Vestri - 07.04.1917, Blaðsíða 2
fií ii-fcr'ir.aMrtirVfi?'- r y
V L S i K j
Sö
íj bi.
/
búið er og ekki verður aftur
tekið. Ég á við kosninguna. En
bæði er það, að ég tek undir
sjálfum mér orðiol til umræðu
utn hvert mál, þegar mér sýnist
að tala ua það. Og svo er
annað. Umliðin svíviröinq, hver
sem hún er, á að kouiast á metir,
svo að hún verði vegin, til var-
úðar á ókominni tíð. Öll saman
þjóðmálaíorin, sem runnið hefir
úr hiandtrogi gapuxanna okkar
mörlandanna s. 1, ár, hún á að
fá þann dóm, sem hún verðskuld-
ar. Þó að hlííst sé við í btáð,
mun þó sagan koma og setjast
í dómarasætið. Það er lítilmenska
að hólka fram af sér með þögn
hvert enderai, þó það liggi utan
við túngarðinn eða lendinguna.
Ég skal geta þess í þessu
sambandi, að mér hefir oft verið
sagt, bæði í btéfum og upp í
opið geðið, að ég æt'.i að þegja
ura landsmálin, hugsa aðeins og
tala um skáldskap. Ég læt ekki
setja mér þessháttar reglur. Elér
1 landi er nóg at >skáldum« sem
eiga alls enga skoðun, ekkert
manngildr. Ég vil að skáldið sé
maður fyrst og fremst. Skáld,
sem er ekki maður, er óþarít
þeasu landi, og hverju landi sem
er. Eí ég ætti um að kjósa,
mundi ég heidur vilja vera tnaöur
en skáld — ef ég ætti aðeins
annan koslinn.
Þegar nú um kosningarnar til
alþingis er að tala, verður því
ekki á móti mælt, að þær takast
verr og verr með hverjum kosn
ingunt, sem ganga yfir landið.
Vitsmuna og lífsreynslumönnunj.
um fækkar, en gelgjumenni og
miðlungsstúfar komast að fleiti
og víðar en áður. ÞQrna er nú
árangurinn ,af »frelsinu«, >mann-
réttindunum< og >þjóðræðinu<.
Þetta sér ‘íjöldi manna og —
þegir. Eu þeir, sem þegja við
rangindum, drýgja þögul svik.
Ég vil ekki vera þess háttar
svikari. Meðan ég stend upp.
réttur skal ég vísa hleypidóm og
óhlutvendni norður og niður.
Þetta er nú rélt undan og
ofan al því sem í mér sfður.
Vestri kom í gæikvöld, á3amt
öðrum blöðum, og í dag verð
ég að senda á póststöðina langa
leið. Ég get þessvegna ekki
skilgreint hugsun mína betur,
eða farið út í tíeiti sáima.
VerkakveiiiiaíéÍHg Ísaíjarðar
hefir samþykt eítirfarandi kaup-
taxta fyrir félagskonur, er gildi,
frá I. apríl til ársloka :
Alment dagkaup (io stunda
vinna) 3 kr. á dag.
Fyrir eftirvinnu og sunnudagai
vinnu 50 au. á klukkustund.
Samningsvinna við fiskþvott:
Fyrir 100 af þorski og löngu 0.80
— — > upsa 0.70
.— — > isu og smáfiski 0.65
— — > labradorfiski 0.30
B ó n d i n n
Hann átli bygð i djúpum dal
með háum fjöllum
og hamra stöllum;
hann horfði í hinn krappa kletta sal.
Og dalurinn var hans veiöld, h>-imur
Hann vissi’ ekki að hafsins þungi niður,
var fjatlæga lífsina ljóða eimur.
— Hans löngun og þrá var svefn og triBur.
Hann undl svo vel sínum lltlu ljóium
og ljósvana veggjar holu glórum,
þótt dreymdi hann áður annan heim
og einhvein ljósbjartan töfrageim.
Hann hafði aldiei annað sóð
en háu fjöllin,
sem huldi mjöllin, m
í næði hann sínu ríki 1 óð;
og friðunnn var haus æðsta ynái,
en einveran, þögnin, sælan mesta.
Er svaf hann draumlaust all lék í lyndi
og lííið færði honum alt sitt besta.
En þegar dtaumamir svefm’ ’ann sviftu
og svo litíð tjaldinu dimpia lyftu,
þá greip hann hræðsla svo hrylliogs heit,
þá hræddi hann alt, sem hann kyrrast, leit.
Ef brimgnýr heyrðist buldra hljótt
íyr’ handan fjöliin,
og hamra höllin
bergmálin drundi um dimtna nótt,
þá fyltist sál hans með sköll og skvaldur,
hans skemtun, draumleysið, hvarf að bragði.
Hann þuldi ninir og ramma galdur,
hann reyndi bæuir, en loks hann þagði,
og helsterk spurning í hug hans fæddist,
sem háðsleg vofa um myrkrið læddist:
Hvort voru hinsvegar ljósbjört lönd,
eða luktu útsýnið kletta bönd?
Og þegar tnorgunroðinn rann
um háu fjöllin,
svo hamra höllin
í morgunljóinans logum brann;
þá starði hann þögull á hvelið heiða,
Bötn helti ljósöldum niðr’ í dalinn
og kveikti á jöklinunt bungu breiða,
bvo birtu lagði um klettasalinn.
Hann skildi ei hót í þeim undrurn öllum;
sá eldur branu víst á háum fjöllum,
en ekki í djúpri og dimmri kró,
né dauðans fúlkaldri moldar-þró?
En þegar skýin þung á brún
sér tyltu á fjöllin,
og teygðist mjöllin
um auðar skriður, um engi og tdn;
er kaldir, stynjandi stormar næddu;
er steyptist úrfeliið niðr* í dalinn,
er þrumur dalbúann hræddu og hæddu
hann horfði þungbrýnn á fjalla BalÍDn.
Og þegar lindirnar Ijósar, fríðar
sér léku niður um brattar hliðar,
þá greip hann draumljúf og dulin þrá,
sem dró og laðaði: meira að Bjá.
í d a 1 n u m.
Og þráin óx því lengra er leið •
að kanna fjöllin,
en kletta höllin
og þrúðgur fannbrerinn þiótt hans svaið.
En timinn skálmaði skrefum hröðum
og skreytti tindaua gullnunt roða;
hann dreifði um hjallana blóma blóðum
á brdnir fjallanna jökul voða
Er sólín litaði svásar hhðar,
liann sá hvað brekkurnar urðu friðar.
Sú undra ijósdýrð hið efra skein,
en inni i bænum hans myikrið gein.
Nú vakti hana kalda vetrar-nótt,
hann hugði’ á fjöllin
— á háu fjöllin,
er heyiði ’ann brimsogið blítt og hljóbt
hann gat, ekki staðist. — Stefnu vanda
mót storininum tók hann upp á íjöllin.
Með biksvarta kletti til beggja handa
hann brau3t upp skriðurnar. — Lausamjöllin
við fætur haus þæfðist og íerilinn duldi
og fðrnu leiðiua sjón hans huldi.
Hve örlögin mönuðu’ ’ann aftur heim,
Hve útþráin spyrnti mót bróddum þeint.
Hann ba.rðist áfram, upp á mót,
en sköflótt fjðllin
og skriðuföllin
svo seinfær, klungrótt; þau sæiðu hans íót.
Fað tafði líka að hálfur heima
hans hugut reikaði ýmsu að siniia,
og þrönga bænum var þungt að gleyina,
því þar var æfinnar kvöl ng vinna.
Hann hálfur klifraði’ upp hamrasalinn
og halfur lötraði hann niði’ i dalinn.
Hann sá hvat framundan leiðin lá,
en iögð að baki hans heldimm gjá.
í ótal bugðum leið hans lá
upp sköflótt fjöllin
og skriðuföllin;
ura gljúfrin skreið hann með grátna brá.
Og áfrant færðist hann, alt af hálfur,
í anda brosti honum hýra myndin
á bak við fjölliii. — Hann brosti sjálíur.
Hann barðist hálfur, og það var syndin.
Hann kleif upp eggjarnar stail af stalli,
en starði alt af á fjall af fjalli
og það sem birtist bvo himin hátt,
en hitt, er sióð hann á, furðu lágt.
Hann þreytti veg sinu viljalaus
upp körgu fjöllin
og kletta tröllin,
en inni í huga hans ót.tinn gaus:
Hvoit var haan altaf að vinna eöa tapa?
Hvort var að fjarlægjast báruhljóðið?
Hanti faan sig vera að falla og hrapa,
hann fann hve storknnði hjartablóðið.
Með kletta að baki og koisvart myrkur
að keppa hlaut haun, uns þryti ’ans stjrrkar,
upp snjáða hiallana, snjó og ís,
þvl snéri' ’aun aftur var dauðina vís.