Vestri - 31.01.1917, Blaðsíða 2

V £ S I R 1.
>4
Símlregnir!
25. jan.
Einkaskeyti t.il Mbl., Khöfn 23. jan.:
Grimmilegar orustur í Rúmeníu.
Skotfæraveiksmiðja í Lundúnum hefir sprungið i loft upp. 100
menn biðu bana og 400 menn særðust.
Jacob Knudsen skáld látinn.
Mikil benzinþurð í Kaupmannahöfn.
Einkaskeyti til Visis, Khöfn 24. jan.:
Wilson hefir skorað á ófriðarþjóðimar að semja tafavlaust frið, þar
sem hvorugur geti unnið á Öðrum.
Rússar hafa tekið aft.ur borgina Braeia (í Rúmeníu).
Enskt herskip kom til Rvíkur í gæi dag og flutti Mr. Cable, breska
rfeðismanninn, til Englands. Er giskað á að hann eigi að vera þar við
samningana um ísl. afurðir.
Ofsarok sunnanianás undanfarna daga. A mánudaginn réru margir
bátar frá Sandgerði og mist.u flestir þeirra lóðir. Um kvöldið vantaði
þaðan tvo báta, en annar þeirra kom fram í gær. Hinn báturinn
heitir ,Meyjan“ og er ókominn fram enn þá.
29. jan.
Einkaskeyti til Mbl., Khöfn 25. jan.:
Sjóorusta í nánd við Seebrúgge á Belgíuströnd. Þjóðverjar
flýðu.
Uppreistin í Tripolis algeriega bæld niður.
Kolaekla alskapleg í Noregi. Hefir stjórnin orðið að Uggja
hald á allar kolabirgðir í Kristjaníu og taka úthlutun þeirra í sínar
hsndur.
Wilson Bandaríkjatorseti er vongóður um að friður komist i
bráðlega.
Jacobi, fyrv. borgarstjóri Kaupmannahafnar, látinn.
Grimmilegar orustur umhverfis Riga.
9 dönskum skipum sökt í janúar.
Einkaskeyti til Mbl., Kh. 27. jan.:
Fregnir hafa komið um að tóif herskip hafi farist 1 sjóorustunni.
1 þýskt herskip varð að leita hafnar í Hoilandi. 2 bresk herskip
sukku. Flotaforingi Þjóðverja féll í orustunni.
Þjóðverjar hafa sent út víkingaskip, líkt og Möwe. Varð fyrst
vart við það 4. des. síðastl. norður f Atlantshafi, og hefir trá þ«im
tfma til 12. þ. m. sökt 11 skipum, 8 enskum, 2 frönskum og i japi
önsku. Var hið stærsta at skipum þessum um 10,000 smálestir.
Þetta nýja skip hefir vopnað eitt af ensku skipunum og sett á það
nokkurn hluta skipshatnar sinnar og sent það i leiðangur til þess
að sökkva skipum. Voru vágestir þessir óhandsamaðir er síðast
fréttist.
Nathan & Oisen og Hallgr. Benediktsson umboðssalar hafa
nýskeð keypt gumskip um, 1600 smál. að stærð, í Ameríku. Á
skipið að termast sykri hingað til lands.
Bcttnía tór trá Leith á laugardagskvöldið.
Sykur sá, er stjórnarráðið fékk með e/s ísland, er seldur á
75 au. pd. í smásölu. Stjórnaráðið fær allmikið af höggnum melis
nú með Botníu.
Vélarb. >Meyjan<, sem vantaði írá Sandgerði, er komia fram.
Hafði vélin f bátnum bilað og hann hrakist vestur í Faxaflóa, og
var " |ög hætt kominn, en þar hitti bátinn breskur botnvörpungur
og bjargaði honum til Kvíkur.
4. bl.
Sykurverslun landssjóðs.
» m
Stjórnarráðið hefir nýsksð sent,
öllumsýslumönnum landsins ítarleg
fyrirmæli um sykurverslun lands-
sjóðs nú fyrst um sinn.
ÚtflutnÍDgur á sykri frá Dan-
mörku heflr, eins og kunnugt, er,
verið bannaður nú í nokkra mánuði,
en stjórnin hefir fengið undanþágu
frá því, að því er Island snertir.
Þó vill danska stjórnin alls eigi
gefa nein loforð fyrir að sykur fáist
keyptur þar í landi með því Danir
framleiða hvergi nærri nægan sykur
til eigin neytslu.
Stjórnin heflr orðið sór úti um
sykurkaup í Ameríku og er nokkuð
af þeim sykri geymt í Reykjavík,
og nokkuð bíður vestra eun þá.
Skulu kaupmenn og pöhtunar
og kaupfélög, er hingað til hafa
haft sykur til sölu, snúa sór til
viíkomandi sýslumanns, ef þeir
vilja fá þennan landssjóðssykur til
kanps, en ekki til stiórnarráðsins.
Sýslumenn veita ennfremur borgun
fyiir sykurinn móttöku, og hafa
umráð yfir, hve mikið hverjum
einstökum kaupmanni verður úti
látið. Er ætlast t,il að þeir geri
það eftir þeím reglum, að hver
einstakur kaupm. fái eigí meiri
sykur í einu, en hann sýnir skil-
ríki fyrir að hafa selt 1—2 mánaða
tíma áður, og ber sýslum. að haga
afgreiðslu sem réttlátlegast eftir
ofannefndum reglum. Brauðgerðar-
hús og aðrir, sem þuifa sykur til
iðnaðar, fá hann eiunig eftir sömu
reglum og kaupmenn. En engir
aðrir kaupmenn en þeir, sem áður
hafa haft sykur til sölu, fá hann til
kaups.
Rétt er að geta þess að hór er
að sjálfsögðu um enga kaupskyldu
að ræða. Hver og einn má og á
að útvega sór sykur utanlands og
innan, ef hann getur.
Athugasemd.
n
í öðiu tölubl. „Njarðar* 16.jan.
þ. á. er óskapnaður nokkur, sem
heitir „Óþörf aðflnning". Eg felst
vet á það með skaparanum, að
aðflnningin só óþörf, og það mun
hver og einn fallast íúslega á, sem
lítur á það furðuverk.
Annars á þetta að vera dauða-
dómur yfir grein þeirri, sem eg
ritaði í Yestra í vetur um skrimslið
í Hnífsdal, eða að minsta kosti
tilraun til varnai. En íremur virðist
mór vörnin takast slælega.
Fegar skrímsli&sagan hljóp af
btokkUDum í vetur, virtist þó sem
hún ætti sér ekki neina liðlóttinga
að málsvörum, þegar sjálfur hrepp-
stjórinn lóði henni nafn sitt í nesti.
En nú ei' ekki til varnar nema eitt
iiomskakt „K.“.
Hvort sem þaö *r af því, að
toreppBtjóranum Þykir eigi fyrir*
Biannlegs. höggviö, eða af öðrum
Aetséðum ég óaagt, en Letur
kann hann við, að láta eigi sjá sig
nema niður til axlanna. En slepp<
um því, greinin sver sig í ættina
og ber það méð sér, að hún er
hreppstjóradóttir. Það er þess vegna
einkum af þvi, hvað greinin er
komin af góðum ættum, að eg virði
hana svars, en þér að segja í
trúnaði, heiðraði lesari minn, er
hún langt frá því að vera þess virði.
í fyrstu fyllist hreppstjórinn
andagift mikilli, kennir þarjafnvel
stólræðutóns á köflum, eins og
vanalegt er, þegar andinn kemur
yfir hreppstjóra og meðhjálpara.
En svo mjög óþyrmilega ræðat
andagiftin á hann, að hann verður
áð gtípa þá Mjölní og Saiómon
garnla sinn í hvora hönd, sór til
varnar, svo hann verði ekki allur
að andagift, því hann óttast sýnilega
að Eyriireppingar kæri sig ekkert
um andagift eina saman fyrír
hreppstjóra.
Honum tekst líka eftir öllum
vonum að veijast andagiftinni og
satt að segja finst mór, að honutn
takist miklu betur vérnin sú, heldur
en hin, þar sem hann er að verja
skrímslið. En hreppstjórinn er
orðinn svo gamall maður, að hann
kann víst betur við að tala alvar-
lega um jafn háleitt málefni og
þetta er.
Fegar eg fyrst las skrimslissög-
una, visai eg ekki annað, en að
hún ætti að takast sannsöguleg,
en það hvarf þegar þessi nýja
hreppstjóradóttir kom og sagði mór
fróttirnar. Hún segir það berum
orðum, að þetta eigi að vera þjóð'
saga. Annað er það líka, sem þessi
ættgöfga mær segir mór, en það er
aað snmiiega gáfaðir menn, með
góðri móntun eigi að láta Ijós
þekkingar sinnar upplýsa það sem
í myrkri er huhð“. Aí því, að mér
fanst hún tala þetta beinlínis til
mín, ætia eg að reyna að láta aÖ
orðum hennar, eins og eg er vanur
þegar stórættaðar meyjar eiga hlut
að máli, þá ætla eg að byrja á því
að upplýsa pápa hennar, hrepp<
stjórann, ofurlítið.
Hi eppstjóranum virðist það ekki
fullljóst, hvað er þjóðsaga. Hann
virðist ímynda sór, að það séu
sannar sögur, sem enginn vefengi.
En þar veður hann óttalegan reyk.
Fjóðsögur eru hveigi á vorri jörð
álituar sannar í þeirri merkingu,
sem við notum orðið „sannur" í
daglegu taii. Þær eru til orðnar
í hugurn þjóðanna. Imyudunaratlið
heflr skapað söguhetjurnar áléng-
um tíma. Eiastakir atburðir hafa
fengið á sig töfraljóma, og umskap
ast og orðið að nýjum atburðum.
Á þennnan hátt hafa margar sögur
myndast út frá eiuum atburði, sem
upphaflega heflr verið að einhverju
leyti sanuur, þó máske í alt annari
mynd, en hann birtist í sögunum.
tjóðsögurnar eru ekkimerkilegar
af því, að þær sóu sannar, heldur
aðeins fyrir, að þær draga upp
mynd af andlegu lífi, hugsunarhætti
þeirra kyaslóða og þjóða, sem sög-
urnar eiga. Um þetta væn hægt,
að skrifa langt mal, en rúmið
leyflr mér ekki að fara frekar út
í það. Eg vona að hreppstjóriim
sjai eftir þessu, að það er engin
sönnun fyrir skrímslissöguuni, að
þvílikar sagnir eru í þjóðsögunum.
Og i öðru lagi, getur ski imslisisagan
ekki taliat þjóðsaga. Hún getur
•kki orðið það fyr en tíminn er
búinn að þæía hana og velta henni
frá einni kynBlóð til annarar.
Um það að eigi hafl verið eins
myr'kt og eg segi, hið margnefnda
skrímsliskvöld, læt. ég mér nægia
að visa til fyrri greinar minuar í
Vestra. Fað voru fleiri en eg úti
kvöldið það; eu luepÞstjónnn hefir
ekki út komið, eða það er hanu,
seu „er gæddur þeim eiginlegleik*
um, sem vist eru fágætir meðal
mannanna barna, en sem sumar
dýrategundir hafa, að sjá í myrkri,*
svo ég noti hans eigin orð.
Komi það einhverntima fyrir,
að hreppstjóiinn takist ferð á hend-
ur til Bolungarvíkur, get óg sagt
hontim það, að hann á ekki að
fara nærri því aila leiðina innan
um stórgrýti og klettaklungur i
flæðarmáli. Nokkur hluti vegarins
hggur uppi í Óshlíðinni, það hátt
uppi, að Ægir nær þangað aldrei
brimköinbum sínum, svo að eg só
éálitið skáldlegur, eins og hrepp.
stjórinn.
Hreppstjóradóttirin kvartar um
þt ð. að eg hafi slitið orð ogseta'