Vestri - 03.05.1917, Blaðsíða 2

Ó2
VtálKi
16 bl.
*
ÚtflutniHgsgpMið er hinf?vegar
greitt unjbúÖalaust. AHar franu
♦leiösluvörur eru seldar nær jafn
ótt o« þær eru keyptar af frara*
leiðenduin, svo þar legst ekkeit
aukagjald á að þessu leyti.
Hvernig á að leggja þennan toll
á?
Samkvæmt verslunarskýrshraura
1913 hefir verð útfl. vöru numið
það 4r 19 inilj. 128 þús. krónur.
í’ar af eiu fiskiafuiðir taldar 13
milj. og frekar 300 þús., en land-
búnaðarafurðir (kjöt, feiti, ull, gæmr
o s. frv.) sngðar nema 5 milj 195
þús. kr.
Þell.a er nú sjllfsagt altoflágt,
miðað við núverandi fr.in leiðslu
og verð á ö'lum vörum. Ka> n
euginn að segja hveit verð verður
á þessura vörum I framtíðinni, né
hve fiainleiðslan eflist og eykst
hröðum fetum. Og skýrslur eru
engar fullgerðar enn þ) frá síðustu
áruin um þessi efni.
En síst nnin ofh tt að áætla
verð úifluttrar vöiu setn hér segir:
Saltfiskur, lýsi o. fl. llmilj.kr.
útfiutningsgjald 2°/0 = 220,000
Sild 12 milj. kr.
(ca: 300 þús. tn.
á 40 kr.) útfl.gjald 3% == 360,000
Landbúnaðai afurðir
og abrar útfluttar
vörur ?V2 milj. kr.
úlflutningsgjald lV«°/o — 112,500
Samtals 692,500
Hið núgildandi útflutningsgjald
af flski og lýsi er t.alið nema um
250 þús. kr. í laiidsreikningnum
fyrir 1915, og verðhækkunarto’lun
inn uýi er þar sagður nema 178
þús. kr., en þess ber að gæta að
allmikill hluti innlendu vörunnnr
(t. d. síld) var fluttur út það ár
áður en lögin gengu i gildi, svo
hann hefir vafalaust reynst iangt
um drýgri tekjustofn s. 1. ar.
Varla mun nokkur maður halda
því fram, að framleiðslulollur sá
sem hór er stungið upp á, muni
fæla menn frá að stunda alvinnu-
vegi landsins. Er hér einmitt gert,
ráð fyrir hæstum tolli af síld, sem
er talin gefa mestan ai ð, þar næst
af flski, en lægstum af iandbúm
aðarafurðum, og er hann svo lágur
að mörgum sjávarútvegsmanni
myudi flnnast nóg um.
(Frh.)
Norðurtangamálið.
Nýju fulltrúarnir sveigja til vinstri.
rt
Loksins er hið margumrædda
Norðurtangamál komið það áieiðis,
að Magnús Sigurðsson lögfr. heflr
látið nppi álit sitt á málinu, er
hægrimenn töldu svo áríðandi fyiir
sig og sannfæring sína í vetur, að
þeir þóttust ekki geta hugsað eða
ræt.t málið fyr en hann hefðilátiö
uppi sina skoðun á því.
Bæjarþingsalurinn var troðfullur
pegar fundurinn hófst í fyrra dag,
og áheyrendur biðu með éþreyju
eítjr fróttunum.
Hægri menn vildu láta reka
áiieyrendur út og ræða málið fyrir
luktum dyiuin og kom H. Sveins-
son ineð tillögu í þá átt., en vinstri
menn affttýrðu því með lilstyrk sr.
Magnúsar og Sig. Sig.
Þó var álit M,- S. aldrei lesið upp
fyrit áheyrendum. Var það san.*
eiginlegur vilji fulltrúanna, og virð*
ist þó kynleg kurt.eisi, þvi opinbert
maisskjal hlýt.ur þetla álit að vei a.
En í unnæðunum var það látið
uppi, að M. S. kveður sig vanta
fullnægjandi upplýsingar til þess að
kveða upp ákveðið alit í því, en
ræður >6 heldur frá málssókn er
til kemur.
Með öðrum orðum: Niðurstaðan
er uákvœmleya, hin sama og vinstri-
menn sögðu hana verða, þegur
deilt var um málið í vetur; sú,
að lö/fr. mundi eliki geta qefið
ákvcðið álit um málið Slíkt fengi
ist ekki nema með dómi.
Við þessa suður endingu hefir
e Jcert unnist annað «n að draga
m.Tlið, og svo aukinn kostnað..r
fyrir bæinn.
Við umiæðurnar lýstu þeir sr.
Jlagtrás og Sig. Sig yfir því, að
þeir mundu greiða atkv. með máls-
höfðun út af lóð þessari. Þótti
mönnum hér mikil og góð um*
skifti orðin, einkum hvað hinn
siðarnefnda áhrærði, að þeir skyldu
komnir á sömu skoðun og vinstri-
menn í þessu máll, að bænum
bæii ekki að sieppa þegjaudi jafn
stóiri lendu og hór um ræðir.
Varla hefir þó álit M. S. komið
þeim á þessa skoðun, en síimv
hvaðan gott kemur.
H. Sv. kvaðst ekki geta sagt,
neitt um, hvort hann yrði með
málshöfðun og viidi láta mæla
lóðina fyrs', áður en hann segði
til um það, og fór svo að tilaga
frá vinstrimönnum, um að höfða
mál nú þegar, var feld ennþá einu
sinni, því þeir Sr. M. og Sig. gerðu
H. Sv. og iians félögum það tii
geðs að fresta málshöfðun, þar t.il
nákvæm iiialiug hefði farið íram.
En þeir lýstu því jnfnframt, yflr,
að þeir mundu greiða atkv. með
máisböfðun, þegar mælinganefDdin
heíði starfað. Mun þvi óhætt að
gera ráð fyiir að málinu verði
visað til dómstólanna—ef Magnús
Toifason ekki stöðvar það ennþá
með atkv. sínu, sem búast má við.
Umiæður voru stillilegar hjá
öiluin neraa oddvita. Hann varpaði
biigslyrðuru að viiistrin nnnafiokkn*
um og sagði hann (og Vestrat hafa
geit, þetta mái að rógsmáli á hendur
sér — og marg hnykti á því. En
hvað heflr Yestri sagt í þessu máli?
Það, að oddvití hefði átt að iá.ta
málið afakiftalaust þar sem mágur
hans átti hlut að máli. Og það hafa
verið borin fyrir þeirri skoðun orð
hans sjálfs, þar sem hann mælti á
móti því ákvæði, að menn greiddu
eigiatkvæði í ínalum þeim ei snertu
vandamenn þeirra í íyrstá lið, væri
sett, inn í bæjarstjóinariögin, því
enginu mundi gera slikt. Þettaat.
hæii verður aldrei vitt nógu skaipt.
Og sæmra hefði honum verið að
þegja um uiálið frá byrjun, þar
sem nú á þó að höfða mal — eius
og vinstrimenn fóiu upphatl. fiarn á.
Símlregnir
, - , 26. apríl.
Einkatregnir til Morgunbl.
Khöfn 22. apríl: Á vígvöliunum hefir engin breyting orðið
siðustu dagana.
20 þú% verkamenn söfnuðust saman fyrh utan þinghöliina i
Stokkhóhni og heimtuðu brauð tatarlaust. Þingið hefir veitt 115
milj. kr. til matvælakaupa.
Frá Washington er símað, að útflutningur frá Bandarfkjunum
til hluliausra þjóða verði mjÖg takmarkaður, ef ekki stöðvaður.
Frá London er tilkynt að Þjóðverjar hafi gert tundurspiliaárá*
á Dower. Mistu þeir þar tvo tundurspilla.
Khöfn 23. apríl: Þjóðverjar tilkynna að fjr.-tar hafi hafið sókn
norður frá Arras.
Bretar tilkynna að herlína Tyrkja í Litlu Asíu hafi verið rofin.
jÞjéðverjar hafa skotið tvö spítalaskip tundurskeytum.
Khöfn 24. aprii: Bretar sækja fram hjá Lens.
Norðraenn hala mist 106 gutuskip og 36 seglskip síðan 1 febr.
Ha fa veitt 20 milj. fiska, en 40 niilj. á sama tima f lyrre.
Bal'our, utaiirikiíráðherra Breta, hefir farið í hernaðarerinduin
til Ameríku.
Kiiöin s. d.: Bretar sækja etin frara á vestii vígstöðvunum Og
haia tekið 1200 fanga.
Frá Stokkhólmi er símað, að öll áfengissda í Svíþjóð sé
bönnuð til 12. maí næstk.
Tyrkir tilkynna að þeir hafi haldið undan nokkra kílóinetra á
Yrakdínunni í Mesopotamíu.
28. apríl.
Khöfn 26. aprii: Áköf orusta við Scharpe-ána (hliðará sem
rennur f Schelde).
Viðsjár með Spánverjum og Þjóðverjum.
Svfar hafa bannað útflutning matvæla.
Svúr og Norðmenn búast við jafnaðarmannaóeirðum 1. maf.
Bretar tilkynna að Duke hershöfðingi hafi tekið Sanarra ((
Litlu Asiu).
Framsókn Breta hjá Arras heldur áfram, en Þjóðverjar segja
að húu hati mtshepnast.
Þýskir katbátar hafa gert árás a Dunkerque og biðu ekkert
tjón.
Hlutlaus skip, sem liggja f höinura í Englandi, ha’a tengið
leyfi til siglinga 1. maf.
1 Málmey hafa 35. þús verkamenn gert uppþot, og 15 þús. í
Gautaborg. Uppþotsmenn f Stokkhólmi hafa gert uppreisn við
lögregiuna.
Khöln 27. apríl: Frarmókn Breta heldur enn áfram, einkum
milli Croiselles og Gevarly.
Lítil Ioitorusta hefir verið háð. Nokkur lo tiör gerðu árás á
þýska kafbáta í Zeebrúgge og söktu einum þeirra.
D nakonungur fór trá Stokkhólmi áieiðis hiugað á þriðjud.
Mörgum skipum sökt undaniarið, þar á meðal Baróu Stjernblad
(eign Sameinaðafél) og Scott.
1. maf.
Khöfn 25. apríl: Frá Berlín er simað, að Spánverjar hafi sent
ný mótmæli gegn kafbátahernaðinutn.
Khöfn 27. april: Ráðherrar Danmerkur, Noregs og Svíþjóðar
ætla að halda sameiginlegan fund í Stokkhólmi 9. maf.
. Frá Petrograd er símað, að Rússar séu nú að undirbúa ávarp
til bandamanna um að semja frið við Miðríkir.
Khöfn 28. aprll: Þjóðverjar hata enn gert mikil gagnáhlaup
á vestri vígstöðvunum, en án árangurs.
í Stokkhólmi hata 5 þúsund konur gert uppreisn vegna mjólki
urskoi ts. ,
Þ,óðverjar tHkynna að triðarskilmálar þeirra og Austuríkisi
manna geti ekki orðið hinir sömu.
Khöfn 29. aprfl: Bretar tilkynna að þtir ætii að hefja sókn
hjá Arras I 3. sinn.
Þjóðverjar búast lyrir hjá Loos og Quena.
Herskyidulögin í Bandarikjunum sennilega samþykt.
Khöin 30. apríl: Frá London et tilkynt að Bretar sæki stöðugt
tram, þrátt íyrir áhlsup Þjóðverja. í gær tóku þeir 976 fanga.
Frá París er sfmað. að Brasiliumenn verði hiutlausir.
Frá Petrograd er sfmað, að 5 l>ús. >invalidar< (uppgjafaher*
menn) hafi >demonstrerað< til þess að halda stríðinu áfram.
Khöln s. d.: Bretar sækja Iram hjá Loos og Quena, en Frakkar
hjá St. Quintain og Oise.
Stórskotaliðsviðureign er byrjuð á eystri vígstöðvanum.
Þjóðverjar hafa hafið sókn við Dúranvatnið og Varda (á Balkani
skaga).
Síðasta herián Þjóðverja er kornið upp 1 12 miljarðir marka.
Ráðherrasteina Norðurianda verður 8. maf.
Látinu er Petersen próiaetur og ríkisþingtn. í Færeyjnm.