Vestri - 14.11.1916, Blaðsíða 2

J72 ___ _______ ________
Sjálfkjörið verkefni
aukaþingsins.
A því er enginn vati, að við
íslendingar eigum eftir hörðustu
skorpuna af afleiðingum ófriðar-
ins mikla,
t>að hlýtur því að verða verk>
efni Alþingis hér, eins og hver«
vetna annarsstaðar, að draga
•ftir megui úr þessum afleiðing.
um og reyna að hindra þær.
Eins og kunnugt er kemur
dýrtfðin hvergi jafn tilfinnanlega
niður eins og á fátækum fjöl>
•kyldumönnum f kaupstöðum og
kauptúnum, Þeir þurfa flestir
alt að kaupa at öðrum og eftir
því sem dýrtíðin vex eða stendur
lengur þverr gjaldþol þeirra. Að
menn forðist allaa munað á slikum
tfmum, nema þeir sem elnin hafa,
er sjálfsagt og réttlátt. En menn
g«ta ekki að neinu ráði dregið
úr nauðsynjakaupum sínum, nema
með sultarlffi, og því jafn til-
gangslaust að brýna fyrir fólki
sparnað í þeim efnum eins og
•var drotuingarinnar: >Þvf borð*
ar ekki íólkið brauð og smjör,
heidur en deyja úr hungri«.
Vellíðan mikils hluta allrar
alþýðu er í voða, haldi þessu
lengur fram, og ekkert sé aðhafst
at hendi þess opinbera til þess
að ráða þar bætur á. Sýnist
belo skylda að iíkar ráðstatanir
og erðið hata til hamingju hjá
öðrum þjóðum, séu reyndar hér
i meiri og minni mæli. Má þar
tll netna að hið opinbera taki að
•ér alla úthlutun og útvegun á
hioum heistu nauðsynjavöruteg-
undum. Jafnframt er það bein
•kyldi þingsins að lækka til muna
eða afnema hinn afarháa og
óeðlilega sykurtoll. Nú þegar
•ykurpundið kostar 50—60 au.
er það afaróeðlilegt að landssjóð*
ur píni hvern fátækliug til þess
að gjalda í toll 7 J/2 eyrir af
hverju pundi; jafn mikil nauð'
synjavara og sykur er. Líkt má
•egja um kafii' og kaffibætis.
tollinn, og værí réttlátt að hann
yrði lækkaðui.
1 »tað þessarar tolllækkunar
gæti þingið eflaust fundið marga
vegi, sem kæmu réttlátara og
léttara niður. Hér skal aðeins
bent á stimilgjaldið, sem mér
•ýnist sjálfsagt að lögleiða, og
gefur nú miklar tekjur, eltir því
sem kaup og sala allra eigna vex
í landinu. Þó engar ábygwilekft r
skýrslur liggi fyrir um tekjui if
stimpilgjaldi, má telja víst að þ ð
dragi drjúgt upp í alt að helming
•ykurtollslns, og það hefir þann
kost, að þtíir sem nú lfða harðast
a/ dýrtfðinni, fátækir fjölskyldu-
men.1, heíðu ekkert af þvf að
••gja.
Væri æskilogt að öll verka-
lýðsfélög og þingmálafuudir
iandsins tækju málefni þetta til
UOUKðu 04 fccudu A-þiagi
VlSTRl
ákveðnar áskoranir um dýrtfðar*
ráðstafanir.
Þess væri engin vanþörf.
Verkamaöur.
Alþingiskosningar.
UL
Baröastrandarsýsia.
Hákon Kristófersson í Haga
(endurk.) með 208 atkv.
Sr. Sigurður Jensson í Flatey
fékk 162 atkv.
Norönr'Múlasýsla.
Jón Jinsson bóndi á Hvanná
(endurkodnn) ©g
Þorsteinn M. Jónsson kennari.
Næstur að atkvæðafjölda var
Iagólfur Gtslason læknir á Vopna«
firði. Auk þess var í framboði
Guttormur Vigíússon fyrv. alþm.
— Ófrétt um atkvæðatölu.
n
í>á er spurt orðið um alþingis-
kosuingar í öllum kjöidæmum
laudsins, og ætti flokkaskiítingin
að verða sem næst því er hár segir:
Heimastiórnai menn 16
Þversummenn 11
Langsummenn 6
Óháðir 6
VerkamenD 1
Engu skal um það spáð, hvort
flokkaskiftingin I hinum stórpóli-
tísku málum verður eins á þingi
og hór er greint. Líkindi eru til
að meiri hluti hinua „óháðu"
manna, muni hallast að heima-
stjórnarmönnum og þeir þannig
hafa helrning þingsins.
Í8afjörður.
n
Sannsögli Njaröar.
Njörður játar nú loksins, að Sig.
Jón8bon hafi ávalt mætt í réttinum
í bólverksmálinu, og heflr með þvl
orðið að ganga frá fyrri ósannind-
um sinum um það efni.
Að Magnúa Torfason hafl á bak
við samið ,innlegg“, sem hafl svo
verið að eins „afskrifað" af Sig.
Jónssyni er tilbúningur hjá Nirði,
eftir því sem Vestri hefir frá bestu
heimild, enda nægir að benda á
því til sönnunar, að Njörður fari
með ósannindi hka í þessu, að
ekkert oið í málsskjölunum af
hendi Sig. Jönssonar vardæmtdautt
né ómeikt, té sekt dæmd fyrir.
Veatri lætur svo útrætt um þetta
mál.
Nýr Télbátnr, sem Ingviheitir,
kom hingad á töstudagskvöldið
25 smái. < 6 stærð með 44 h.
Danvél, amíðaður úr eik, hjá
bræðrunum Andersen f Fredriks-*
sund í Danmörku. Eigendur
bátsins eru: Arnór Kristjánsson
kaupm.. Guðm. Hannesson yfir-
dóaslú^m. o# Guðut. Jóusíou
bankaféhirðlr. — Ingimar Bjarna*
son skipstjóri stýrði bátnum
hingað frá Danmörku.
Látlnn er hór 30. f. m. Þorkell
Jensson úrsmiður (sonur Jens þor-
kelssonar fyr bónda í Heydal). —
þorkell sál hafði verið hór undait'
farin ár við úrsmíðanám hjá Stefáni
Hei mannssyni, og hafði nú nýlokið
námi.
þorkell var mesti efoismaður,
stiltur og skynsamur, og myndi
hafa rækt verk einnar köllunar i
hvívetna, ef honum hefði eust
aldur til.
X.
Stunur.
— Brot. —
— En hvað andardráttur nátt-
úrunnar er voldugur, þegar hún
æðir með heljaraflinu mikla.
— Þá skelflst alt — og býr sem
best um sig í hreysum sinum.
— Og hvað myndi verða úr
þessari mannaveröld, ef samein-
aðar ógnir náttúrunnar dyndu
yflr hana.
— Ekki neltt.
— Smádutlungar hennar eyði-
leggja líflð.
— En hvílikt aamræmi er og
ekki í náttúrunni, þó sitt sé með
hverjum svip. Lítuiii^ á sjóinn í
ofveðii, öldurnar falla allar eins,
allar vinua að einu marki og hjálpa
til að gera tign þeirrar, »em full-
komnar verkið, sem allra mesta.
| ^— En hverju myndi mannkyniö
áorka, ef hver hugsun og hver
vöðvi ynnu að einu iniði og i
fulikomnu samræmi? Myndi nátt*
úran lúta? «
— þe«si volduga, grimma og
og stórhrikaiega, en þó tignarlega,
samræmisfasta heilcT
— Eða þetta hvikula, skynsem-
isgædda, samræmislausa mannkyn.
— Líflðl Enginn veit hvaðan
það kemur, hvert það fer eða hvo-
nær það fer. Það skýtur okkur
inn í heiminn, nauöugum, viljugum,
og skipar okkur að starfa. Og allir
verða að uppfylla það að einhverju
leyti. Sumir fæðast til að deyja;
það er lokastarf okkar ailra, að.iir
til að berjast við fátækt, þrautir
og áhyggjur; fæstir til að baða í
rósum.
— Og þetta er enn einkennilegra.
Þú ert að byrja lifið, starfsskeið
þitt, en alt starf þitt, andlegt og
líkamlegt, flytur þig að sama ósi,
— færir þig fótmáli nær dauðanum.
— far er samræmi.
— En liflð er i óteljandi brotum.
Hver hugsun þín á ef til vill skylt
við rmu gar miljónir annai a hugsana
— og þo í ósamræmi.
— Þú skilur ekki sjálfan þig;
stundum ertu retðubúinn að berjast
við trylta náttúruna, en í sömu
svipnn skriður þú að fótskör valds'
ÍU8.
44
— Og við endamarkið. Hvað er
þá lífið þitt? Stendur þú með sama
verkfæri í hendi og faðir þinn og
afl? Hafa sömu vonirnar svikið
þig, og sömu þrautirnar orðið þér
að fótakefll?
s.
Kol á Bjarnarey.
1 sumar hafa Norðmenn verið
að tannsaka kolanámur á Bjarnarey
í íshafinu., Hafa vevið þar 40
verkamenn að brjóta kolin og hafa
þau reynst góð og nóg aí þeim.
Hafa Norðmenn því í huga að nofa
þessar námur svo mjög sem unt
er á næstu árum. Ætla þeir að
gera þar höfn og loftskeytastöð.
Bjarnarey liggur á mijli Spjtr-
bergen og Noregs. Er þangað
skemmra að sækja kol heldur en
til Spitzbergen og hafís tefur eigi
svo mjög siglingar þangað.
(Mbl.)
Flug yíir Atlautshaf.
9
Einn þeirra, er ætla að taka
þátt i kappflugi yfir Atlantshaf,
sem áformad er naesta sumar,
og heitið er 100,000 dollara
verðlaunum þeim sem fyrstur
verði, er norskur flugmaður, G.
A. Kulbech að naíni. Segir
hann svo frá fyrirhugaðrl lör
sinni:
>Sú, leið, er eg hygg að fara,
sr 1500 milur. Flugvélin er að
mestu leyti uppgötvun min og
er smiðuð með sérstöku tilliti til
þessarar farar. Ef alt fer, «ins
og ráð er fyrir gert, legg eg
af stað í ágúst mánuði. Mtó mér
veröur ungur tslenskur verkfrasö•
ingur, sem Þórarinn Jónsaon
heitir. Hefir hann unnið f flug»
vélaverksmiðju 'Wright'bræðra f
Ohio síðan árið 1906. Vlð ætlum
að leggja af stað frá Kristiania
um hádegi og fara fyrst til Stai
vanger. Þar tefjum við nokkra
stund og lítum eitir véiinni. —
Þaðan fljúgum við beint til Pe»
terhead í Skotlandi og erum svo
sem þrjár stundir á leiðinni
þangað. Þar hvíium við okkur
og litum ettir véiinni, að alt sé
í lagi. — Þaðan fljúgum við til
Falmsuth og búum okkur þar
undir aðalflugið. — Þaðan stefn*
um við til St. Johns á Nýíundnai
landi. Eg giska á, að eg þurfi
2800 litra af bensíni til ferðarinn>
ar milli Kristjaníu og New York,
en svo mikið get *g ekki fiutt
með niér í einu. Verð því sð
koma viða við. I flugvélinni er
klefi fyrir þrjá menn og mótorinn
hefir 300 hestöfl. Eg býst við
að geta fiogið 10» kilómetra á
kiukkustund og 24 klukkustundir
á eg að geta flogið samfleytt.
(Eftlr Mbl.)