsást er ekki
annað en aumasta hræsni, þjóðar-
hleypidómar, þiöugsýni og ofstæki.
4ð veia hrifinn af slíkri föðurlands.
ást er líklega sú mesta ógæfa sem
nokkuiri þjóð getur hlotnast.*
Eini holli og sanni þjóðarinetnaður*
inn er i því fólginn: að taka sér fram,
að konrast lengra en íöifeðurnir
komust, Hvers óska foreldrar
baini sínu? Að verða það sein
atvik og kringumstæður bönnuðu
þeinr að verða, og komast þangað
sem þeir komust, ekki. Mannkynið
er alt. af að stritast við að yngjast
upp, alt af byggir það sór bjartari
vonir í framtíðinni en þær, sem
fortíðin flytur í skauti sór.
fessar vonir eru æðaslögin, sem
halda lífinu við.
?ess vegna ríður alt á því, að
sagan sem núfciðarmennirnir skapa
verði seur veglegust í augunr eftir«
komendanDa. — Ágætismennirnir,
sem lifað hafa í öllum fjórðungunr
íslands, þekkjast gegn um aldaraðir.
Það er skylda að halda minningu
þeirra í heiðri, en rangt að gera
héraðskryt út af því hvar þeir eru
fæddir og uppaldir, og fásinna að
innræta möunum að það sé neinn
íramavegur að tala um mikiihæfa
meun án þess að iifa uppbyggiiegu
lífi. Sagan sem nútíðarKynslóðin
skapar er mest verð; fytir hana
fær þjóbin þökk eða vanþökk kom*
andi kynsióða, en hitt verður
ekkert tekið til greina, hverjir hafi
verið synir frægra forfeðra eða
frændur afreksmanna.
Oangleri.