Vestri - 14.02.1917, Side 1
Leðurreimar #
nýkoranar til
Ó.J. Stefánssonar.
Iíitstj.: KrJstján. Jónseon frá Garðsstöðum.
HmHnamsHíHBnHmH
m
m
NýVo ið f verslnn
m
jg Guðrúnar Jónasson: jg
m Slifsi, frá 2.75—7.00. BB
® Sílki ( svuntur ,8.00— 25.coM
XVI. árg.
ÍSAFJÖRÐUR. 14. FEBRÚAR 1917
6. fol.
Hvernig er starfað tyrir alþýður a
og hvað er henni sagt?
n
Motto: Þeir, sem ekki
skilja, misikilja.
Fleslum hugsandi mönnum mun
blöskra alt þah alþýðuskiall, sem
komiÖ er í vana hjá HesUim að
beita fyiir hverjar kösnirgar. Ekki
síst sökum þess að þeir beita því
mest, sem fjarlægastir eru velvild
til og þekfeingarsnauðíiBtir eru á
umbætur á höguin hennar. Eftin
tekjan af fagurgalanum er og oftast
verri en engin, þvi sjaidan efta
aldrei er neitt reynt, að bæta. Hiti
•róspart gei t, að heiðaá byrðunum.
•n nota svo enn meiri fagurgala i
næsta skifti, þegar þarf að nota
alþýðufylgið — og þvi niiður, ís*
lensk alþýða er enn svo óþroskuð,
þáð inif.ur; hún lætur leiða sig.—
Enda heíir það alt af sýnst viðleitui
lviðtoganna að faalda alþýðunni svo
niðurbældri, að gáfur hennar og
atgjörvi geti ekki notið sin. Líf
htnnar verði að samteldu brauð-
striti, bvo hvorki tími né ástæður
Ityfi afnot þeirra menningarmeðala,
sem göfgað geti og auðgað andann.
Og í i)i auðstriti, þar som „hugs-.
unin uro að hafa að eta hverja
aðra bælir þörf“ kafna hinir góðu
kostir, en í stað þess skapast kergja
yfir manniiflnu yflrleitt, smásálar-
skapur og þröngsýni. AfþrötigsýnH
inu og þekkingarleysinu leiðir svo
hin afskaplega dóingirni almenn-
ings uin orð og athafnir, sem þeir,
er dæma, bera lítið eða ekkei t skyn
á og foröast margir hverjir að leita
Bér upplýsingar, tll þess að geta
kvoðið upp léttan dóm. En dórn
girni án þokkingar er einhver versti
löstur og undirrót að baknagi og
öðrum roannfélagsmeinum, som
mjög almenn eru á íslandi, meðíram
vegna fámennisins, þar sem hver
þekkir annan.
Til þesB að kveða þessar illu
lylgjur mannlifsins niður, sem auk
þess er þær apilla fyrir mönnum
og málefnum, oft að ósekju, spilia
svo huga þeina, sem þær teuaja
•4r, aö þar fær ekkert gott þrifist
— er þekking eina meðalið. f*eir,
sem starfa fyrir alþýðuna, verka'
lýðsfélög og einstakir menn, þutfa
(yrstog fremst að skapa og útbraiða
Þekkingu, sem núv. leiðtogar þjóf-
farinnar margir hverjir m*ga varla
heyra nefnda þegar til alþýðuun .r
kemur, vegna þess að þar fær hún
nauðsynlegan laiðat visir til þess að
ekilja og dænia rétt, en í stað þess
♦ru m«b «u«lt glamur uui hina
mentuðu islensku alþýðu. -- Til
að auka þekkinguna evu uiargar
leiðir. En sú leiðin er gela myndi
fljótxsta og ahnennasta avext i bygg
eg að verði: að alþýðuíólögin
eignist góð bókasöfn, ekki eingöngu
íslenskar bækur heldur einnig er-
lendar fi æðibækui', og komi upp
B^mmiiu'm lesliarslofum. Jafnframt
er sterk nauðsyu á uraræðufunduni
ög fyrirlestrum, þar sem hinum
fáfióðari væri vísað til vegar og
törvóld efni útskýrð.
1)
Pt tta atþýðuskjall er sifelt að
fara i vöxt, jafnframt, þvi sem
raunveru'egii nientun alþýðu 'mign’
ar vegna sivaxaníi glau is og
glyss, þrátt fyiir-allan skolaiærdóm.
Beita þeir mest. skjallinu og gífur
yrðunum sem óhlutvandastir eru
eins og greinilega sést á siðust.u
alþingiskosningum. Skorti þá síst
stór loforð, bæði leynt ogljöst, uin
hagsbæt.ur alþýðu.
En hverjar urðu efndirnai ?
Þær i stuttu máli, að embættis
og sýslunarmönnum eru veittar
um 300 þús. kr., sem dýiLíöaihjáJp,
en um leið sker þingið vendilega
niður eða frestar því litla sem upp
var borið á þinginu og miðaði til
að lótta byrðarnar á alþýðu.
EmbMttismenníinir hafa undan-
farið kveinað hátt. um það, hve
ófullnægjandi kjör sín væru, og er
sjálfsagt nokkuð satt í því. Hitter
athugaverðara að þeir ttyðja þær
kröfur sínár með stórum aukinni
velmegun alþýðu, sem á að hafa,
að þeirra skoðun, ógrynni fj u handa
á milli. Má þó uærri geta að allir
alþýðumenu, sem fjölskyldu hafa
fram að færa, hafa ekki lagt, upp
nú i dýrtiðinni, nema einstakir
inenn sem hagnast hafa á fyrir-
tækjum. Að vísu hefir sjórinn
verið venju fremur stói gjöfuil, svo
sjómenn haía haft mun betri tekjur
en aöur. Aftur hafa verkamenn
orðið harðara úti og munu, þrátt
fyrir hækkun á vinnulaunum, ekki
beijast i hökkum yflrlaitt. Alt tal
embættismanna uin almenna vel*
gengni alþýðu er því út í höt,t.
Og mót.i hvefri eintii sögu sem
segja má um bágstaddan embætti
ÍHinann á þessum timum má, áreið*
aulega segja hundrað af alþýðu-
rnönnum, og þær miklu sáraii og
átakanlegri. fað er því bersýuilega
að gera embættÍHinennina að „yfin
siétt" að hjálpa þeiui framar öðrum.
Hiusvegar hefði verið léttafþingi
inu mi, efia éllu fremur á aðali
þioginu, þar sem starfsiimiuu vei ð-
Ferðirnar um Isafjarðardjúp,
frá 1. maí. n. k.,
eru lausar til umsöknar.
Umsóknir sendist tll oddvita sýslunefndar
Norður-lsaijarðarsýslu iyrir lok marsmán-
aðar n. k.
ur leDgri og væntanlega notadiýgri,
að lögleiða hæfilega dýi líðavhjálp
lil allra þeirra einstiklinga þjöðfé
lagsins, sem höfðu eða hafa miiini
tekjur en 4500 kr., og auðvitað á
8Ú hjálp að vera mest, hjá þeim
sein ii)ln8tar hafa tekjumar og
flesla fram að færa. Heiði því
fremur veiið ásfæða að bíða aðal.
þingains með þetta, að flestum
hugsandi raönnum var ljóst að
„örðugasti hjallinn" myndi enn
eftir af dýrtíðinni.
Hefði þingið leitt í lög lágmark
á kaupgjaldi verkafólks og jaf.nfi amt
skyldað landssjóð og svfitaríélög
til þess að sjá fyrir nægji atvinnu
á ölium timum árs, inætti segja
að spor væri stigið til jafnaðar, og
sennilega verður það eitt ráðið er
frekar sverfur að með dýrtíðina.
Reyndar er síður en svo neitt á
móti því, að óbrotinn verkamaður
taki dýitíðarhjálp beint. úr lands’
sjóði, eins og e.iibættisniennirnir.
Hinu er fiekar ráð fyrir gerandi,
að þingmönnum þyki það landssjóði
ofvaxið, jafn ráðviltir og þeir eru
í skattamálunum. — En deilan um
það, hvovt þýðinganneiii er rótin
eða toppurinn, þvi hvorttveggi á
fylstu kröfu til þess að þeim líði
vel. En þess ætto leiðtogarnir að
ininuast, að ekki blómgást toppur*
inn ef rótin visnar,
* ,
Á þessum dráttum ei hét lausi
Jega stungið,’ ef veiða u ætti alþýöu
til varnaðar þeim úlfum 1 sauðar.
klæðum, sem sífelt em að reyua
að blinda hana, fciikit; fyrir
hverjar kosningar. t*að he: i lt-ngst
um þótt ilt að vera sjalfs sin böð«
ull, en það mega þeii menu heita
sein með orðuin og verkum er
bent, til rétts vegar, eu láta þó
glepja sig — og þtið jafn vel oítiega.
En þegar skilningur alþýðu eykst
og þroskast imrnu þessir menn ekki
nða feituni hesti frá garði.
Og vegna velfainaðar þjóðarinnar
ríður mikið á því að þ*tta- veiði
S9in íyrst, því þekkingin er mikilsr
veiðaata og sigursælasta aflið, en
;.;»<)CB>cx>ot>ooooor)cx>ooajo»x
H. Andersen & Sen,
Aðalstrceti 18, Reykjavlk.
Landsins elsta og stærsta
klæðaverslun ogsaumastota.
H Stofnsett 1887.
5 Ávalt mikið úrval af alsk.
| fataefnum og öllu til íata.
:oooor»oc*>oocx >000*3000«
ð
Ö
$
ð
án hennar sitjum við i myrkrum
og amlóðaskap vanþekkingarinnar.
Jafnaðarmaiur.
Ávarp til Isfirðinga. ^
n
Heiðruðu héraðsmenn, ibúfcr
Noíðuiilsafjarðarsýsiu og ísafjarðar.
kaupstaðai!
Það sem okkur riður mest á, ei u
sungöngubætnr innanhéiaðs, enda
eru þær raddir nú oiðnar svo há.
væiar í tlestum sveitum, að ekki
vmður lsngur hjá því komist að
taka þær til greina. Megum vér þvi
eigi lengur láta dragast að koma
ovs úr þeini einaagrun, sem svo
lengi heflr alið hjá oss fáftæði og
toi t' ygni og stutt verslunareinokun
og hamlað oss fiá að bindaat
Bamtökum til nytsamra fyrirtækja,
svo h»gt sé að yfirstíga þá eifið'
ieika sem ákéf samkepni og Heiri
atvik ieggja i veg fyrir okkur.
f’etta ei okkur að mikíu leytl i
sjálfsvald sett að laga, enda hefir
bæði sýslunefnd Norður-ísafjarðan
sýslu og bæjarstjórn ísafjai ðar látið
það Asannast með því fyiii sitt
leyti að heita ríflegri fjárupphæð,
til þess að fenginn yrði góður bátur
hér á Djúpið, og margir dugandi
menn hafa nú þegar sumpartgreitt,
sumpart lofað, ekki svo litlu fé í
sama tiigangi. En þvi mlður vantar
enu þá 15—20 þúsuna krónur til
þess að hægt sé að kaupa góðan
og hentugan bát til ferða um Djúpið,
^etta er i raun og veru ekkwt
stórræði, ef almennut áhugl vætj